Spóźniony pogrzeb żołnierzy AK na Litwie

Spóźniony pogrzeb żołnierzy AK na Litwie

Dodano:   /  Zmieniono: 
Szczątki żołnierzy Armii Krajowej, w tym prawdopodobnie por. Jana Borysewicza "Krysi", spoczną na cmentarzu w Ejszyszkach na Litwie - poinformował sekretarz Rady Ochrony Pamięci Walki i Męczeństwa Andrzej Przewoźnik. Szczątki odkryto podczas prac archeologiczno-ekshumacyjnych prowadzonych jesienią 2008 r. i wiosną 2009 na terenie grodziska Majak pod Ejszyszkami. Tam według wskazań miejscowej ludności w 1945 r. NKWD wrzuciła do głębokiej, nieczynnej studni zwłoki żołnierzy Armii Krajowej, poległych w walce z oddziałami sowieckimi.
Wśród ofiar miał znajdować się m.in. legendarny dowódca AK, obrońca Wileńszczyzny i Ziemi Nowogródzkiej - por. Borysewicz poległy 21 stycznia 1945 r. pod Kowalkami. Jego ciało Sowieci obwozili po okolicznych wsiach i miasteczkach chcąc złamać opór polskiej ludności. Wystawiano je m.in. na rynku w Ejszyszkach.

Zaminowana mogiła

Prace archeologiczne, jak wynika z relacji Przewoźnika, utrudniało kilkadziesiąt zalegających w studni niewypałów różnego rodzaju amunicji artyleryjskiej. Zdaniem ekspertów, można przypuszczać, że wrzucono je tam celowo, by utrudnić wyjęcie ciał i ich godny pochówek. W efekcie prac wydobyto szczątki trzech młodych mężczyzn. Miały, jak podał sekretarz ROPWiM, "ślady przestrzelin oraz pchnięć typowym sowieckim trójgraniastym bagnetem". Niestety nie znaleziono przy nich żadnych przedmiotów, które umożliwiłyby identyfikację zabitych żołnierzy.

Ofiary bez nazwisk

- Nie możemy z całą pewnością potwierdzić, że wśród wydobytych szkieletów są szczątki por. Jana Borysewicza "Krysi", schwytanego podczas wyprawy po ciało komendanta, konspiratora z placówki AK w Kowalkach o nazwisku Tamulewicz, czy też zastrzelonego 21 stycznia 1945 r. Józefa Kwietnia ps. Mucha i innego figurującego w raporcie NKWD jako nieznany - młodego żołnierza AK - podał Przewoźnik. Szczątki spoczną w wybudowanej niedawno, dzięki staraniom Rady OPWiM, kwaterze na cmentarzu w Ejszyszkach.

Na polskim cmentarzu wojennym na wileńskiej Rossie, w kwaterze żołnierzy AK poległych w operacji "Ostra Brama", zostaną również złożone do grobu szczątki zamordowanego 19 kwietnia 1944 r. Juliana Szweda ps. Grzegorz - profesora Szkoły Handlowej w Wilnie i kierownika komórki "N", zajmującej się działalnością propagandową wymierzoną w Niemców, w Biurze Informacji i Propagandy Komendy Okręgu Wileńskiego AK. Jego szczątki ekshumowano w podwileńskich Gulbinach.

PAP, arb