Podczas wspólnej konferencji z premierem Vanhanenem J.Kaczyński przyznał, że w trakcie negocjacji nad nowym Traktatem Reformującym UE pojawiają się "dziesiątki, jeśli nie setki drobnych spraw", które różne kraje podnoszą.
Polska - jak mówił - stawia dwie sprawy: "problem sposobu" wpisania tego, co jest w kompromisie z Joaniny, do nowego traktatu. Druga sprawa to ewentualne przyłączenie się do tzw. opt- out brytyjskiego, w sprawie Karty Praw Podstawowych. J. Kaczyński zadeklarował jednak, że jest przekonany, że te kwestie nie powstrzymają prac nad nowym traktatem. "Konferencja (Międzyrządowa) postępuje dobrze, szybko; wydaje się, że wszystko będzie w porządku" - powiedział.
Minister spraw zagranicznych Anna Fotyga mówiła w sobotę, że przewiduje, iż negocjacje w sprawie nowego Reformującego Traktatu UE potrwają do samego końca szczytu UE, który jest zaplanowany na 18 października.
Polska domaga się, by uzgodniony na szczycie w Brukseli zapis o mechanizmie pozwalającym na opóźnianie decyzji w UE (tzw. kompromis z Joaniny) przenieść z deklaracji (gdzie jest zapisany obecnie) do treści samego traktatu (lub ewentualnie protokołu). Wówczas ewentualna zmiana kompromisu lub próba jego osłabienia byłaby w przyszłości zdecydowanie trudniejsza, wymagałaby jednomyślnej zmiany całego traktatu, a nie głosowania większością głosów, jak tłumaczą prawnicy przewodnictwa portugalskiego.
Polska rozważa także dołączenie do Wielkiej Brytanii, która zagwarantowała sobie prawo do wyłączenia (tzw. opt-out) z postanowień Karty Praw Podstawowych w nowym traktacie UE.
Vanhanen i J. Kaczyński rozmawiali też m.in. o polsko-fińskiej współpracy gospodarczej, zgodnie oceniając, że we wzajemnych stosunkach nie ma żadnych problemów. Rozmowa dotyczyła też spraw bałtyckich; jak mówił premier, chodzi o to, by "ten region jakoś na Unię oddziaływał". Premierzy rozmawiali też o "nowych inicjatywach europejskich, o inicjatywie prezydenta (Francji Nicolasa) Sarkozy'ego", sprawach bezpieczeństwa energetycznego, relacjach z innymi państwami.
Obaj premierzy podkreślali, że w stosunkach polsko-fińskich nie ma żadnych problemów, a wymiana handlowa między naszymi krajami rośnie. Choć - jak powiedział fiński premier - J.Kaczyński zwracał mu uwagę, że wymiana ta jest dla polski deficytowa.
Premier Kaczyński, odpowiadając na pytania fińskich dziennikarzy, zapewniał też, że trwająca w Polsce "ostra, dramatyczna czasami" kampania wyborcza "w żadnym razie nie dotyczy spraw europejskich", a sprawy zagraniczne są poza sporem wyborczym. Jak mówił, żadna ze stron sporu nie kwestionuje miejsca Polski w UE, NATO i "polityki nastawionej na rozwój tych instytucji".
Zapewniał także, że Polska nie jest "trudnym członkiem" Unii. "Nie dostrzegam takich trudności; jak wszyscy zabiegamy o pewne sprawy, które są związane z interesami naszego kraju (...), ale staramy się przyczyniać do tego, by UE się rozwijała, i staramy się mieć jak najlepsze stosunki ze wszystkimi krajami europejskimi" - deklarował premier Kaczyński.
Odpowiadając na pytanie fińskich dziennikarzy, J.Kaczyński oświadczył, że Polska bardzo się cieszy, że otrzymała wsparcie UE w sprawie rosyjskiego embarga na polskie mięso. "Umocniło to nasze przekonanie, że powinniśmy być w Unii" - mówił premier.
Premier Kaczyński był także pytany, czy w Polsce może zostać wprowadzona kara śmierci. Polski premier powiedział, że "w tej chwili nie ma realnej możliwości przywrócenia kary śmierci" i Polska nie ma zamiaru jej przywracać. Dodał jednak, że jego osobisty pogląd na karę śmierci jest odmienny, ale - podkreślił - "to nie poglądy premierów decydują o takich sprawach".
W Helsinkach premier spotkał się także z prezydent Tarją Halonen oraz przewodniczącym fińskiego parlamentu Sauli Vainamo Niinisto.
Premier Kaczyński razem z fińskim premierem obejrzał mecz eliminacyjny piłkarskich mistrzostw Europy Polska-Finlandia.
pap, em