Według Marzeny Machałek (PiS), rząd forsuje reformę edukacji wbrew większości środowisk związanych z edukacją i wbrew woli "wielu dziesiątków rodziców". "Jeśli zmiany są mądre - jak powiedziała pani minister (edukacji) - społeczeństwo je przyjmie. To ja muszę powiedzieć, że albo coś jest nie tak ze społeczeństwem, albo zmiany są niemądre" - zauważyła.
Jak zaznaczyła, PiS "nie jest doktrynalnie przeciw obniżeniu obowiązku szkolnego". Ale - dodała - zdaniem klubu reforma wprowadzana jest w pośpiechu i do nieprzygotowanych do tego szkół.
Machałek zarzuciła także rządowi, że chce zdjąć z państwa odpowiedzialność za edukację i sprywatyzować ją. Zdaniem posłanki do tego prowadzą zapisy ułatwiające przekazywanie przez samorządy szkół fundacjom i stowarzyszeniom. Mówiła, że odnosi wrażenie, iż szkoły "traktowane są jak bary mleczne, które można dać w ajencje".
Słów krytyki nie szczędził też projektowi Artur Ostrowski (Lewica). Jego zdaniem, projekt jest szkodliwy i konieczne są daleko idące poprawki. Lewica jest przeciwna ułatwieniu przekazywania szkół - zaznaczył. Opowiada się też za przesunięciem w czasie obniżenia wieku obowiązku szkolnego.
Izabella Sierakowska (SdPl-NL) poparła obniżenie wieku rozpoczynania nauki i sposób jego wprowadzenia; sprzeciwiła się przekazywaniu szkół przez samorządy.
Tadeusz Sławecki (PSL) nazwał propozycję obniżenia wieku rozpoczynania nauki przywilejem, a nie obowiązkiem. Przytoczył też opublikowane w listopadzie badania CBOS, z których wynika, że "nie ma sprzeciwu" wobec wcześniejszego rozpoczynania nauki.
Również Cezary Urban (PO) bronił propozycji rządowych. Przypomniał, że podczas swojego wystąpienia w Sejmie szefowa MEN Katarzyna Hall mówiła, że to pomysł wcześniejszy, a lewica i prawica 6-latki do szkół chciały posłać już wcześniej. "Nie wiem na co więc czekamy, na jakie czasy, na jakie szkoły?" - pytał.
Hall w swoim wystąpieniu podkreśliła, że obniżenie wieku obowiązku szkolnego to działanie dla dobra dzieci. Przypomniała, że oznacza to wcześniejsze wyrównywanie szans edukacyjnych dzieci oraz wcześniejsze odkrywanie ich uzdolnień, ma pozytywny wpływ na rozwój intelektualny i emocjonalny.
Dodała, że dzięki wcześniejszemu pójściu do szkoły polskie dzieci będą miały szanse porównywalne z szansami dzieci w innych krajach Unii Europejskiej. Przypomniała, że w większości krajów europejskich naukę rozpoczynają dzieci młodsze niż 7-letnie.
Hall podkreśliła, że do szkół "nie trafi żadne 6-letnie dziecko, którego rodzice tego nie chcą", gdyż decyzje, czy dziecko w tym wieku trafi do szkoły, czy nie, podejmą jego rodzice. Zaznaczyła, że naukę w szkole poprzedzi przygotowanie w przedszkolu. Zapewniła też, że w budżecie są zagwarantowane środki w wysokości 347 mln zł przeznaczone na dostosowanie szkół do potrzeb młodszych dzieci.
Zgodnie z projektem, obniżenie wieku obowiązku szkolnego ma nastąpić od września 2009 r. i ma być rozłożone na trzy lata; w tym czasie do pierwszej klasy szkół podstawowych będą trafiały dzieci z dwóch różnych roczników. We wrześniu 2009 r. prawo do skorzystania z zerówki otrzymają wszystkie 5-latki; rok później zerówki dla 5-latków staną się obowiązkowe. Minister edukacji przypomniała, że nowelizacja ustawy wprowadza także reformę podstaw programowych nauczania - tak aby dostosowane były one do możliwości młodszych dzieci.
W projekcie zapisano również m.in. zmniejszenie biurokratycznych obowiązków kuratoriów. Odstąpiono też od konieczności uzyskania pozytywnej opinii kuratora oświaty przy ustalaniu przez samorząd sieci szkół lub likwidacji szkół.
Podczas debaty Hall mówiła, że chociaż zgodnie z proponowanym ułatwianiem przekazywania przez samorządy szkół na mocy umowy, to stowarzyszenia lub fundacje, które je przejmą nie będą mogły ich zlikwidować placówek, nie staną się właścicielami nieruchomości; szkoła przekazana ma być nadal publiczna i bezpłatna.ab, pap