Laserowa epilacja włosów - Sprzęt i metody zabiegowe

Czym jest epilacja laserowa

W celu wyjaśnienia tego pojęcia musimy najpierw wiedzieć, czym różni się epilacja od depilacji. Depilacja jest to częściowe usunięcie włosa, najczęściej mechaniczne. Zabieg ten pozostawia pod powierzchnią skóry elementy powodujące ponowny wzrost włosa w tym samym mieszku włosowym. Epilacja to zabieg powodujący całkowite usunięcie wszystkich elementów włosa, zarówno na powierzchni skóry, jak i w skórze właściwej. Foto-epilacją (do tej grupy należy także epilacja laserowa) nazywamy zabieg usuwania owłosienia, wykorzystujący energię światła i bazujący na zjawisku tzw. selektywnej fototermolizy. Co oznacza to na pozór skomplikowane określenie To selektywna destrukcja termiczna tkanek za pomocą ciepła wytworzonego wskutek przyjęcia odpowiednio dużej energii świetlnej. Selektywność jest elementem kluczowym sukcesu, czyli skutecznej epilacji, przy minimalnych skutkach ubocznych. Selektywność ta uzyskiwana jest przez odpowiednie dobranie długości fali światła lasera (długość fali światła to inaczej jego kolor) do absorpcji chromoforów zawartych w tkankach. Chromofory są to substancje składowe komórek, które wykazują zwiększoną absorpcję (pochłanialność) światła dla określonej długości fali. Przy zabiegach foto-epilacji głównie wykorzystuje się melaninę jako czynnik absorbujący promieniowanie świetlne. Długość fali promieniowania laserowego jest tak dobrana, żeby ciepło wytwarzało się tylko tam, gdzie znajduje się melanina. Dzięki temu pozostałe składniki tkanek ulegają tylko niewielkiemu rozgrzaniu (takiemu, które nie powoduje trwałych ich uszkodzeń).

Bez względu na to, czy użyjemy lasera epilacyjnego, czy urządzenia typu IPL, zasada działania będzie taka sama, ale niestety efekty już niekoniecznie będą identyczne. Ponieważ podstawą w tej metodzie usuwania włosów jest zjawisko selektywności fototermolizy, lasery zdecydowanie przewyższają tu wszelkiego rodzaju urządzenia typu IPL. Przyczyną jest fakt, iż promieniowanie laserowe jest monochromatyczne (ma tylko jedną długość fali) i dzięki temu selektywność fototermolizy jest na wysokim poziomie. We wszystkich typach urządzeń IPL jako źródło światła wykorzystywana jest t lampa ksenonowa, zaopatrzona w odpowiednie filtry zawężające zakres długości fal. Niestety wadą tych urządzeń jest to, że świecą wieloma długościami fal (zazwyczaj cały zakres widma od 640 do 950 nm) i przez to rozgrzewają wiele innych składników tkanek. W wyniku tego dopuszczalne bezpieczne gęstości energii są niższe niż przy laserach, a przez to ich skuteczność również jest niższa. Praktycznie z powodzeniem można uznać, iż urządzenia typu IPL służą głównie do redukcji owłosienia, a nie do jego całkowitego usunięcia. Określenie redukcja oznacza tu, że skutecznie usuniemy urządzeniem IPL tylko ciemne włosy z płytko osadzonymi cebulkami na jasnej skórze. Jasne włosy lub ciemna skóra są przeciwwskazaniami do stosowania urządzeń typu IPL. Oczywiście, urządzenia IPL mają też swoje zalety, takie jak duża powierzchnia robocza kryształu, zapewniająca szybką pracę na dużych powierzchniach skóry oraz efektywne chłodzenie kontaktowe, zwiększające komfort i bezpieczeństwo zabiegu. Dodatkową zaletą urządzeń IPL jest ich wielofunkcyjność (usuwanie włosów, fotoodmładzanie, redukcja niewielkich zmian naczyniowych i pigmentowych oraz terapia PDT w schorzeniach trądzikowych). Niestety, jak wiele innych urządzeń do „wszystkiego”, IPL-e w poszczególnych dyscyplinach nie mają zbyt wysokiej efektywności. Lasery dzięki swojej monochromatyczności pozostają do dziś niedoścignione dla innych źródeł światła.

