Zawsze się można dogadać

Zawsze się można dogadać

Dodano:   /  Zmieniono: 
Pokój jest zawsze lepszy od wojny. Wojnę już mamy, teraz w perspektywie mamy tylko pokój. Pytanie: jaki?
Wojna na Bałkanach trwa już prawie miesiąc - nie widać ani zmian, ani dobrego rozwiązania w perspektywie. Leje się krew, leją się łzy wypędzonych, leje lawina bomb i informacyjna woda w mediach. Ze wzruszeniem przeczytałem (tuż przed odlotem do Stanów Zjednoczonych) wiersz autorstwa pana Wojtka Młynarskiego opublikowany w "Życiu" o tym, że każda wojna jest bliska. Nawet taka, która dzieje się o tysiące kilometrów od nas, jest (i musi być) naszą wojną. Wydaje mi się, że nawet najbardziej zmasowane naloty nie rozwiążą problemów i że rozwiązanie można znaleźć jedynie przy stole rokowań. Dlatego wystosowałem do swych kolegów, Laureatów Pokojowej Nagrody Nobla następujące pismo:

Drogi Laureacie Pokojowej Nagrody Nobla i Miły Kolego, Jestem głęboko przekonany, że traktuje Pan wyróżnienie noblowskie - tak jak ja - nie tylko jako ukoronowanie działalności, lecz także (a może przede wszystkim) jako zobowiązanie. Jeżeli gdziekolwiek toczy się wojna, to jest jednocześnie wyzwanie przeciw nam, laureatom. Teraz jestem zaniepokojony sytuacją na Bałkanach. Miliony ludzi tracą swoje domy i dobytek, tysiące tracą życie i tony materiałów wybuchowych spadają na miasta i fabryki. My ludzie pokoju powinniśmy zaproponować naszą mediację i położyć kres śmierci i niedoli narodów. Zapraszam Pana do udziału w komitecie Nobliści na rzecz Pokoju na Bałkanach, którego zadaniem będzie wyciągnięcie ręki do obu stron konfliktu i przyspieszenie jego końca. Z koleżeńskim pozdrowieniem
Lech Wałęsa

Podobne pisma wysłałem do stron konfliktu, proponując mediacje. Jestem pewien, że los Bałkanów rozstrzygnie się przy stole rokowań, nie na polu bitew. Najbardziej cwany i przewrotny propagandysta III Rzeszy, niesławnej pamięci doktor Goebbels, wymyślił w 1945 r. okropne hasło: "cieszmy się, że wojna trwa jeszcze - pokój będzie straszny". Tak myślą ludzie w Belgradzie - to kłamstwo: pokój jest zawsze lepszy od wojny. Wojnę tam już mamy, teraz w perspektywie mamy tylko pokój. Pytanie: jaki? Powinien on spełniać warunki trzech nie. Po pierwsze nie dla czystek etnicznych, wypędzeń i łamania praw człowieka. Albańczycy muszą wrócić do swoich domów, a sprawcy zbrodni wojennych muszą zostać ukarani. Morał z tej wojny powinien być taki (jeżeli wojna może mieć morał), że człowiekiem nie można bezkarnie poniewierać. To pierwsza wojna w imieniu praw człowieka i z tym imieniem powinna się zakończyć. Drugie nie dla zmian granic. W Europie nie ma granic pewnych ani sprawiedliwych. Jeżeli otworzy się sprawę zmiany granic, to koniec z pokojem na naszym kontynencie. Polska ma roszczenia wobec sąsiadów, sąsiedzi wobec Polski i tak jest w każdym niemal kraju. Precedens zmian granic może uruchomić reakcję domina i roznieść pożogę na cały kontynent. Jeżeli Albańczycy w Kosowie zyskają niepodległość, to czemu nie Węgrzy w Wojwodinie. Problem węgierski rozleje się wtedy na Słowację i może podejść bezpośrednio do granic naszego kraju. Wtedy przekonamy się, że każda wojna jest bliska. Nam w XXI wieku nie chodzi o to, by granice przesuwać, ale o to, by je likwidować - by granica nie była tym, co ludzi dzieli, lecz tym, co ich łączy. Trzecie nie dla siłowego rozwiązywania konfliktów. Siła wywołuje siłę, tak jak każda akcja kontrakcję. Ze spirali agresji nie wynika nigdy nic dobrego prócz śmierci, łez, potu i krwi. Człowiek - brzmi dumnie, ale nie wtedy, gdy jest celem. Przypomina mi się stara żydowska anegdota. W okopach podczas I wojny światowej podoficer zachęcał swój oddział przed atakiem: "Teraz człowiek będzie walczył twarzą w twarz z człowiekiem". Na co szeregowy Rosenkranc powiedział: "Panie kapral, pokaż mi pan mojego - my się jakoś dogadamy". Pośród wielkiej europejskiej rzezi Wielkiej Wojny tylko szeregowy Rosenkranc miał rację. Proszę Państwa, zawsze się można dogadać. Trzeba tylko chcieć.
Więcej możesz przeczytać w 17/1999 wydaniu tygodnika Wprost.

Archiwalne wydania tygodnika Wprost dostępne są w specjalnej ofercie WPROST PREMIUM oraz we wszystkich e-kioskach i w aplikacjach mobilnych App StoreGoogle Play.