Pomógł nam wejść do NATO. Lustrują go

Pomógł nam wejść do NATO. Lustrują go

Dodano:   /  Zmieniono: 
NATO (fot. Wikipedia)
Zaczął się niejawny proces lustracyjny Andrzeja Towpika, byłego wiceszefa MSZ i głównego negocjatora sprawy wstąpienia Polski do NATO. Zaprzecza on zarzutowi IPN, by był tajnym i świadomym współpracownikiem wywiadu PRL.

Jak dowiedziała się PAP, w specjalnie zabezpieczonej sali Sądu Najwyższego Towpik składał wyjaśnienia. Jako świadek zeznawał też były oficer służb specjalnych PRL. Sprawę odroczono do 19 grudnia.

Pion lustracyjny IPN podejrzewa, że 72-letni Towpik (ostatnio przedstawiciel RP przy ONZ w Nowym Jorku) zataił w oświadczeniu lustracyjnym związki ze służbami specjalnymi PRL. Wniosek IPN o  stwierdzenie jego "kłamstwa lustracyjnego" trafił do sądu w maju 2010 r. We wrześniu 2010 r., gdy Sąd Okręgowy Warszawa-Praga postanowił wszcząć jego lustrację, Towpik powiedział, że nigdy nie nawiązywał współpracy ze służbami specjalnymi PRL. Podkreślił, że dopiero w IPN dowiedział się, że był traktowany przez nie jako "kontakt operacyjny" i  że nadały mu one "jakiś kryptonim".  Sąd ujawnił, że IPN uznał jego wyjaśnienia za niewiarygodne, uznając (po przesłuchaniu m.in. oficerów służb PRL i analizie akt IPN), że  Towpik w latach 80. podjął tajną i świadomą współpracę z departamentem I  MSW.

Towpik mówił wtedy, że nie był agentem. Wyjaśnił, że podczas swej służby dyplomatycznej rozmawiał z różnymi osobami, nie zawsze wiedząc, kim naprawdę jest rozmówca. Dodał, że jego wcześniejszych oświadczeń lustracyjnych nie zakwestionował Rzecznik Interesu Publicznego. W sprawie nie spełniono żadnej przesłanki, by sąd mógł uznać "kłamstwo lustracyjne" - uważa adwokat Towpika, mec. Czesław Jaworski. Podkreślił, że w aktach sprawy nie ma ani zobowiązania do współpracy, ani własnoręcznych doniesień, ani żadnych pokwitowań.

Osoba uznana prawomocnie przez sąd za "kłamcę lustracyjnego" traci na  okres od 3 do 10 lat prawo do pełnienia funkcji publicznych. Według IPN Towpik jest lustrowany jako "osoba wchodząca w skład służby zagranicznej", obecnie jest on w tzw. dyspozycji kadr MSZ.

Towpik jest absolwentem SGPiS i Szkoły Służby Zagranicznej. Skończył studia podyplomowe na Uniwersytecie Columbia w Nowym Jorku. Na  Uniwersytecie Jagiellońskim zdobył stopień doktora nauk prawnych. Od  1975 r. w MSZ. Od 1977 do 1981 był I sekretarzem ambasady PRL w  Hiszpanii, potem radcą-ministrem w Polskiej Misji przy Biurze ONZ w  Genewie. W 1990 r. przewodniczył polskiej delegacji na rozmowy w sprawie rozwiązania Układu Warszawskiego. Od 1994 do 1997 był wiceszefem MSZ, gdzie odpowiadał za politykę bezpieczeństwa. Był szefem polskiej delegacji prowadzącej negocjacje w sprawie wstąpienia naszego kraju do  NATO. W 1997 r. został przedstawicielem Polski przy NATO, a w 1999 r. stałym przedstawicielem RP w Radzie Północnoatlantyckiej. Od 2002 r. -  wiceszef MON ds. współpracy międzynarodowej i polityki obronnej. Od 2004 r. szef Stałego Przedstawicielstwa RP przy ONZ. W 2009 r. - w 10. rocznicę wstąpienia Polski do NATO - prezydent Lech Kaczyński odznaczył go Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski. Prezydent podkreślał wtedy, że Towpik odegrał wielką rolę w niełatwej drodze Polski do NATO, a odznaczenie jest także dowodem uznania za jego wieloletnią działalność w polskiej dyplomacji.

eb, pap