Przemówienie prezydenta Dmitrija Miedwiediewa

Szanowny Panie Prezydencie, Panie Zanussi, Panie Drachewski, Szanowni Państwo,

Dzisiaj jest wielki dzień w naszych kontaktach, który związany jest nie tylko z tym, że prezydent Federacji Rosyjskiej po wielu, wielu latach przyjechał do Polski z oficjalną wizytą - chociaż ten fakt sam w sobie również jest bardzo ważny. Dzień ten jest wielki dlatego, że zmienia się duch naszych wzajemnych relacji, nad którymi tak długo ciążyła przeszłość. Nie znaczy to, że przeszłość znikła w okamgnieniu, nie znaczy to, że nie ma żadnych pytań, żadnych problemów. Wydaje mi się, że ważne jest co innego, ważne jest to, że zaczynamy na nowo słuchać siebie nawzajem. To, że jesteśmy gotowi na to, żeby rozmawiać o najtrudniejszych, najmroczniejszych kartach naszej wspólnej historii.

Problem często sprowadza się nie do tego, żeby nie pamiętać prawdy, ale w tym, żeby tę prawdę wypowiedzieć i być gotowym do tego, żeby tę prawdę przyjąć. Nasze kraje w XX wieku ucierpiały ogromnie, i w wyniku wojen, które wstrząsnęły Europą w tym stuleciu, przede wszystkim oczywiście w wyniku II wojny światowej, ale również na skutek reżimów totalitarnych, które doprowadziły do straty ogromnej liczby obywateli.

Dlatego też naszym świętym obowiązkiem jest doprowadzenie tej pracy do końca, tego dzieła do końca, tak żeby między krajami, między państwami i co najważniejsze - między narodami nie było żadnych powodów dla braku wzajemnego zaufania. I dlatego właśnie, moim zdaniem, szalenie ważna jest praca polsko-rosyjskiego Forum Dialogu Obywatelskiego. Często jest tak, że politycy, działacze społeczni, jeśli pominąć ambicje, o wiele prościej, łatwiej rozmawiać w sytuacji takiej, kiedy znacząca część tej drogi ku dialogowi została zrealizowana już w wyniku prac obywateli. Dlatego, że to właśnie od obywateli, od społeczeństwa wychodzi sygnał, wychodzi zamówienie na przyjaźń między państwami, na to, żeby ludzie słuchali siebie nawzajem, żeby patrzyli i wybiegali w przyszłość, a nie pozostawali w niewoli jakichś stereotypów.

Taką właśnie kartą czy też wręcz rozdziałem naszej historii jest ten rozdział, który musimy w tej chwili otworzyć w naszych wzajemnych relacjach. Podkreślam raz jeszcze, nie zamykając oczu na przeszłość, nie zaprzeczając przeszłości, ale bardzo jasno i wyraźnie określając, co się wydarzyło, z jakich powodów i do czego to doprowadziło. Tylko tak można wypracować uczciwe, partnerskie relacje i to relacje, trzeba dodać, wzajemnie korzystne.

Nasze kraje umieją ze sobą nawzajem handlować. Patrząc na degradację w relacjach politycznych, była wielomiliardowa wymiana towarowa, inwestycje, może nie niezbyt wysokie, niezbyt wielkie, ale były wzajemne inwestycje. Natomiast w dziedzinie kontaktów politycznych wszystko było o wiele trudniejsze i bardzo liczę na to, że zarówno obecna wizyta delegacji rosyjskiej i to forum, które właśnie zostaje otwarte, staną się bardzo ważnymi czynnikami dla zintensyfikowania naszych wzajemnych relacji w całej pełni tego słowa.

Oczywiście nasze kraje przeszły przez trudny okres i znajdują się w tej chwili u początków drogi przekształcania swoich ekonomicznych i społecznych uwarunkowań. I właściwie dopiero od dziesięciolecia zaczęliśmy realizować pełnowartościową wymianę towarową, budować demokrację, zaczęliśmy reformować system polityczny. I oczywiście mamy jeszcze bardzo wiele do zrobienia w tym zakresie, zarówno w Federacji Rosyjskiej, jak też wiele ma do zrobienia Polska.

Oczywiście ta sama modernizacja, o której rozmawialiśmy z panem prezydentem, i te porozumienia o modernizacji, które podpisujemy z wieloma krajami Unii Europejskiej, w tym również z Polską, ukierunkowane są na to, żeby współpraca była wysokiej jakości, żeby można było tworzyć wolne społeczeństwo, społeczeństwo, które posługuje się zaawansowaną technologią, społeczeństwo, nad którym nie ciąży przeszłość, które nie pozwala, żeby przeszłość ciążyła nad nim, natomiast dąży do tego, żeby relacje między ludźmi były przyjacielskie, oparte na zaufaniu. Mam nadzieję, że nasze forum będzie poświęcone tej właśnie pracy. I mam nadzieję, że na tle, które staraliśmy się stworzyć z panem prezydentem, to forum odniesie nieco większy sukces, niż do tej pory było to możliwe.

Mam jeszcze jedną przyjemną misję. Chciałbym spłacić swój dług i wręczyć nagrodę państwową wielkiemu reżyserowi filmowemu, panu Andrzejowi Wajdzie za kolosalny wkład w rozwój nie tylko polskiej, ale i światowej kinematografii.

Wydaje mi się, że to również jest symbol naszej bliskości, także bardzo skomplikowanych kart, które istnieją w relacjach polsko-rosyjskich. Chciałbym powiedzieć panu Wajdzie, że jego twórczość jest bardzo wysoko ceniona i kochana w naszym kraju. Jestem przekonany, że ta twórczość, która w znacznej mierze oparta jest na faktach z II wojny światowej, będzie dalej pobudzać najtęższe umysły naszych krajów do tego, żeby pracowały na rzecz przyjaźni między naszymi narodami, dla wysiłków pokojowych i żeby można było rozwijać się w sposób otwarty, serdeczny, oczywiście nie zamykając oczu na trudności, które były w przeszłości, ale pracować dla przyszłości. Chciałbym bardzo serdecznie życzyć zdrowia i wyrazić nadzieję, że wszystko, co pan stworzył w ciągu minionych dziesiątków lat, na zawsze pozostanie w skarbnicy kultury światowej.