Stosowanie antybiotyków powinno być rozsądne – nie zawsze ich zażywanie jest konieczne. Dwa szybkie testy, które można wykonać bezpłatnie w przychodniach w ramach Narodowego Funduszu Zdrowia, pozwolą ocenić, czy rzeczywiście włączenie leczenia antybiotykami jest konieczne w przypadku danego pacjenta.
Testy oceniające, czy antybiotyk jest potrzebny podczas infekcji
Antybiotyki powinny być stosowane przy zakażeniach bakteryjnych, jednak 75-90 procent infekcji jest powodowanych przez wirusy. Szalenie ważna jest więc ocena, czy włączenie antybiotykoterapii podczas leczenia jest konieczne. Mogą w tym pomóc testy:
- Badanie CRP – szybki test ilościowy, przeznaczony do wykonywania u dzieci do ukończenia 6. roku życia, test wspomaga diagnostykę różnicową infekcji, badanie wykonuje się z krwi włośniczkowej (nakłucie opuszki);
- STREP TEST – test jakościowy do diagnostyki zapaleń gardła i migdałków podniebiennych (anginy) o etiologii S. pyogenes, badanie wykonywane na podstawie wymazu z gardła.
Jest to szybka i bezpłatna metoda dostępna dla wszystkich pacjentów. W przypadku obu testów wynik będzie dostępny już po zaledwie kilku minutach od jego wykonania. Pacjent nie poniesie też żadnych dodatkowych opłat za zrobienie takich testów. Oba są w koszyku świadczeń gwarantowanych w podstawowej opiece zdrowotnej. Jeżeli test potwierdzi zakażenie wirusowe – pacjent nie będzie musiał niepotrzebnie przechodzić antybiotykoterapii. Jest to bardzo istotne, ponieważ w przypadku zbyt częstego (a niepotrzebnego) stosowania antybiotyków może to prowadzić do poważnych konsekwencji:
- wynikających z działań niepożądanych,
- selekcji szczepów opornych,
- rozwoju zakażeń grzybiczych.
Testy combo finansowane przez NFZ
Od jakiegoś czasu Poradnie POZ mogą wykonywać tzw. testy combo na NFZ, czyli testy trzy w jednym, które wskazują na zakażenie grypą (typu A bądź B), koronawirusem lub wirusem RSV. W styczniu 2023 prezes NFZ podpisał zarządzenie o zasadach rozliczania testów z Narodowym Funduszem Zdrowia. To oznacza, że NFZ zapłaci za sam test i jego wykonanie pacjentowi.
Dzięki temu możliwe jest wykonanie u lekarza rodzinnego testu, który zidentyfikuje z którym wirusem mamy do czynienia, czy jest to wirus grypy, koronawirus, czy wirus RSV. Skorzystanie z takich testów znacznie ułatwi postawienie właściwej diagnozy i zastosowanie adekwatnego leczenia. Jest to szczególnie istotne przy nadmiernie stosowanej antybiotykoterapii.
Nadużywanie antybiotyków jest szkodliwe
Ministerstwo Zdrowia podkreśla, że nadmierne stosowanie antybiotyków jest szkodliwe dla naszego organizmu „Antybiotykooporność jest kluczowym zagrożeniem dla zdrowia publicznego” – brzmi komunikat resortu zdrowia. Naczelna Izba Aptekarska zauważa, że „obecnie zjawisko narastania oporności bakterii na antybiotyki stanowi jeden z najpoważniejszych problemów medycznych, epidemiologicznych, a nawet ekonomicznych”.
Należy również pamiętać o tym, że wybór odpowiedniej terapii zależy tylko i wyłącznie od decyzji lekarza prowadzącego leczenie pacjenta.
Czytaj też:
Trzymasz leki w tym miejscu? To najgorsze, co możesz zrobićCzytaj też:
Zanieczyszczone powietrze a oporność na antybiotyki. Badacze ostrzegają przed konsekwencjami