Nie kaprysił, kręcił
Udostępnijdodaj Skomentuj
Tygodnik Wprost Wydanie: 49/2006 (1251)
Okładka tygodnika Wprost nr 49/2006 (1251)
Dziękujemy, że jesteś z nami. Tylko prawda jest ciekawa, piszemy o niej wprost.
Czytaj lub pobierz
Platformy prasy cyfrowej:

Nie kaprysił, kręcił

Dodano:   /  Zmieniono: 
Odszedł Leon Niemczyk - aktor na każdą okazję
"To co Leon przeżył, wypił, wypalił, wytańczył, zabiłoby dziesięciu byków" - powiedział po śmierci aktora Jan Nowicki. Zwrócił też uwagę, że ten wielki apetyt na życie był charakterystyczny dla pokolenia wojennego, któremu przyszło żyć w PRL. Konspiracyjna przeszłość i służba w amerykańskiej armii na pewno nie pomagały Niemczykowi w karierze. Podobnie jak nonszalancja, nieustanna gotowość do dowcipów (w łódzkim Teatrze Powszechnym, gdzie występował w latach 1953-1979, nieraz był karany za kawały), opinia bon vivanta i kobieciarza. Tak zachowywało się wielu ludzi, którzy mieli poczucie, że udało im się ocaleć, kiedy wielu innych za mniejsze "przewinienia" zapłaciło życiem. Niemczyk bardzo nie lubił martyrologii, a siebie traktował z rzadko spotykanym wśród aktorów dystansem.

Zagrać wszystko
Zdawał się wierzyć tylko w teraźniejszość i pracował jak szalony. Według swej maksymy - nie kaprysił, tylko grał. I to grał na potęgę. Wystąpił w 400 polskich filmach i odcinkach seriali oraz 150 produkcjach zagranicznych. Należał do tej kategorii aktorów, którzy nie odmawiają żadnemu reżyserowi. Ten "szybki Bill" polskiego kina - jak o sobie mówił - miał wielce naturalny, na pozór niedbały styl gry. Olgierd Łukaszewicz uważał go za aktora instynktownego, sam Niemczyk lubił podkreślać swoje doświadczenia teatralne.
Czy był aktorem spełnionym? Z pewnością jego taktyka "wszystkożerności" artystycznie stała się pułapką. Najlepsze swoje role w "Nożu w wodzie" (1961), "Pociągu" (1958) i "Bazie ludzi umarłych" (1959) stworzył w pierwszym okresie kariery. Pewny siebie Andrzej z filmu Polańskiego, Jerzy z "Pociągu", który pod powierzchownością amanta kryje dramat i bezsilność, pozbawiony złudzeń "Dziewiątka" z ekranizacji Hłaski - Niemczyk potrafił doskonale wygrać ów ton desperacji obecny w tych postaciach, pogłębić go, bez uciekania się do melodramatycznych efektów. Ale te role pozostały na wiele lat bez kontynuacji. Temperament i - czego aktor nie ukrywał - kwestie finansowe, skłoniły go do seryjnych występów. "Umiejętność lawirowania bywa bardzo przydatna" - wyznał w jednym z wywiadów. Późniejsza kariera potwierdza jego mistrzostwo i w tej kwestii. Niemczyk zdobył wielką popularność w NRD, dostał tam nawet nagrodę państwową. Był ulubioną "zachodnią twarzą" kina bloku wschodniego. Zdarzało mu się grać nie tylko amerykańskich czy angielskich oficerów (często należycie złowrogich), ale także kowbojów, Meksykanów, Bułgarów, Amerykanów, Francuzów, Węgrów, Hiszpanów, Czechów. Żyrował również swoją twarzą najbardziej kuriozalne polskie filmy: "Klątwę Doliny Węży"(1987) Marka Piestraka, "Dłużników śmierci"(1985) Włodzimierza Gołaszewskiego czy "Oko cyklonu" (1989) HenryŐego Kostrubca.

