Ukraiński bohater, którego boi się Rosja

Ukraiński bohater, którego boi się Rosja

Dodano:   /  Zmieniono: 
Kolejne spięcie na linii Ukraina-Rosja. Tym razem chodzi o historię, a dokładnie o kozackiego hetmana Iwana Mazepę. Do sporu doszło przy okazji 300-lecia bitwy pod Połtawą, wielkiego zwycięstwa Rosjan nad Szwedami, pisze „Wall Street Journal”.
„Dlaczego Rosja obawia się ukraińskiego bohatera sprzed 300 lat", zastanawiają się znany amerykański historyk Ukrainy Alexander Motyl i politolog Adrian Karatnycky.

W 1709 roku wcześniej lojalny wobec rosyjskiego cara Piotra Wielkiego Iwan Mazepa zwrócił się przeciw niemu i w bitwie pod Połtawą walczył po stronie Szwecji.

Autorzy przypominają, że bitwa na kolejne trzy stulecia ukształtowała europejską geopolitykę i pozwoliła Piotrowi Wielkiemu na dokończenie przemiany Rosji w europejskie imperium.

„W ciągu trzech stuleci emocje wokół Mazepy nie były tak gorące jak w tym roku" – wskazują, opisując symboliczne spalenie kukły hetmana przez rosyjskich demonstrantów oraz manifestacje ukraińskich ugrupowań w Połtawie w rocznicę bitwy, 27 czerwca.

Według Motyla i Karatnyckiego „sprzeciwiająca się europejskiej integracji Ukrainy" Rosja „inwestuje znaczne środki, by kwestionować tworzenie przez Ukrainę oddzielnej tożsamości i historii”.

Wskazują tutaj na rosyjskie filmy dokumentalne, mające podważyć starania Ukrainy o upamiętnienie jako aktu
ludobójstwa Wielkiego Głodu lat 30., czy sfinansowanie przez Rosjan filmu „Taras Bulba". Ta ekranizacja powieści Gogola „ukazuje Kozaków jako lojalnych stronników imperium rosyjskiego i dodaje sceny – nieobecne w powieści (...) – z Polakami jako mordercami i barbarzyńcami (...).” – podkreślają autorzy artykułu.

„Gwałtowność rosyjskiej polemiki wokół wydarzeń i postaci sprzed 300 lat wyraża zainteresowanie państwa rosyjskiego w podtrzymaniu idei ostatecznego zjednoczenia dwóch państw. Pomaga też w utrwaleniu podziałów kulturowych między ukraińskojęzycznym zachodem Ukrainy a rosyjskojęzycznym wschodem" – piszą Motyl i Karatnycky. Konkludują: „Dlatego współczesna bitwa o znaczenie Połtawy jest równie istotna jak była bitwa pod Połtawą trzysta lat temu”.

PAP, im