"Miasto Duchów" - upiorne szczątki Cypru Północnego

"Miasto Duchów" - upiorne szczątki Cypru Północnego

Dodano:   /  Zmieniono: 
(fot. Sara Angowska)
Varosha, malownicza dzielnica Famagusty, przed 1974 rokiem znana była z luksusowych, nadmorskich kurortów i rozmaitych miejsc rozrywki. Niegdyś perełka turystyki, do której zjeżdżali się celebryci z całego świata jak Elizabeth Taylor, Brigitte Bardot i Richard Burton – dziś mroczne ruiny spowite tajemnicą, tak bardzo chronioną przez armię.

Jedna z najpiękniejszych plaż Cypru Północnego, Palm Beach, urzeka drobnym, gorącym piaskiem i krystaliczną zatoką, gdzie w oddali rozciąga się majestatyczny widok na greckie miasto - Ayia Napę. Tuż obok widnieje drewniane molo uwieńczone na końcu ekskluzywnym barem hotelu pięciogwiazdkowego - Arkin Palm Beach. Turyści wylegują na się leżakach z kolorowymi parasolami, przy których zawieszone dzwoneczki grają swoją odprężającą kołysankę, poruszone powiewem wiatru. Sielanka wyrwana jak ze snu.

Teren zakazany

Jednak, gdy spojrzy się kilkanaście metrów dalej, tuż za plecami rozpościerają się przerażające, zniszczone budynki pozbawione okiennic, drzwi, z kruszącymi się balkonami i odpadającymi balustradami. Gdy wyostrzy się wzrok, wewnątrz można dostrzec kawałki naczyń, zabawki czy też brudne ubrania. Teren ogrodzony wysoką siatką z ostrokołem, z rażącymi, czerwonymi plakatami informującymi turystów o zakazie wstępu i braku możliwości robienia zdjęć. Dookoła budki żołnierzy, reflektory i 24-godzinny patrol. Varosha jest miejscem niezwykle strzeżonym, gdzie spacer tuż przy płocie może okazać się tragiczny w skutkach, a każda próba wdarcia się do środka, udziela możliwości zastrzelenia turysty bez większych konsekwencji prawnych. To właśnie Varosha, Maraş, Ghost Town - pamiątka inwazji tureckiej z 1974 roku, która dalej po ponad 40 latach, kryje swoje mroczne tajemnice.

Historia Famagusty w skrócie

Osada Famagusta/Gazimagusa(tur.) powstała w III w p.n.e. i szybko się rozwijała, ze względu na dogodne położenie geograficzne. W średniowieczu była znanym portem handlowym pomiędzy wchodem, a zachodem, przez który przebiegał Jedwabny Szlak. W ciągu tamtej epoki trafiła pod panowanie państw Lewantu, Genui i Wenecji, następnie Imperium Osmańskiego przez okres 300 lat, a pod koniec XIX wieku została brytyjską kolonią. Wpływy wszystkich kultur są widoczne w tutejszym kunszcie architektury, tradycjach, jedzeniu, a także językach, którymi posługują się rodowici Cypryjczycy - większość z nich zna zarówno grecki, turecki, jak i angielski.

Famagusta odzyskała niepodległość w 1960 roku i zaczęła rozkwitać turystycznie, dostając miano jednych z najpiękniejszych miejsc Morza Śródziemnego. Liczba mieszkańców, jak i turystów rosła z roku na rok, rozwijały się ośrodki kulturowe takie jak teatry, muzea, galerie sztuki, przyjeżdżali znani muzycy, malarze, poeci, by zaczerpnąć inspiracji w tym pięknym miejscu.

Trwało to zaledwie 14 lat.

Galeria:
Miasto Duchów– upiorne szczątki Cypru Północnego

Inwazja turecka I konflikt polityczny

14 sierpnia 1974 roku tureckie wojsko zaczęło bombardować miasto z powietrza, zabijając wielu niewinnych mieszkańców sielankowej dzielnicy. Zwłoki długo nie mogły zostać wydobyte spod ciężkich gruzów luksusowych budynków. Armia zajęła miasto w ciągu 2 dni, a greccy obywatele uciekli ze swoich domów do okolicznych miejscowości, zostawiając gorące posiłki na stołach, rozwieszone pranie, zabrawszy kilka najcenniejszych przedmiotów, by ratować swoje życie  z nadzieją szybkiego powrotu. Jednak na takowy powrót do dnia dzisiejszego nie uzyskali zgody, bowiem Famagusta została włączona do terytorium Republiki Północnego Cypru, teren Varoshy został ogrodzony i opustoszały w wyniku braku porozumienia pomiędzy władzami południowego i północnego Cypru. Europejski Trybunał Praw Człowieka z siedzibą w Strasburgu nakazał Turcji wypłacenie Cyprowi odszkodowania w kwocie 90 mln euro za skutki inwazji sprzed 40 lat oraz za konfliktowy podział wyspy. Minister ds. Zagranicznych, A.Davutoglu odmówił:

“Biorąc pod uwagę podstawy tego orzeczenia, jego metodykę oraz fakt, że dotyczy ono państwa, którego Turcja nie uznaje, nie widzimy konieczności dokonywania tej płatności. Orzeczenie Trybunału zawiera kilka prawnych sprzeczności i dlatego nie uznajemy go w ogóle za wiążące, jeśli chodzi o płatności.”

Duchy czy wyobraźnia?

Pierwszy dziennikarz, Jan-Olof Bengtsson,  który został wpuszczony na teren “Maraş” w 1977 roku po raz pierwszy użył określenia “miasto duchów”. Pisze:

“Asfalt dróg jest spękany od gorącego słońca, a wzdłuż chodników ciągnie się rząd krzaków. Dzisiaj, we wrześniu 1977, stoliki śniadaniowe są ciągle nakryte, pranie ciągle rozwieszone, a lampy stale płoną […] Famagusta jest miastem duchów.”

Mieszkańcy od lat wspominają o paranormalnych zjawiskach zdarzających się w pobliżu opustoszałych ruin. Często słyszą krzyki kobiet, widzą przezroczyste zjawy przechadzające się po hotelowych halach, a śmiałkowie, którzy kiedykolwiek przedarli się przez militarną barierę nocą, wspominają to jako ich najgorsze momenty życia. Zapytani o szczegóły, bledli na twarzach i mówili “tam jest coś dziwnego, coś, czego nie da się opisać”. Czy to odgłosy zardzewiałych okiennic czy też świadomość, iż zamordowano tam masę niewinnych obywateli, kobiet, dzieci, turystów?

Jedno jest pewne – sytuacja Varoshy jest wciąż niestabilna, a jakichkolwiek perspektywicznych rozwiązań brak. Luksusowa dzielnica pozostała tylko wspomnieniem lat 60, przeistoczywszy się w scenerię jak z horroru.

Autorką tekstu i fotografii jest Sara Angowska.

Galeria:
Nieznany Cypr Północny