Słabość i siła hrabiego
Nie wybrzydzał, ale jak wielu aktorów drugoplanowych marzył z pewnością o "wielkiej roli". I ważną (ale nie wielką) dostał u Janusza Majewskiego w "Po sezonie" (2005). Zagrał starzejącego się Leona Kosa, pełnego uroku życiowego kuglarza, mistrza iluzji. Nie zawiódł, rzecz jasna, ale było w tym "autobiograficznym" występie nieco za dużo kokieterii. O wiele ważniejszym dokonaniem Niemczyka była tytułowa rola w "Hrabim" (1998), przedstawieniu Teatru Telewizji, według sztuki Maryny Miklaszewskiej w reżyserii Filipa Bajona. Stworzył tam wielowymiarową tytułową postać Piotra Bielińskiego, który w podporządkowanym Rosji Królestwie Kongresowym został przewodniczącym sądu sejmowego mającym sądzić członków Towarzystwa Patriotycznego. Oto stary znużony człowiek, który odnajdując w sobie pokłady energii i inteligencji, stara się wywieść w pole carskich urzędników domagających się surowych wyroków. Ten popis aktora był pewnym zaskoczeniem, ponieważ setki ról drugoplanowych kazały myśleć o nim jako o popadającym w nieuniknioną rutynę rzemieślniku. Zapamiętamy styl bycia i życia Niemczyka - były nie do podrobienia. A kilka jego ról ma z pewnością zapewnione miejsce w historii rodzimego kina.
Więcej możesz przeczytać w 49/2006 wydaniu tygodnika Wprost.

Archiwalne wydania tygodnika Wprost dostępne są w specjalnej ofercie WPROST PREMIUM oraz we wszystkich e-kioskach i w aplikacjach mobilnych App Store i Google Play.

Autor:

Spis treści tygodnika Wprost nr 49/2006 (1251)

