Izba Dyscyplinarna Sądu Najwyższego była przedmiotem długotrwałego sporu na linii Warszawa-Bruksela. Komisja Europejska twierdziła, że izba nie spełnia wymogów niezależnego organu sądowego, gdyż może stanowić narzędzie nacisku na odpowiadających przed nią sędziów.
Kara za każdy dzień dalszego funkcjonowania
Rok temu, w lipcu 2021 r., spór rozstrzygnął Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej. Wydał on wyrok nakazujący zawieszenie Izby Dyscyplinarnej. Władze naszego kraju nie zastosowały się do niego, gdyż uznały, że przedmiot sporu wykracza poza kompetencje trybunału.
W związku z tym, w listopadzie TSUE nałożył na Polskę karę w wysokości miliona euro za każdy dzień dalszego funkcjonowania Izby Dyscyplinarnej. Do chwili obecnej, kara urosła do kwoty 235 mln euro, czyli ok. miliard 225 mln zł.
W piątek powstanie Izba Odpowiedzialności Zawodowej
Impas w tej sprawie zakończy się definitywnie w najbliższy piątek, 15 lipca. Tego dnia Izba Dyscyplinarna zostanie rozwiązana, a w jej miejsce zostanie powołana Izba Odpowiedzialności Zawodowej. I prezes Sądu Najwyższego Małgorzata Manowska wyznaczy do nowego organu tymczasowych sędziów.
Losowanie stałego składu odbędzie się do połowy sierpnia. Prezydent Andrzej Duda dokona wyboru 11 z 33. Prezes Manowska złoży także w piątek propozycje sędziom zlikwidowanego organu, dot. nowego miejsca orzekania.
Nowelizacja, która ma zakończyć spór z Brukselą
Likwidacja Izby Dyscyplinarnej i powołanie w jej miejsce Izby Odpowiedzialności Zawodowej to pokłosie uchwalonej w maju nowelizacji Ustawy o Sądzie Najwyższym, który w najbliższy piątek wchodzi w życie. Projekt nowelizacji wyszedł z kancelarii prezydenta Dudy.
Uchwalenie tego aktu prawnego ma zakończyć szerszy spór Polski z Komisją Europejską, dotyczący praworządności w naszym kraju. Funkcjonowanie Izby Dyscyplinarnej było zdecydowanie najgłośniejszym medialnie, ale nie jednym elementem sporu.
Likwidacja izby odblokuje wypłatę środków na KPO?
To właśnie z tego powodu Bruksela zdecydowała o wstrzymaniu wypłaty dla Polski unijnych funduszy na Krajowy Plan Odbudowy, czyli projekt odbudowy gospodarki po pandemii koronawirusa. Nasz kraj zawnioskował o wypłatę 23,9 mld euro w ramach grantów oraz 11,5 mld euro z części pożyczkowej.
Tuż przed uchwaleniem nowelizacji Ustawy o Sądzie Najwyższym premier Mateusz Morawiecki zapewniał, że kształt nowych przepisów był konsultowany z Brukselą. Ich wejście w życie powinno stanowić wypełnienie tzw. kamieni milowych, tj. warunków, które postawiono Polsce przede wszystkim w kwestii praworządności, aby wypłata środków na KPO została odblokowana.
Czytaj też:
Zbigniew Ziobro: Komisja Europejska ma wilczy apetyt. Dzieje się to, przed czym ostrzegaliśmy