Gdzie najlepiej poddać się operacji wyrostka robaczkowego, pęcherzyka żółciowego, żołądka czy tarczycy? W którym szpitalu warto leczyć raka sutka, raka krtani, a gdzie najlepiej przeprowadzić operację raka nerki?
Ranking szpitali tygodnika "Wprost" powinien pomóc pacjentowi w ocenie poziomu usług medycznych w konkretnych placówkach służby zdrowia. Powinien więc być praktyczny. 
A to oznacza, że najkorzystniejsze jest porównanie rezultatów leczenia konkretnych chorób w poszczególnych szpitalach, a nie porównywanie specjalności medycznych. Przeciętny mieszkaniec Mazowsza, Pomorza czy Małopolski nie musi się przecież udawać do specjalistycznego ośrodka, żeby poddać się operacji żołądka, tarczycy lub raka krtani. Jeśli w szpitalu w jego regionie wykonuje się wiele takich operacji, a lekarze dysponują nowoczesnym sprzętem, poza tym odsetek wyleczonych pacjentów jest wysoki, zaś po zabiegach nie zdarzają się zakażenia ani komplikacje - standard usług nie budzi żadnych wątpliwości. Oczywiście lekarze ze specjalistycznych klinik (255) wykonają podobną operację co najmniej równie dobrze, ale placówki te powołane są do przeprowadzania skomplikowanych zabiegów. Dlatego ośrodki te klasyfikujemy oddzielnie.
Ustalając zasady oceny, przeanalizowaliśmy podobne inicjatywy kilku europejskich mediów. Poprosiliśmy też o opinie lekarzy różnych specjalności i menedżerów służby zdrowia. Na tej podstawie opracowaliśmy reguły klasyfikacji szpitali. Postanowiliśmy, że będziemy porównywać oddziały leczące najpowszechniejsze choroby, i sporządziliśmy listę dwudziestu najczęściej stosowanych procedur. Z tego powodu ankietą objęliśmy placówki oferujące pełen zakres podstawowych usług medycznych.
Na początku października 2001 r. rozpoczęliśmy rozsyłanie kwestionariuszy do 475 szpitali. Zdajemy sobie sprawę, że postawiliśmy zarządy tych placówek w kłopotliwej sytuacji: pierwsi podejmujemy próbę oceny jakości usług medycznych, jest to więc test prawdy dla ośrodków zdrowia. Tym ważniejszy, że jeszcze nikt nie klasyfikował polskich szpitali wedle tak wielowymiarowych kryteriów - ani Ministerstwo Zdrowia, ani Naczelna Izba Lekarska, ani kasy chorych. Rozumiemy więc, dlaczego część placówek nie odpowiedziała na naszą ankietę, ale w gruncie rzeczy nie poddały się one ocenie pacjentów, a nie dziennikarzy. Dziękujemy wszystkim szpitalom, które odważyły się zweryfikować jakość swoich usług medycznych. Tylko na tym skorzystają - choćby dowiadując się, co powinny zmienić, od kogo się uczyć. Listę ośrodków, które nie odpowiedziały na ankietę, oraz szczegółowe wyniki rankingu publikujemy w Internecie pod adresem www.wprost.pl/szpitale/.
Poszczególnym odpowiedziom przypisaliśmy określoną liczbę punktów, biorąc pod uwagę następujące kryteria:
1 Aktywność placówki - liczba zabiegów danego rodzaju w ciągu roku (założyliśmy, że im więcej zabiegów, tym większa wprawa w ich wykonywaniu).
2 Zastosowanie osiągnięć techniki - im więcej zabiegów wykonywanych z zastosowaniem nowoczesnej techniki, tym więcej punktów.
3 Liczba ciężkich przypadków - przyjęliśmy, że im jest ona wyższa, tym większe prawdopodobieństwo, iż dana placówka podejmie się leczenia najcięższych przypadków.
4 Długość pobytu w szpitalu - jeśli przeciętnie pacjent przebywa w szpitalu krótko, oznacza to, że placówka jest dobrze zorganizowana, personel dobrze wyszkolony, a ryzyko infekcji mniejsze.
5 Zakażenia szpitalne - im ich mniej, tym lepiej.
6 Warunki pobytu - pytaliśmy, czy szpitale dysponują salami poniżej czterech miejsc, czy posiadają świetlicę, czy krewni mogą odwiedzać pacjentów przez całą dobę, ile wynosi dzienna stawka żywieniowa, a nawet na ile łóżek przypada jedno oczko w toalecie.
Kryteria te mogą niektórych szokować, gdyż nie uwzględniają zasobów szpitali (liczby lekarzy, pielęgniarek itp.) czy organizacji, co stawia na uprzywilejowanej pozycji specjalistyczne kliniki. Zwracaliśmy za to uwagę na rezultaty terapii, bo to jest najważniejsze dla pacjenta.