  • Na stronie - Okazja do okazji15 gru 2006, 15:00 — "Swoje chwalicie, cudzego nie znacie" - to aktualna wersja starego polskiego przysłowia3
  • Wprost od czytelników15 gru 2006, 15:00 — Zatoka niepokoju Prof. Mariusz Muszyński i Krzysztof Rak, autorzy artykułu "Zatoka niepokoju" (nr 43), będący jednocześnie członkami zarządu fundacji Polsko-Niemieckiej Pojednanie, trafnie, merytorycznie i rzetelnie opisali zagadnienie...3
  • Skaner15 gru 2006, 15:00 — MAGOWIE SIATKÓWKI Znów mamy wielki zespół siatkarski! Drużyna Argentyńczyka Raula Lozano gra równie wspaniale jak siatkarze w czasach legendarnego zespołu Huberta Wagnera - na medal. Wlazły, Zagumny, Świderski, Kadziewicz, Winiarski, Pliński,...8
  • Sawka czatuje15 gru 2006, 15:00 — Henryk Sawka (www.przyssawka.pl)10
  • Playback15 gru 2006, 15:00 — Minister spraw zagranicznych Anna Fotyga i premier Jarosław Kaczyński © A. JAGIELAK14
  • Ryba po polsku - Rżnięcie Rokity15 gru 2006, 15:00 — Tusk jednego tylko nie jest w stanie przewidzieć: że zostanie wyślizgany przez Kwaśniewskiego15
  • Z życia koalicji15 gru 2006, 15:00 — NIESZCZĘSNY KAZIO Marcinkiewicz przegrał z Bufetową. To tak, jakby pryszczaty flejtuch, który w życiu nie słyszał o dezodorancie, odbił ci dziewczynę. Można wpaść w depresję. ALE KAZIA - chociaż przegrał - nadal kocha cała Polska i wszyscy szukają...16
  • Z życia opozycji15 gru 2006, 15:00 — HURRA! WIWAT! PREZYDENTEM STOLICY ZOSTAŁA Hanna Gronkiewicz-Waltz. Jako ludzie, którzy na nią głosowali (co prawda 11 lat temu, ale tkwi to w nas do dziś), bardzo się z tego cieszymy. Razem z nami z sukcesu Bufetowej cieszy się cała Warszawa....17
  • Wprost przeciwnie - Weimar: reanimacja15 gru 2006, 15:00 — Polska - jak w latach 90. - ma szansę na zakotwiczenie u boku najsilniejszych państw europejskich18
  • Fotoplastykon15 gru 2006, 15:00 — Henryk Sawka (www.przyssawka.pl)19
  • Emeryci pańszczyźniani15 gru 2006, 15:00 — Rząd chce dokonać największej grabieży w IV RP20
  • Szturm na Warszawę15 gru 2006, 15:00 — Nadciąga nowa elita polskiej polityki24
  • Jarosławizm15 gru 2006, 15:00 — Premier Kaczyński chce pomagać Kościołowi wbrew jego misji i interesom28
  • Grupa osłaniająca Rywina15 gru 2006, 15:00 — Byli milicjanci, pracownicy telefonii komórkowej, utrudnili ustalenie składu grupy trzymającej władzę32
  • Nielot we mgle15 gru 2006, 15:00 — Żadna europejska stolica nie ma tak fatalnego lotniska jak Warszawa36
  • Wielka grabież Śląska15 gru 2006, 15:00 — Kilkadziesiąt aut wypełnionych zrabowanymi zabytkami trafia co tydzień z Polski do Niemiec38
  • Giełda15 gru 2006, 15:00 — Hossa Świat Fuzja na 6 gigawatów Za 22,5 mld USD hiszpańska Iberdrola przejmie Scottish Power, piąty największy brytyjski koncern energetyczny. W ten sposób powstanie trzecia największa tego typu firma na Starym Kontynencie, po francuskim EDF i...42
  • Łowczynie okazji15 gru 2006, 15:00 — Polki należą do najinteligentniejszych drapieżców na światowym rynku cenowych atrakcji44
  • Tygrysiątka biznesu15 gru 2006, 15:00 — 100 najbardziej dynamicznych polskich średnich firm produkcyjnych - ranking D&B i "Wprost"52
  • Bomba sanitarna Kremla15 gru 2006, 15:00 — Kraje nieposłuszne wobec Moskwy natychmiast dotyka embargo na import żywności56
  • Supersam15 gru 2006, 15:00 — 60
  • Polsko-brytyjski Look15 gru 2006, 15:00 — Jaki kraj najbardziej inspiruje młodych polskich projektantów? Wielka Brytania. Takie wrażenie odnieśli jurorzy i publiczność podczas finału konkursu New Look Design 2006, którego motywem przewodnim była podróż dookoła świata. Międzynarodowe jury...60
  • Pamięć Bonda15 gru 2006, 15:00 —   Kolejne części przygód Jamesa Bonda zawsze są świetną okazją do wypuszczenia gadżetów związanych z filmem. Tym razem firma Sony wprowadziła na rynek limitowaną edycję nośników pamięci MICRO VAULT 007. Zainstalowano w nich zwiastun filmu...60
  • Rakietą w gadułę15 gru 2006, 15:00 — Kto powiedział, że tylko mali chłopcy lubią się bawić w wojnę? W sklepie internetowym 2Future można kupić wyrzutnię miniaturowych rakiet, podłączaną do PC . W informacji o produkcie możemy przeczytać, że ma on zastosowanie biurowe. Kiedy...60
