Kim jest Fryderyk X? Nowy król Danii przeszedł długą drogę od czasów „imprezowego księcia”

Kim jest Fryderyk X? Nowy król Danii przeszedł długą drogę od czasów „imprezowego księcia”

Przyszły król Danii Fryderyk X z żoną Marią
Przyszły król Danii Fryderyk X z żoną Marią Źródło:PAP/EPA / Ritzau Scanpix
W młodości „imprezowy książę”, który zakochał się w zwykłej Australijce, żołnierz o pseudonimie „Pingo” z wytatuowanym rekinem na łydce, pierwszy monarcha, który skończył Ironmana, a także podróżnik psim zaprzęgiem w czteromiesięcznej wyprawie polarnej – to wszystko fakty dotyczące duńskiego księcia Fryderyka, który rozpoczyna właśnie panowanie jako król Fryderyk X.

Jeśli ktoś w Polsce kojarzy jakichkolwiek z duńskich władców, to z pewnością będą to spopularyzowani przez popkulturę słynni królowie z czasów epoki wikingów, tacy jak Harald Sinozęby, od którego przydomka pochodzi nazwa technologii Bluetooth, zdobywca Anglii Swen Widłobrody czy Kanut II Wielki, prawdopodobny wnuk Mieszka I.

Mało kto znać będzie za to kolejnych Fryderyków i Chrystianów przez ostatnie pięć stuleci zasiadających na duńskim tronie. Co ciekawe, poza królową Małgorzatą II przez wieki rządów dynastii Oldenburgów i jednej z jej bocznych linii, czyli obecnie rządzącej dynastii Glücksburgów, na tronie nie zasiadał nikt o innym imieniu.

Warto zatem poznać księcia Fryderyka, który już w niedzielę obejmie duński tron jako Fryderyk X.

Abdykacja, ale nie koronacja

31 grudnia, w orędziu noworocznym 83-letnia królowa Małgorzata II ogłosiła, że w niedzielę 14 stycznia abdykuje z tronu Danii. To oznacza, że głową państwa zostanie jej najstarszy syn 55-letni książę Fryderyk. Ciesząca się dużą popularnością wśród Duńczyków królowa zasiadała na duńskim tronie od 14 stycznia 1972 rok, dzięki czemu panując przez dokładnie 52 lata, będzie do tej pory najdłużej urzędującym monarchą w duńskiej historii. A duńska monarchia jest najstarszą europejską monarchią z zachowaną ciągłością dziedzicznej władzy monarszej, której historia sięga wspomnianych władców z epoki wikingów.

Oczywiście współczesna duńska monarchia różni się diametralnie od monarchii średniowiecznej. Od 1849 roku Dania jest monarchią konstytucyjną, w której król jest głową państwa, ale wykluczone jest jego zaangażowanie w politykę partyjną.

Także sama ceremonia przekazania tronu jest inna niż na przykład w Wielkiej Brytani. Od połowy XIX wieku w Danii nie odbywa się huczna koronacja, a po prostu w niedzielę premier Mette Frederiksen uroczyście proklamuje nowego władcę z balkonu pałacu Christiansborg. Tuż po wstąpieniu na tron monarcha lub monarchini składa przyrzeczenie na piśmie, że będzie przestrzegać postanowień konstytucji.

Fryderyk X. Pierwszy duński król z wykształceniem uniwersyteckim

Artykuł został opublikowany w 4/2024 wydaniu tygodnika Wprost.

Archiwalne wydania tygodnika Wprost dostępne są w specjalnej ofercie WPROST PREMIUM oraz we wszystkich e-kioskach i w aplikacjach mobilnych App StoreGoogle Play.

Źródło: WPROST.pl / Dr.dk /The Standard / The Telegraph / The Guardian / BBC