Kalejdoskop kulturalny

Kalejdoskop kulturalny

Dodano:   /  Zmieniono: 

SZTUKA

SIŁA kryzysu

After the Crisis” to zaledwie cztery nagrania wideo, kilka kadrów z filmów i trzy książki ze zdjęciami z podróży do Argentyny. Na ekranie wyświetlają się kolejne twarze Argentyńczyków, którzy 13 lat po kryzysie, który doprowadził do bankructwa ich kraju, wspominają, jak się czuli i co robili, kiedy dowiedzieli się o krachu. Ktoś właśnie wtedy dostał pierwszego ataku paniki, ktoś inny poczuł, że Argentyna przestała istnieć. Ale dla wielu kryzys okazał się owocny. Wyrwani z marazmu artyści zaczęli tworzyć wspólne, ambitne projekty. Ludzie stali się bardziej kreatywni. Wideo, w którym przepytywani są Argentyńczycy (choć wcale nie słychać pytań), zestawiono tu z filmem, w którym wypowiadają się Europejczycy – mieszkańcy kontynentu, nad którym wciąż wisi widmo poważnego kryzysu gospodarczego. Polacy, Niemcy i kilku przedstawicieli innych nacji wydają się do czarnych przepowiedni podchodzić z dystansem. Niektórzy widzą w kryzysie nadzieję na skłonienie ludzi do działania. Autorzy filmów pytają o zwykłe rzeczy – czy po kryzysie wciąż będą działały kawiarnie, bary i kina? Padają pytania o związki, o sztukę, o kwestie społeczne i polityczne. Jak należy postępować? Na pewno przyda się solidarność społeczna, umiejętność uczenia się od innych i świadomość, że pieniądze tak naprawdę nie mają dużej wartości. Kryzys jawi się tu prawie jako remedium na całe zło – brak wrażliwości społecznej, nadmierny konsumpcjonizm, korupcję. Anna Maziuk

„AFTER THE CRISIS”, CSW, WARSZAWA, DO 14 WRZEŚNIA

MUZYKA

Polacy w Londynie

W NIEDZIELĘ W SŁYNNYM LONDYŃSKI KLUBIE KOKO koncert „Polska Live!”. Na scenie dawnego teatru wystąpią Agnieszka Chylińska oraz Dawid Podsiadło, który jest ostatnio wielkim odkryciem rodzimej muzyki rozrywkowej. Bilety dostępne na PolskaLive.co.uk.

DVD Z „WPROST”

Klasyka odświeżona

W TYM TYGODNIU „Wprost” można kupić z filmem „3:10 do Yumy”. James Mangold proponuje remake klasycznego westernu z 1957 roku o konwoju więźnia na szubienicę. Współczesne gwiazdy, Russell Crowe i Christian Bale, oraz efekty specjalne nie odbierają tej historii z Dzikiego Zachodu atmosfery.

FILM

Wśród prawników

W JESIENNEJ RAMÓWCE Dwójki debiutuje nowy serial. „O mnie się nie martw” to opowieść o trzydziestolatce po dwóch rozwodach, matce dwójki dzieci, która zaczyna pracę w kancelarii prawniczej. W obyczajowej historii nie zabraknie też wątków miłosnych. W rolach głównych ciekawi aktorzy młodej generacji, m.in.: Joanna Kulig, Stefan Pawłowski i Katarzyna Maciąg.

„O MNIE SIĘ NIE MARTW”, TVP 2, OD 5 WRZEŚNIA, PIĄTEK, GODZ. 20.05

TEATR

Kretynki z pretensjami

Piotr Ratajczak, reżyser „Dziewczyn do wzięcia” w Teatrze Powszechnym według scenariusza kultowego filmu Janusza Kondratiuka z 1972 r., jest specjalistą od parafilmowych przeniesień. Udał mu się zwłaszcza ubiegłoroczny „Piszczyk” w poznańskim Teatrze Polskim według „Zezowatego szczęścia” Munka. W wypadku „Dziewczyn...” trudno jednak mówić o sukcesie. Miało być efektownie, wyszło efekciarsko. Filmowe dziewczyny, poza imponującym komizmem sytuacyjnym rewelacyjnie wygranym przez grupę amatorek pod wodzą Ewy Szykulskiej, niosły pełne goryczy przesłanie. Kondratiuk, nie ośmieszając bohaterek, w filmie o sobotnim wyjeździe do stolicy roznamiętnionych panienek z podwarszawskich wsi dał być może najbardziej ponurą diagnozę przeciętności. W Powszechnym o pogłębionej refleksji nie ma mowy. Niby wesolutko, jednak przaśnie. Ujmujące naiwnością trzpiotowate marzycielki z filmu Janusza Kondratiuka w ujęciu Ratajczaka są tylko kretynkami z pretensjami. Na nic zdały się uwspółcześnienia autora adaptacji, Piotra Rowickiego, na czele z Facebookiem, krewetkami & sushi oraz bon motami hipsterskich chudzinek w spodniach rurkach z placu Zbawiciela, skoro całość i tak przypomina oldskulowy występ Marcina Dańca. Rechot to nie śmiech. Łukasz Maciejewski

