Ulga termomodernizacyjna w rozliczeniu PIT 2021

Pomimo że ulga termomodernizacyjna funkcjonuje już drugi rok z rzędu, nadal wywołuje liczne wątpliwości wśród szerokich rzesz podatników. Nie pomogły w tej materii nawet objaśnienia opublikowane przez Ministra Finansów.

Forma opodatkowania a ulga

Na samym początku warto podkreślić, że możliwość skorzystania z ulgi termomodernizacyjnej mają podatnicy opodatkowani:

• według skali podatkowej;
• według stawki liniowej 19%;
• ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych.

Nie kwalifikują się do skorzystania z tej preferencji podatnicy rozliczający się na zasadach karty podatkowej i podatku tonażowego.

Pamiętaj, że ulgę rozliczysz także przez internet, wypełniając np. PIT-37 online.

Warunki formalne

Przewidziano kilka warunków formalnych, które muszą być spełnione łącznie, by podatnik stał się beneficjentem ulgi. Dotyczą one trzech obszarów.

1. Nieruchomość

Z ulgi termomodernizacyjnej mogą skorzystać jedynie podatnicy, którzy są właścicielami lub współwłaścicielami jednorodzinnego budynku mieszkalnego. Co za tym idzie, najemcy tego typu obiektów zostali pozbawieni prawa do skorzystania z ulgi.

Co ważne ulga jest skierowana tylko do podatników posiadających wybudowane domy – niestety ustawodawca nie przewiduje możliwości skorzystania z odliczenia wydatków ponoszonych jeszcze na etapie budowy domu.

Z tego względu korzystając z ulgi, należy się kierować datą oddania budynku do użytkowania. Aby móc rozliczyć wydatki, powinny one być ponoszone po tym dniu. W przeciwnym razie podatnik naraża się na ryzyko sporu z fiskusem.

2. Zakończenie inwestycji

Ustawodawca wskazał, że podatnik ma prawo odliczyć wydatki związane z realizacją przedsięwzięcia termomodernizacyjnego, które zostanie zakończone w okresie trzech kolejnych lat, licząc od końca roku podatkowego, w którym poniesiono pierwszy wydatek.

Należy zwrócić uwagę, iż użyto tutaj sformułowania „przedsięwzięcia termomodernizacyjnego”, a nie „przedsięwzięć termomodernizacyjnych”. W efekcie, dla każdego realizowanego przedsięwzięcia termomodernizacyjnego obowiązuje odrębny okres 3 kolejnych lat.

Jeżeli w różnym czasie realizowanych jest kilka projektów (przykładowo wymiana pieca oraz wymiana okien), to przywołany wyżej termin na zakończenie inwestycji należy odnosić osobno do każdego z nich.

3. Dokumentowanie wydatków

Podatnik chcący skorzystać z omawianej preferencji powinien zadbać o rzetelne udokumentowanie ponoszonych wydatków – ustawodawca dopuszcza tutaj wyłącznie faktury wystawiane przez podatnika podatku od towarów i usług niekorzystającego ze zwolnienia od tego podatku.

Nie będą, więc uprawniały do odliczenia takie dokumenty, jak rachunek imienny wystawiony przez podmiot niezarejestrowany dla VAT jako podatnik czynny, czy też zwykły paragon.

Przy dokumentowaniu poniesionych wydatków, należy zadbać, aby faktura wystawiona została na tego podatnika, który będzie korzystał z ulgi. Jest to istotne nawet w przypadku małżonków, między którymi istnieje wspólność majątkowa – z odliczenia może skorzystać tylko ten małżonek, na którego wystawiona jest faktura – radzi Robert Pieczyński, ekspert ds. podatków serwisu podatkowego PITax.pl Łatwe podatki, produkującej oprogramowanie do rozliczeń PIT online.

Katalog wydatków termomodernizacyjnych

Kwestia wydatków, jakie uprawniają do skorzystania z ulgi, została uregulowana w Rozporządzeniu Ministra Inwestycji i Rozwoju z dnia 21 grudnia 2018 r. w sprawie określenia wykazu rodzajów materiałów budowlanych, urządzeń i usług związanych z realizacją przedsięwzięć termomodernizacyjnych.