Jakie lasery będą gwarancją skutecznego zabiegu

Lasery stosowane obecnie w zabiegach epilacji to głównie lasery neodymowe Nd:YAG, aleksandrytowe oraz diodowe. Ze względu na stosowane długości fal promieniowanie tych laserów wchodzi na różną głębokość i absorbowane jest głównie przez melaninę. Lasery aleksandrytowe z najkrótszą długością fali (755 nm) oddziałują praktycznie tylko na melaninę i z tego powodu ich skuteczność jest uznawana za najwyższą. Niestety melanina zawarta jest nie tylko w mieszku włosowym, ale jest także elementem pigmentującym skórę. Z tej przyczyny wysokie fototypy skóry (opalenizna lub ciemna karnacja) zdecydowanie utrudniają zastosowanie tego lasera. Problemem podczas stosowania foto-epilacji jest również brak pigmentacji włosa. W takim przypadku brakuje czynnika absorbującego promieniowanie laserowe i zabieg staje się nieskuteczny.

Lasery aleksandrytowe zostały wprowadzone do epilacji włosów już w latach 90. XX wieku, ale wtedy nie osiągnęły sukcesu ze względu na to, że ówczesna technologia nie pozwalała na uzyskanie tzw. długiego impulsu (Long Pulse). Krótki impuls istotnie ograniczał skuteczność tych laserów, a melanina zawarta w skórze łatwo ulegała destrukcji już przy niewielkich energiach. Obecnie lasery aleksandrytowe na nowo stają się standardem, ponieważ dzięki postępowi technologicznemu są już wyposażone w tzw. długi impuls. Niestety, lasery te należą do najdroższych laserów epilacyjnych na rynku. Ich wysoka cena podyktowana jest nie tylko zastosowanymi najnowszymi rozwiązaniami technicznymi, ale także wysoką skutecznością. Istnieje duże prawdopodobieństwo, iż mimo wysokiej ceny, te właśnie lasery staną się tzw. złotym standardem „jutra epilacji”.

Następnym laserem pod względem długości fali jest laser diodowy. Generalnie zasada działania jest podobna jak w laserze aleksandrytowym, czyli głównym czynnikiem absorbującym promieniowanie jest melanina. Jednakże przy długości fali laserów diodowych (zazwyczaj 800–810 nm) absorpcja melaniny jest nieco niższa, a penetracja tej długości fali obejmuje też trochę głębiej położone obszary. Właściwości te powodują, że pigmentacja skóry ma w tym przypadku nieco mniejsze znaczenie, ale za to stosowane gęstości energii są tu dużo większe, co istotnie podnosi bolesność zabiegu.

Istnieją też od niedawna lasery diodowe z długościami fali właściwymi dla lasera aleksandrytowego i neodymowego, jednakże lasery te mają stosunkowo niewielkie moce szczytowe i wymagają stosowania bardzo długich impulsów. Z tego względu ich skuteczność jest istotnie mniejsza niż skuteczność lasera aleksandrytowego lub neodymowego. Zjawisko to jest spowodowane reakcją termiczną skóry, która powoduje gwałtowne obniżenie fotoselektywności dla bardzo długich impulsów. Upraszczając, długie podgrzewanie laserem chromoforów powoduje, iż ciepło rozprzestrzenia się do sąsiednich tkanek i zaczynamy podgrzewać całą treść skóry. Mimo swoich wad oba powyższe lasery przyjęły się na światowym rynku jako tzw. złoty standard i z powodzeniem można uznać, iż prawidłowo przeprowadzone tymi laserami zabiegi dają zadowalający efekt.