Ranking szpitali będziemy przeprowadzali regularnie, doskonaląc metodologię i przekonując niezdecydowanych, że warto się takiej weryfikacji poddać.
A to oznacza, że najkorzystniejsze jest porównanie rezultatów leczenia konkretnych chorób w poszczególnych szpitalach, a nie porównywanie specjalności medycznych. Przeciętny mieszkaniec Mazowsza, Pomorza czy Małopolski nie musi się przecież udawać do specjalistycznego ośrodka, żeby poddać się operacji żołądka, tarczycy lub raka krtani. Jeśli w szpitalu w jego regionie wykonuje się wiele takich operacji, a lekarze dysponują nowoczesnym sprzętem, poza tym odsetek wyleczonych pacjentów jest wysoki, zaś po zabiegach nie zdarzają się zakażenia ani komplikacje - standard usług nie budzi żadnych wątpliwości. Oczywiście lekarze ze specjalistycznych klinik (255) wykonają podobną operację co najmniej równie dobrze, ale placówki te powołane są do przeprowadzania skomplikowanych zabiegów. Dlatego ośrodki te klasyfikujemy oddzielnie. Ustalając zasady oceny, przeanalizowaliśmy podobne inicjatywy kilku europejskich mediów. Poprosiliśmy też o opinie lekarzy różnych specjalności i menedżerów służby zdrowia. Na tej podstawie opracowaliśmy reguły klasyfikacji szpitali. Postanowiliśmy, że będziemy porównywać oddziały leczące najpowszechniejsze choroby, i sporządziliśmy listę dwudziestu najczęściej stosowanych procedur. Z tego powodu ankietą objęliśmy placówki oferujące pełen zakres podstawowych usług medycznych.
Na początku października 2001 r. rozpoczęliśmy rozsyłanie kwestionariuszy do 475 szpitali. Zdajemy sobie sprawę, że postawiliśmy zarządy tych placówek w kłopotliwej sytuacji: pierwsi podejmujemy próbę oceny jakości usług medycznych, jest to więc test prawdy dla ośrodków zdrowia. Tym ważniejszy, że jeszcze nikt nie klasyfikował polskich szpitali wedle tak wielowymiarowych kryteriów - ani Ministerstwo Zdrowia, ani Naczelna Izba Lekarska, ani kasy chorych. Rozumiemy więc, dlaczego część placówek nie odpowiedziała na naszą ankietę, ale w gruncie rzeczy nie poddały się one ocenie pacjentów, a nie dziennikarzy. Dziękujemy wszystkim szpitalom, które odważyły się zweryfikować jakość swoich usług medycznych. Tylko na tym skorzystają - choćby dowiadując się, co powinny zmienić, od kogo się uczyć. Listę ośrodków, które nie odpowiedziały na ankietę, oraz szczegółowe wyniki rankingu publikujemy w Internecie pod adresem www.wprost.pl/szpitale/.
Poszczególnym odpowiedziom przypisaliśmy określoną liczbę punktów, biorąc pod uwagę następujące kryteria:
1 Aktywność placówki - liczba zabiegów danego rodzaju w ciągu roku (założyliśmy, że im więcej zabiegów, tym większa wprawa w ich wykonywaniu).
2 Zastosowanie osiągnięć techniki - im więcej zabiegów wykonywanych z zastosowaniem nowoczesnej techniki, tym więcej punktów.
3 Liczba ciężkich przypadków - przyjęliśmy, że im jest ona wyższa, tym większe prawdopodobieństwo, iż dana placówka podejmie się leczenia najcięższych przypadków.
4 Długość pobytu w szpitalu - jeśli przeciętnie pacjent przebywa w szpitalu krótko, oznacza to, że placówka jest dobrze zorganizowana, personel dobrze wyszkolony, a ryzyko infekcji mniejsze.
5 Zakażenia szpitalne - im ich mniej, tym lepiej.
6 Warunki pobytu - pytaliśmy, czy szpitale dysponują salami poniżej czterech miejsc, czy posiadają świetlicę, czy krewni mogą odwiedzać pacjentów przez całą dobę, ile wynosi dzienna stawka żywieniowa, a nawet na ile łóżek przypada jedno oczko w toalecie.
Kryteria te mogą niektórych szokować, gdyż nie uwzględniają zasobów szpitali (liczby lekarzy, pielęgniarek itp.) czy organizacji, co stawia na uprzywilejowanej pozycji specjalistyczne kliniki. Zwracaliśmy za to uwagę na rezultaty terapii, bo to jest najważniejsze dla pacjenta.
Ranking szpitali będziemy przeprowadzali regularnie, doskonaląc metodologię i przekonując niezdecydowanych, że warto się takiej weryfikacji poddać.
Więcej możesz przeczytać w 5/2002 wydaniu tygodnika Wprost .
Archiwalne wydania tygodnika Wprost dostępne są w specjalnej ofercie WPROST PREMIUM oraz we wszystkich e-kioskach i w aplikacjach mobilnych App Store i Google Play.