Ugodę podpisali m.in. marszałek województwa lubelskiego Krzysztof Grabczuk, dyrektor Muzeum Zamoyskich w Kozłówce Krzysztof Kornacki oraz pełnomocnicy spadkobierców Zamoyskich - Michał Sobański i Bogusław Kosmus.
Podpisanie ugody kończy spór o zwrot majątku, czego domagały się dzieci Aleksandra i Jadwigi Zamoyskich - Andrzej, Jadwiga, Maria - oraz wnuczka Annette (córka nieżyjącego syna ordynata, Adama). Wartość zespołu pałacowo-parkowego wraz wyposażeniem oszacowali na 30 mln zł. Majątek Zamoyskich został przejęty przez Skarb Państwa w 1944 r. na podstawie dekretu o reformie rolnej. Obecnie mieści się tam Muzeum Zamoyskich. Proces o zwrot majątku toczył się od marca 2006 r.
Marszałek województwa podkreślił, że podpisana ugoda może być wzorcowa dla innych tego typu postępowań, które toczą się kraju. "Te błędy, które zostały popełnione przez władze komunistyczne, my dzisiaj naprawiamy, bowiem własność prywatna jest świętością. Cieszę się, że doszło do porozumienia. Zwycięstwo jest tam, gdzie zwyciężają wszyscy, tutaj zwyciężyliśmy wszyscy" - powiedział Grabczuk.
Marszałek udostępnił dziennikarzom treść listu, jaki wysłała do niego Jadwiga Zamoyska. "My, jako ta gałąź rodziny Zamoyskich z Kozłówki, jesteśmy niezmiernie szczęśliwi, że nasze prawa zostały uznane a nasze słuszne roszczenia zaspokojone w sposób honorowy i korzystny dla Rzeczypospolitej, Ziemi Lubelskiej, dla Muzeum i dla nas samych" - napisała Zamoyska.
Podpisana ugoda przewiduje wypłacenie czworgu spadkobiercom Zamoyskich po 4 mln 250 tys. zł, co daje w sumie 17 mln zł. Pieniądze te są już zarezerwowane w budżecie województwa. Jak dodał Grabczuk, trwają też starania o pomoc finansową z ministerstwa kultury.
W zamian za to Zamoyscy zrzekają się wszelkich roszczeń o wydanie majątku w Kozłówce, a majątek ruchomy przenoszą na własność muzeum. Ponadto zrzekają się roszczeń co do majątku pozostawionego na Lubelszczyźnie jak i w całym kraju, także do tych rzeczy, które w przyszłości mogłyby się okazać własnością Zamoyskich.
W ugodzie zobowiązują się również, że nie będą dochodzić roszczeń odszkodowawczych wobec Skarbu Państwa, muzeum lub województwa lubelskiego z tytułu ewentualnych ustaw reprywatyzacyjnych.
W myśl podpisanej ugody, spadkobiercy ostatniego ordynata kozłowieckiego będą mogli co roku przebywać w rezydencji nieodpłatnie, każdy z nich przez dwa tygodnie, w specjalnie urządzonym apartamencie, w którym m.in. będą wyeksponowane dwa portrety rodzinne przedstawiające członków rodziny Zamoyskich.
Spadkobiercy Zamoyskich otrzymali również kopie wszystkich archiwalnych dokumentów rodzinnych, korespondencji, fotografii rodziny Zamoyskich ze zbiorów muzealnych.
Muzeum Zamoyskich w Kozłówce to jedna z najlepiej zachowanych rezydencji magnackich w Polsce. Zgromadzona tutaj kolekcja Zamoyskich liczy ponad 13 tys. obiektów, tworzących XIX-wieczne wyposażenia pałacu. Są to m.in. obrazy, meble, lustra, zastawy stołowe, biblioteka, instrumenty muzyczne.
W rezydencji, po przejęciu całego majątku Zamoyskich przez Skarb Państwa w 1944 r., utworzono muzeum, które podlega obecnie samorządowi województwa.
pap, keb