Trzecim przedstawicielem tej grupy laserów jest laser neodymowy o długości fali 1064 nm. Jest to najdłuższa fala stosowana do zabiegów epilacyjnych i jednocześnie fala najgłębiej wnikająca. W praktyce używane są one głównie do wysokich fototypów skóry (ciemna karnacja lub opalenizna), w związku z czym ich rozpowszechnienie w europejskiej szerokości geograficznej jest bardzo niewielkie. Do głównych zalet lasera neodymowego należy niewątpliwie jego głęboka penetracja i oddziaływanie także na hemoglobinę. Jak wiadomo, lasery aleksandrytowe i diodowe w celu zniszczenia brodawki włosowej muszą naświetlić włos w fazie wzrostu zwanej anagenem. Wtedy to brodawka włosowa znajduje się w bezpośrednim kontakcie z dolną partią włosa i kiedy zawarta tam melanina absorbuje energię światła, zniszczeniu ulega także brodawka włosowa. Naświetlenie laserem włosa znajdującego się w innej fazie niż anagen powoduje tylko spalenie samego włosa, zostawiając najczęściej brodawkę w stanie zdolności do wytworzenia nowego włosa. Z tego zjawiska wynika wielosesyjność zabiegu, ponieważ dążymy do naświetlenia wszystkich włosów w fazie anagenu.

Jak wybrać laser epilacyjny do kliniki i o co zapytać dostawcę

Zakupienie tego rodzaju sprzętu jest decyzją strategiczną dla właściciela gabinetu lub kliniki, ponieważ wiąże się z bardzo dużym wydatkiem i z dopasowaniem cech urządzenia do profilu świadczonych usług. Pomyłka lub niedopasowanie zakresu zastosowań praktycznie nie wchodzi w grę, ponieważ źle wybrany sprzęt o cenie kilkuset tysięcy złotych może doprowadzić przedsięwzięcie do upadłości. Podstawą jest dokładne przemyślenie zakresu świadczonych usług. Jeżeli gabinet ma zajmować się profesjonalnym usuwaniem owłosienia, to sprzęt musi zapewnić pełne spectrum aplikacji z tej grupy zabiegów.

W takiej sytuacji głównym sprzętem epilacyjnym powinien być laser o wysokiej absorbcji w melaninie, czyli aleksandrytowy lub urządzenie stanowiące połączenie lasera aleksandrytowego i neodymowego. Przy tak dobranym sprzęcie laser aleksandrytowy zapewni nam możliwość skutecznego usuwania najszerszej grupy (ciemne włosy, jasna karnacja). Laser noeodymowy natomiast pozwoli usuwać włosy ze skóry o mocniejszym nasyceniu melaniną oraz dodatkowo pozwoli na wykonywanie zabiegów zamykania naczyń na twarzy i nogach. Laser diodowy, znajdujący się pomiędzy neodymowym i aleksandrytowym, będzie pozwalał na skuteczne opracowanie większości przypadków, jednakże problemem będzie cienki lub słabo zabarwiony włos oraz ciemny fototyp skóry.

Jakie parametry lasera są istotne

Wstępnego wyboru lasera, czyli pod względem długości fali, należy dokonać na podstawie analizy potrzeb gabinetu, przekroju potencjalnej klienteli i przewidywanego profilu zabiegów. Przy ocenie parametrów sprzętu powinniśmy zwrócić uwagę przede wszystkim na to, jakie gęstości energii są dostępne, przy jakich wielkościach plamek roboczych. Parametry lasera ogólnie uznawane za dobre powinny być następujące:

Lasery aleksandrytowe

·Maksymalna gęstość energii: nie mniejsza niż 30 J/cm², dla plamki nie mniejszej niż 10 mm średnicy dla czasu impulsu nie większego niż 50 ms, dla częstotliwości powtarzania impulsów nie mniejszej niż 2 Hz.

• Zakres regulacji gęstości energii: nie mniejszy niż 10–40J /cm².
• Zakres regulacji średnicy plamki: nie mniejszy niż 6–14 mm.
• Zakres regulacji częstotliwości: 1–5 Hz.
• Wskazana końcówka robocza o zmiennej średnicy plamki oraz końcówka skanująca.

