„Srbosjek”, czyli „zarzynacz Serbów”. Niepozorne narzędzie, którym wymordowano setki ludzi

„Srbosjek”, czyli „zarzynacz Serbów”. Niepozorne narzędzie, którym wymordowano setki ludzi

Dodano: 1
Srbosjek (dosłownie Serbosiek – zarzynacz Serbów – po chorwacku)
Srbosjek (dosłownie Serbosiek – zarzynacz Serbów – po chorwacku) Źródło: Wikimedia Commons / domena publiczna
W odmętach przemocy, jakiej doświadczyła Europa w latach II wojny światowej, najważniejsze miejsce zajmowały Niemcy i Rosja. Nie oznacza to jednak, że w innych krajach nie było mniej brutalnie. Tylko my o tym nie pamiętamy.

Srbosjek był niepozornym narzędziem, początkowo zaprojektowanym do celów rolniczych. Ot, rękawiczka z odpowiednio zamocowanym ostrzem – narzędzie przydatne do pracy w polu, którym można szybko coś odciąć bez zbędnego manipulowania albo odkładania innego przedmiotu.

Znany był głownie w Chorwacji i właśnie tam zyskał swoje ponure przeznaczenie wśród ustaszy. Była to organizacja chorwackich nacjonalistów, którzy od samego powstania dali się poznać jako ludzie żądni krwi wrogów narodu chorwackiego, głownie Serbów, Romów i Żydów. Jednak póki istniało niepodległe Królestwo Jugosławii nie mieli oni szans na pełne rozwinięcie swoich morderczych skrzydeł. W 1941 roku przywódca ustaszy, Ante Pavelić, dostał od Hitlera możliwość stworzenia własnego marionetkowego państwa.

Ustasze zajęli się od razu organizacją obozów koncentracyjnych i eksterminacją w nich Serbów. Przypomniano sobie przy okazji o niepozornym narzędziu rolniczym i w imię zbrodniczej ekonomii zaczęto przy jego pomocy zabijać więźniów, w czym nawet urządzano zawody. Od zastosowania noża powstała wtedy jego nazwa: „Srbosjek”, czyli „zarzynacz Serbów”. Dodać należy, że na specjalne zamówienie rządu chorwackiego produkowała je niemiecka fabryka Gebrüder Gräfrath. Jednym z przodowników mordów był eks-franciszkanian Peter Brzica, który miał zabić w ten sposób co najmniej 670 osób.

Artykuł zatytułowany „Srbosjek – straszna historia niepozornego przedmiotu” napisał Paweł Rzewuski. Materiał został opublikowany na licencji CC BY-SA 3.0.

Źródło: Histmag.org