Poza oczywistymi wydatkami na typowe materiały izolacyjne, jak np. styropian czy wełna warto pamiętać, że prawo do skorzystania z ulgi uzyskają także podatnicy nabywający:

• tynk strukturalny (w tym siatkę zbrojącą i klej służące przygotowaniu odpowiedniego podłoża do tynkowania);
• łaty i kontrłaty dachowe umożliwiające termoizolację dachu (m.in. poprzez montaż membrany dachowej);
• nowe pokrycie dachowe (z blachodachówki lub dachówki);
• nowe okno dachowe;
• kołnierz uszczelniający i izolujący wokół okna;
• nowy komin;
• nowe rynny i rury spustowe;
• papę lub styropapę;
• nowe opierzenie dachowe;
• murki ogniowe.

Oczywiście są to tylko przykładowe pozycje uprawniające do ulgi termomodernizacyjnej – w celu zapoznania się z pełną listą należy sięgnąć do przywołanego wyżej rozporządzenia.

Niestety są także towary, które wbrew intuicjom podatników prawa do rozliczenia ulgi termomodernizacyjnej nie zapewniają – wśród nich wymienia się m.in. rolety zewnętrzne. Organy podatkowe stoją tutaj na stanowisku, że rolety przyczyniają się, co prawda, do ochrony termicznej budynku, wskutek czego zapotrzebowanie na energię dostarczaną na potrzeby ogrzewania budynku maleje – jednak nie zostały one ujęte w rozporządzeniu, jako uprawniające do odliczenia.

W celu ograniczenia ryzyka podatkowego należy dokładnie przeanalizować listę towarów i usług znajdującą się w rozporządzeniu – czasami wydatek, który na pierwszy rzut oka spełnia definicję termomodernizacji, nie będzie uprawniał do skorzystania z ulgi.

Ile można odliczyć?

Zgodnie z przepisami maksymalna kwota odliczenia od dochodu (bądź od przychodu dla podatników opodatkowanych ryczałtem) nie może przekroczyć 53 000 zł – co ważne, jest to limit dotyczący wszystkich przedsięwzięć termomodernizacyjnych w budynkach, których podatnik jest właścicielem lub współwłaścicielem.

Wobec tego nie ma możliwości, aby podatnik posiadający dwa domy skorzystał z omawianej preferencji w podwójnej wysokości.

Jak wspomniano, odliczenie od dochodu (bądź od przychodu dla podatników opodatkowanych ryczałtem) wynosi maksymalnie 53 000 zł – realnie, zakładając, że dochody podatnika opodatkowane są według stawki 17%, przekłada się to na oszczędności w wysokości ok. 9.500 zł.

Ulga termomodernizacyjna a program Czyste Powietrze

Przedmiotowa ulga powstała w 2019 r., a niemalże równolegle uruchomiony został inny program mający na celu wspieranie polskiej termomodernizacji – program Czyste Powietrze.

W tym kontekście należy odpowiedzieć na pytanie, czy można jednocześnie korzystać z obydwu preferencji.

Analizując przepisy, należy skłoniać się ku wnioskowi, że jest to dopuszczalne. W przeciwnym razie ustawodawca nie uregulowałby sposobu postępowania w sytuacji, gdy podatnik uzyskał zwrot poniesionych wydatków z programu Czyste Powietrze (ostatecznie więc nie poniósł ekonomicznego ciężaru wydatku).

W takim przypadku zwrócone wydatki nie podlegają odliczeniu w tej części, w jakiej zostały sfinansowane (dofinansowane) ze środków budżetowych.

Właściwy formularz podatkowy

Podatnik powinien dokonać odliczenia w zeznaniu za ten rok podatkowy, w którym poniesiono wydatki. Jeżeli kwota odliczenia przekracza roczny dochód podatnika, to powinna ona zostać rozliczona w kolejnych latach (jednak nie dłużej niż przez sześć lat, licząc od końca roku podatkowego, w którym poniesiono pierwszy wydatek).

Do rozliczenia omawianej ulgi, w zależności od sposobu opodatkowania dochodów bądź przychodów służą wymienione poniżej formularze (m.in. PIT-28 czy PIT-36). Kwota wydatków kwalifikowanych powinna zostać wpisana do wskazanych pól z jednoczesnym uwzględnieniem jej w załączniku PIT/O, który został zaprezentowany jako ostatnia pozycja.

PIT-28 – formularz służący do rozliczenia ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych

PIT-36 – formularz służący do rozliczenia m.in. dochodów z działalności gospodarczej opodatkowanych wg skali

PIT-36L – formularz służący do rozliczenia m.in. dochodów z działalności gospodarczej opodatkowanych liniowo

PIT-37 – formularz służący do rozliczenia m.in. dochodów z pracy

PIT/O – załącznik do wyżej wymienionych formularzy, do którego wpisuje się kwotę wydatków poniesionych na realizację przedsięwzięcia termomodernizacyjnego