KSIĄŻKA

Zły Kraków

Przeważnie narzekam na język, jakim pisane są polskie powieści kryminalne – bezpłciowy i suchy. Język „Betonowego pałacu” Gai Grzegorzewskiej nie jest suchy ani trochę, ma także płeć. Wyraźnie męską. Ponadto ma styl: turpistyczny, zabawny, zawadiacko wulgarny. To już wiele – a przecież jest jeszcze zawikłana intryga, w której jedną z głównych ról gra Kraków, odrażający, brudny i zły. Historii opowiedzianej w „Betonowym pałacu” nie sposób w pełni pojąć bez lektury co najmniej „Grobu”, poprzedniej części cyklu o detektywce Julii Dobrowolskiej, dlatego zalecałbym lekturę całej serii. Niemniej najnowsza powieść Grzegorzewskiej broni się również jako samodzielna pozycja, rzecz o powrocie niejakiego Profesora, dresiarza intelektualisty, na demoniczne Osiedle. Osiedle jest jak płomień, Profesor to zbuntowana ćma. Autorka bawi się popkulturowymi kliszami, wymaga od czytelnika heroicznego zawieszenia niewiary, ale nagrodą jest trzymający w napięciu literacki seans. A ostatecznie o to w tym wszystkim przecież chodzi. Piotr Kofta

GAJA GRZEGORZEWSKA, „BETONOWY PAŁAC”, WYDAWNICTWO LITERACKIE 2014

FILM

Bilans krzywd

Po hollywoodzkim „Kurierze” z Mickeyem Rourkiem Hany Abu-Assad wraca do swojego kraju i swoich tematów. W „Omarze” znów opowiada o Palestynie. O życiu podzielonym przez mur bezpieczeństwa, polityce wdzierającej się w codzienność. Palestyński reżyser zasłynął nominowanym do Oscara „Paradise Now” o terrorystach samobójcach. Tym razem portretuje trzech przyjaciół z dzieciństwa. Teraz chcą wspólnie walczyć o niepodległość swojego narodu, angażując się w akcje wymierzone w izraelskich żołnierzy. Dopóki tytułowego Omara nie złapie policja. Abu-Assad przygląda się decyzjom dwudziestokilkulatka – torturowanego w więzieniu, zmuszonego do kolaboracji idealisty. Ale również człowieka zakochanego w siostrze przyjaciela, który dla miłości gotów jest poświęcić wiele. Reżyser umie pokazać momenty, w których polityka przecina się z prywatnymi marzeniami. „Omar” to przejmujący dramat o młodych Palestyńczykach. Oskarżenie Izraela o budowanie państwa opartego na przemocy, nieludzkie traktowanie innych, inwigilowanie. Jednak jest w „Omarze” coś więcej. Świetnie zagrany i starannie poprowadzony film jest uniwersalną opowieścią o przyjaźni, miłości, zdradach. O chwili, w której na szali trzeba położyć własną przyszłość. I przemocy, która rodzi przemoc. Krzysztof Kwiatkowski

„OMAR”, REŻ. HANY ABU-ASSAD, ART-HOUSE

KSIĄŻKA

Szmery w tle

NADRABIAMY ZALEGŁOŚCi – Świat Książki konsekwentnie publikuje kolejne pozycje Paula Bowlesa, jednego z najciekawszych amerykańskich pisarzy XX wieku, emigranta z wyboru, piewcy chłodnej grozy i obcości. Wydana w 1966 r. powieść „Ponad światem”, rzecz o pewnym amerykańskim małżeństwie, które w podróży po Ameryce Środkowej wplątuje się w osobliwą, psychodeliczną intrygę, to trochę thriller, a trochę historia osuwania się w absurd, z którego nie ma ucieczki. Bowles atmosferę obłędu buduje skrajnie oszczędnie, z półsłówek i dźwięków tła. Rzecz o bezradności racjonalizmu? Być może. Piotr Kofta

