PKN ORLEN przyspiesza prace nad technologią jądrową
Artykuł sponsorowany

PKN ORLEN przyspiesza prace nad technologią jądrową

Reaktor jądrowy, zdjęcie ilustracyjne
Reaktor jądrowy, zdjęcie ilustracyjne Źródło: Pixabay / 2427999
Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów wydał pozytywną decyzję w sprawie powołania ORLEN Synthos Green Energy. To spółka joint venture PKN ORLEN i Synthos Green Energy, która będzie inwestować w rozwój technologii mikro- i małych reaktorów jądrowych.

ORLEN Synthos Green Energy będzie odpowiedzialna za przygotowanie i komercjalizację w Polsce jednej z najbardziej efektywnych, najtańszych i bezpiecznych technologii wytwarzania energii – modułowych reaktorów jądrowych.

Uzupełnienie miksu

Grupa ORLEN inwestuje w nisko- i zeroemisyjne, stabilne i innowacyjne moce wytwórcze energii elektrycznej, realizując w ten sposób strategię Grupy i dążąc do osiągnięcia wyznaczonego celu neutralności emisyjnej do 2050 roku. Istotnym elementem nowoczesnej energetyki, opartej na czystych źródłach, którą buduje Grupa, będzie technologia jądrowa. Pozytywna decyzja UOKiK umożliwia przyspieszenie realizacji inwestycji w mikro- i małe reaktory jądrowe.

Energia pochodząca z atomu ma być ważnym sposobem uzupełnienie miksu energetycznego Grupy ORLEN o stabilne źródła wytwarzania energii, stając się atrakcyjnym dopełnieniem portfolio energetycznego opartego na odnawialnych źródłach energii i gazie. Umożliwi lepsze zbilansowanie portfela aktywów wytwórczych Koncernu oraz budowę niskoemisyjnego i innowacyjnego segmentu energetyki. Budowa reaktorów modułowych pozwoli na dalszy intensywny rozwój całej Grupy ORLEN, będąc dla niej nie tylko ważnym elementem dywersyfikacji źródeł wytwarzania energii, ale także szansą na przyspieszenie dekarbonizacji aktywów produkcyjnych. Stanie się istotnym wkładem w zapewnienie bezpieczeństwa energetycznego kraju i rozwój krajowej gospodarki poprzez wykorzystanie polskiego łańcucha dostaw.

Szeroki dostęp do potencjalnych lokalizacji, bogata historia realizacji dużych projektów inwestycyjnych oraz duże doświadczenie w uruchamianiu nowoczesnych technologii w energetyce sprawiają, że Grupa ORLEN znajduje się w korzystnej pozycji dla przygotowania i wdrożenia mikro- i małych reaktorów jądrowych.

Najbardziej zaawansowana technologia na świecie

PKN ORLEN zdecydował się na technologię reaktorów BWRX-300 GE Hitachi Nuclear Energy, będącą dziś najbardziej zaawansowana na świecie technologią na drodze do komercjalizacji. To rozwiązanie opracowane przez legitymującą się wielkim doświadczeniem w tym obszarze amerykańską grupę GE, która działa w Polsce od 30 lat.

Powstanie reaktora BWRX-300 wymaga jedynie ok. jednej trzeciej czasu niezbędnego do budowy tradycyjnej dużej elektrowni jądrowej. Co więcej, same koszty budowy są mniej więcej o 30 proc. niższe za każdy MW w porównaniu z konwencjonalnymi projektami atomowymi. Mały reaktor o mocy ok. 300 MWe może w ciągu roku wyprodukować energię potrzebną do zasilania 150-tysięcznego miasta, a więc wielkości Zielonej Góry (140,1 tys. mieszkańców w 2020 r.), Rybnika (137 tys.) czy Rudy Śląskiej (136 tys.).

Modułowe reaktory jądrowe zapewniają najwyższe standardy bezpieczeństwa. BWRX-300 ma systemy bezpieczeństwa pasywnego, czyli mechanizmy uruchamiające samoistne inicjowanie się procedur chłodzenia, bez potrzeby angażowania w nie obsługi ludzkiej aż przez siedem dni. Takie rozwiązania umożliwiają bezpieczniejszą eksploatację i pozwalają na znacznie bardziej elastyczne podejście do lokalizacji reaktorów. Mogą się one znajdować na przykład w pobliżu zakładów przemysłowych. Do postawienia małego reaktora potrzeba niecałych 5 ha. Oznacza to, że na powierzchni, którą zajmuje Stadion Narodowy w Warszawie, zmieściłyby się aż cztery takie reaktory.

Energia produkowana w reaktorach ma być tania - szacowany koszt produkcji 1 MWh energii elektrycznej będzie docelowo o około 30 proc. niższy niż w przypadku energii z gazu. Nie mniej istotne jest to, że jeden reaktor modułowy o mocy około 300 MWe może zapobiec emisji do atmosfery 0,3-2,0 mln ton CO2 rocznie – ten wskaźnik będzie zależny od rodzaju zastępowanego paliwa (np. węgla kamiennego lub brunatnego).

Małe reaktory jądrowe mogą stanowić również szansę dla krajowej gospodarki. GE Hitachi szacuje, że około 50 proc. wydatków związanych z ich budową może zostać w Polsce. Dotyczy to także kluczowych elementów całej elektrowni jak turbina i generator, części zbiornika reaktora, systemy hydrauliczne. Dzięki temu powstaną nowe miejsca pracy w atrakcyjnych sektorach gospodarki. Już zidentyfikowano blisko 300 polskich firm, które mają potencjał stać się częścią łańcucha dostaw przy budowie tych reaktorów.

Według zapowiedzi Grupy ORLEN, celem koncernu jest budowa pierwszego w Polsce małego reaktora jeszcze w tej dekadzie. List intencyjny w sprawie ustalenia warunków dostaw pierwszych reaktorów do Polski został już podpisany.

Duży krok w kierunku małego atomu

Umowa inwestycyjna przewidująca utworzenie nowej spółki została podpisana w grudniu 2021 roku przez PKN ORLEN i Synthos Green Energy. Zakres działalności spółki ma obejmować przygotowania do budowy mikro- i małych reaktorów jądrowych, a w szczególności reaktorów BWRX-300 GE Hitachi Nuclear Energy oraz wspieranie rozwoju rozwiązań prawnych, badanie konkretnych lokalizacji pod kątem budowy instalacji, realizację wspólnych inwestycji, a docelowo także produkcję energii i ciepła z wykorzystaniem tych technologii na potrzeby własne, komunalne i komercyjne.

Do zarządu nowej spółki PKN ORLEN będzie rekomendował Dawida Jackiewicza, doradcę zarządu spółki ORLEN Unipetrol, należącej do Grupy ORLEN. Dawid Jackiewicz w latach 2015-2016 jako minister Skarbu Państwa nadzorował spółki sektora energetycznego.