Lasery neodymowe

• Maksymalna gęstość energii: nie mniejsza niż 50 J/cm², dla plamki nie mniejszej niż 10 mm średnicy, dla czasu impulsu nie większego niż 50 ms, dla częstotliwości powtarzania impulsów nie mniejszej niż 2 Hz.
• Zakres regulacji gęstości energii: nie mniejszy niż 10–80 J/cm².
• Zakres regulacji średnicy plamki: nie mniejszy niż 6–14 mm.
• Zakres regulacji częstotliwości: 1–10 Hz.
• Wskazana końcówka robocza o zmiennej średnicy plamki oraz końcówka skanująca.

Lasery diodowe

• Maksymalna gęstość energii: nie mniejsza niż 50 J/cm², dla czasu impulsu nie większego niż 50 ms, dla częstotliwości powtarzania impulsów nie mniejszej niż 1 Hz.
• Zakres regulacji gęstości energii: nie mniejszy niż 10–100 J/cm².
• Zakres regulacji czasu impulsu: nie mniejszy niż 20–100 ms.
• Rozmiar plamki: nie mniejszy niż 10 x 10 mm.
• Zakres regulacji częstotliwości: nie mniejszy niż 2 Hz.
• Obowiązkowa końcówka robocza z szafirowym chłodzeniem kontaktowym.

Oczywiście topowe lasery będące w aktualnej ofercie dostawców będą miały lepsze parametry niż wyżej przytoczone. Jednakże laser spełniający powyższe wymagania będzie uznany za bardzo dobry. Do przygotowania powyższej listy parametrów wykorzystano parametry topowych laserów z USA, Izraela i Korei, które od lat uznawane są za złoty standard w epilacji laserowej.

Wiele gabinetów świadczących usługi laserowe reklamuje się, że ich laser jest „najnowocześniejszy na świecie”, „najlepszy”, „jedyny w Polsce", „najbezpieczniejszy”, „najskuteczniejszy”, „najszybszy”, i tym podobne hasła niczym z okresu propagandy sukcesu. Nie wspomnę już o takich kuriozach, jak nazywanie IPL-a laserem lub lepszą alternatywą dla lasera, co świadczy o wyjątkowej ignorancji właściciela gabinetu. Używając tego typu haseł reklamowych, możemy jedynie narazić się na śmieszność. Tak naprawdę dzisiejszy potencjalny klient gabinetu epilacyjnego jest zazwyczaj osobą ze średnim lub wyższym wykształceniem i przed podjęciem decyzji o poddaniu się epilacji laserowej skrupulatnie zapoznał się z informacjami dostępnymi w internecie. Na tego typu klientów reklama hasłowa typu „jestem najlepszy, bo tak twierdzę” nie działa, a czasem wręcz działa odwrotnie. Poza tym nawet najlepszy laser nie wykona zabiegu za nas. Podstawą skutecznych i bezpiecznych zabiegów jest zawsze wiedza i doświadczenie lekarza, a sprzęt jest tylko narzędziem w jego rękach.

Tak naprawdę wszystkie lasery używane obecnie do zabiegów epilacji były już znane i wytwarzane w latach 80. i 90. minionego wieku, z tą jedynie różnicą, że miały inne parametry i służyły do innych zastosowań. Ze względu na gwałtowny rozwój medycyny estetycznej znaleziono dla tych laserów nowe zastosowanie, czyli epilację laserową. Na podstawie wielu badań i doświadczeń określono najdogodniejsze parametry wiązki laserowej przydatnej do celów epilacji. Następnie wynalezione dużo wcześniej lasery zmodyfikowano w taki sposób, żeby spełniały te wymagania. Tak więc nowości, o których tak dumnie mówią producenci, a za nimi powtarzają właściciele gabinetów, ograniczają się jedynie do rozwiązań technicznych, parametrów wiązki i różnych gadżetów, które mają za zadanie podnieść walory użytkowe urządzenia. W rzeczywistości powinno się przede wszystkim porównywać parametry zabiegowe lasera. Jeżeli dany laser ma dobre parametry i faktycznie są one zachowane, to w rękach doświadczonego lekarza taki laser zawsze będzie stanowił skuteczne narzędzie do epilacji.

www.eslt-medical.com