PAUL BOWLES, „PONAD ŚWIATEM”, PRZEŁ. MICHAŁ JUSZKIEWICZ, ŚWIAT KSIĄŻKI 2014

KSIĄŻKA

Smutek Cholonu

JUŻ DEBIUTANCKI KRYMINAŁ „CHŁOPIEC, KTÓRY ZAGINĄŁ” SYGNALIZOWAŁ, ŻE IZRAELCZYK DROR MISHANI JEST PISARZEM NIETUZINKOWYM – raczej specjalistą od kameralnych dramatów niż typowym autorem powieści detektywistycznych. Nie inaczej jest w przypadku drugiego śledztwa Awiego Awrahama. „Możliwość przemocy” ponownie skupia się na zbrodni nieefektownej, wręcz banalnej, zdecydowanie bardziej interesując się naturą międzyludzkich więzi. Z tego skromnego budulca Mishani konstruuje intrygę o wielkim emocjonalnym suspensie, przepełnioną smutkiem. Piotr Kofta

DROR MISHANI, „MOŻLIWOŚĆ PRZEMOCY”, PRZEŁ. ANNA HALBERSZTAT I BARTOSZ KOCEJKO,

MUZYKA

T.Rex na wieczór

„THEY WANT MY SOUL”, bardzo oczekiwany album Spoon, ikony alternatywnego rocka i ulubieńców krytyków muzycznych w rodzimych Stanach, zaskakuje bardziej komercyjnym brzmieniem i zachwyca produkcją. Podstawą są jednak wciąż świetne piosenki, w których rozszyfrowywanie niezliczonych inspiracji z ostatniego półwiecza muzyki rozrywkowej od T.Rex po Bowiego może być świetną rozrywką. Tym albumem mają sporą szansę osiągnąć coś, czego być może wcale tak bardzo nie chcą – mainstreamową publiczność i sprzedaż. Piotr Metz

SPOON, „THEY WANT MY SOUL”, ANTI

MUZYKA

Seksapil kościołów Harlemu

NAWET NAJLEPSZE STUDIO NAGRANIOWE I PRODUCENT Z NAJWYŻSZEJ PÓŁKI NIE GWARANTUJĄ NIEUCHWYTNEGO ELE- MENTU – atmosfery płyty, która decyduje o seksowności dźwięku, niezależnie od jakości materiału. Ale na drugim albumie, „Neuroplasticity”, projekt Cold Specks to osiągnął. Siła sprawcza projektu, wokalistka i songwriterka Al Spx mogłaby spokojnie śpiewać duety z Waitsem i dawać solowe popisy w kościołach Harlemu. Współpraca z Mobym, a szczególnie jej artystyczna przyjaźń z Michaelem Girą z The Swans dodają eklektyzmu nowej, trudnej do zaklasyfikowania płycie. Piotr Metz

TOP 10 KSIĄŻKI

1. „Głosy Pamano”

Jaume Cabré

MARGINESY

2. „Trzy dziewczyny, trzy randki, trzy łóżka”

Rajter Ewa

WIELKA LITERA

3. „Wyspa na prerii”

Wojciech Cejrowski

ZYSK I S-KA

4. „Jedyna”

Kiera Cass

JAGUAR

5. „Dary anioła. Tom 6. Miasto niebiańskiego ognia”

Cassandra Clare

MAG

6. „Dzielnica Obiecana. Uniwersum Metro 2033”

Paweł Majka

INSIGNIS

7. „Zdrada”

Paulo Coelho

DRZEWO BABEL

8. „Dla Ciebie wszystko”

Katarzyna Michalak

WYDAWNICTWO LITERACKIE

9. „Dawca”

Lois Lowry

GALERIA KSIĄŻKI

10. „Uczta dla wron. Cienie śmierci”

George R.R. Martin

ZYSK I S-KA

TOP 5 MUZYKA

1. „FutureSex/ LoveSounds”

Justin Timberlake

SONY MUSIC PL / SONY BMG MUSIC PL

2. „Reversal”

Pokahontaz

MAXFLOREC / MYSTIC PRODUCTION

3. „Mini World”

Indila

UNIVERSAL MUSIC PL

4. „Składam się z samych powtórzeń”

Artur Rojek

KAYAX / AGORA

5. „DaDaDam”

Perfect

POLSKIE RADIO / WARNER MUSIC PL

TOP 5 KINO

1. „Wakacje Mikołajka”

reż. Laurent Tirard

KINO ŚWIAT

2. „Lucy”

reż. Luc Besson

UIP

3. „Dzwoneczek i tajemnica piratów”

reż. Peggy Holmes

DISNEY

4. „Magia w blasku księżyca”

reż. Woody Allen

KINO ŚWIAT

5. „Dawca pamięci”

reż. Phillip Noyce

KINO ŚWIAT

Więcej możesz przeczytać w 36/2014 wydaniu tygodnika Wprost.

Archiwalne wydania tygodnika Wprost dostępne są w specjalnej ofercie WPROST PREMIUM oraz we wszystkich e-kioskach i w aplikacjach mobilnych App StoreGoogle Play.