  • Lecznicze prasowanie15 gru 2006, 15:00 — Aromaterapię można stosować nawet w trakcie prasowania - dzięki wodom zapachowym do żelazek. Są to mieszanki roślinnych esencji zapachowych i wody destylowanej. Zrobiły furorę w USA, a teraz podbijają polski rynek. Wody zapachowe nie plamią ubrań,...60
  • Mistrzowie mistrzów15 gru 2006, 15:00 — Lozano, Beenhakker i Urlep dokonują cywilizacyjnego skoku w polskim sporcie62
  • Kielce City15 gru 2006, 15:00 — Stolica Świętokrzyskiego chciała być drugim Mediolanem, a staje się drugim Hanowerem66
  • Bukiet spraw zagranicznych15 gru 2006, 15:00 — Co miał na myśli George Bush, ofiarowując Lechowi Kaczyńskiemu butelkę merlota Duckhorn?70
  • Wodochód15 gru 2006, 15:00 — Litr wody na dwa przejechane kilometry - tyle "spalin" ma wydzielać najnowsze auto BMW74
  • Trzy dusze Rolata15 gru 2006, 15:00 — Przed wojną był dumny z tego, że jest Polakiem wyznania mojżeszowego, a nie polskim Żydem76
  • Pazurem - McŻycie15 gru 2006, 15:00 — Posmarujesz bułeczkę masełkiem oraz rzucisz na to plasterek świeżynki i jesteś złodziejem78
  • Know-how15 gru 2006, 15:00 — Fenomen Świętego Mikołaja Nieuzasadnione są obawy niektórych rodziców, że wiara w nierealne postaci i zdarzenia może doprowadzić do zaburzeń psychicznych u dziecka. Wręcz przeciwnie. Świat baśni korzystnie wpływa na rozwój intelektualny,...80
  • Ranking szpitali kardiologicznych i kardiochirurgicznych15 gru 2006, 15:00 — W operacjach serca mało inwazyjne zabiegi coraz częściej zastępują skalpel82
  • Mit bogini matki15 gru 2006, 15:00 — Teoria o złotym wieku matriarchatu ma najpewniej taką wartość historyczną jak bajka o szewczyku Dratewce90
  • Bez granic15 gru 2006, 15:00 — Boks prezydencki Meksykański prezydent elekt Felipe Calderón nie ma łatwego życia. Konserwatysta Calderón wygrał wybory niewielką większością głosów - 0,5 punktu procentowego. To spowodowało, że wynik wyborów jest kwestionowany przez lewicową...92
  • Pielgrzymka do ziemi niczyjej15 gru 2006, 15:00 — Oficjalnie laicka Turcja wciąż prześladuje chrześcijan94
  • Szczyt senatora15 gru 2006, 15:00 — W Rydze przywódcy NATO zaak-ceptowali koncepcję sojuszu jako żandarma światowej demokracji98
  • Moskiewski szwadron śmierci15 gru 2006, 15:00 — Czy Putin panuje jeszcze nad Rosją?102
  • Recenzor15 gru 2006, 15:00 — CD/DVD Śpiewający fortepian Współczesny polski jazz ma twarz Leszka Możdżera. I to nie ze względu na wzbudzające sensację ekscentryczne fryzury czy fikuśne oprawki okularów pianisty. To właśnie Możdżer sprowadzając pod strzechy ów rodzimy jazz,...104
  • Uwolnić Świętego Mikołaja15 gru 2006, 15:00 — Miły staruszek z workiem prezentów w Kościele Wschodnim jest czczony jako opiekun potrzebujących108
  • Błędne koło Stasiuka15 gru 2006, 15:00 — Środkowoeuropejczycy uciekają od fatum Mitteleuropy112
  • Koniec wielkiego żarcia15 gru 2006, 15:00 — Filmy, od których można stracić apetyt, próbują zmienić świat114
  • Nie kaprysił, kręcił15 gru 2006, 15:00 — Odszedł Leon Niemczyk - aktor na każdą okazję116
  • Wencel gordyjski - Od tańca do różańca15 gru 2006, 15:00 — Królowa czechosłowackich dansingów w kraju twórczego napięcia118
  • Ueorgan Ludu15 gru 2006, 15:00 — Nr 49 (215) Rok wyd. 5 WARSZAWA, poniedziałek 4 grudnia 2006 r. Cena + VAT + ZUS + akcyza Na zdjęciu: sprytna i bezwzględna szefowa - Zyta G., pseud. "Chrypa" Rozbijanie mafii Ujęto kolejnych członków mafii paliwowej, która zarabia m.in....120
  • Wprost plus15 gru 2006, 15:00 — Wykłady na Nowe Tysiąclecie Doktryna Szewacha Weissa Czasem trzeba pokazać wielką siłę, żeby uniknąć eskalacji siły - tak najkrócej można streścić koncepcję prof. Szewacha Weissa w kwestii stosunków Izraela z sąsiadami. Prof. Weiss, były ambasador...121
  • Skibą w mur - Jaja z pogrzebu15 gru 2006, 15:00 — Lekarze i ratownicy nie wpinają sobie czarnych kokardek w klapy, tylko robią swoje122