Dziennikarze i naukowcy znów mają dostęp do IPN

Dziennikarze i naukowcy znów mają dostęp do IPN

Dodano:   /  Zmieniono: 
Sejm uchwalił w piątek przywrócenie dostępu naukowców i dziennikarzy do akt IPN. W głosowaniu przepadły wszystkie poprawki zgłoszone przez opozycję.

Projekt tzw. małej nowelizacji ustawy lustracyjnej został przygotowany, po wyroku Trybunału Konstytucyjnego, pod przewodnictwem marszałka Sejmu Ludwika Dorna. Był efektem konsultacji politycznych z udziałem prezydenta Lecha Kaczyńskiego.

W piątek za uchwaleniem noweli było 346 posłów, przeciw 57, a jeden wstrzymał się od głosu.

Możliwość korzystania przez dziennikarzy i naukowców z archiwów IPN została wstrzymana 11 maja orzeczeniem Trybunału Konstytucyjnego, który uznał za niekonstytucyjną część ustawy lustracyjnej i o IPN - m.in. przepis dający prezesowi IPN pełną swobodę w przyznawaniu lub odmowie dostępu do archiwów dla dziennikarzy i naukowców. Trybunał podkreślił, że muszą tu istnieć ustawowe kryteria dostępu, na bazie których prezes IPN będzie wydawał swe decyzje.

Nowela zakłada m.in., że warunkiem dostępu do archiwów jest wskazanie tematu prowadzonych badań i rekomendacji do ich prowadzenia (dla historyka) oraz tematu materiału prasowego i upoważnienia od redakcji lub wydawcy (dla dziennikarza). Osoby, które otrzymują akta IPN, mają ponosić odpowiedzialność prawną za sposób ich wykorzystania.

Przepadła poprawka PO usuwająca konieczność przedkładania razem z wnioskiem do IPN rekomendacji do prowadzenia prac badawczych dla naukowców i upoważnień od redakcji lub wydawnictw dla dziennikarzy.

Sejm nie udzielił też poparcia poprawkom SLD, które m.in. wpisywały do ustawy obowiązek prawny dla IPN zwrócenia oświadczeń lustracyjnych osobom wyłączonym spod lustracji wyrokiem TK i komisyjnego zniszczenia oświadczeń tych osób, które lustracji podlegają. Inna poprawka zakładała uznanie, że zarówno decyzja IPN o dostępie do czyjejś teczki, jak i odmowa zgody miałaby formę decyzji administracyjnej - dziś jest nią tylko odmowa, którą można zaskarżyć do sądu.

pap, ss