Menu

Dodano:   /  Zmieniono: 
Teatr

Akcja "Hanemanna" Stefana Chwina, przeniesionego na scenę teatru Wybrzeże przez Izabellę Cywińską, dzieje się w Gdańsku tuż po wojnie. Chwin opowiada o tamtych czasach z czułością, odtwarzając najdrobniejsze szczegóły, jakby chciał ocalić wizerunek minionego świata zgodnego z przeżyciami ludzi, a nie podręcznikami historii. To działanie szlachetne, ale daremne. Po 1989 r. odsłoniła się głęboka wyrwa w świadomości polskiej, jaką uczyniło pięćdziesiąt lat niewoli. Wyszły z niej upiory powszechnego kłamstwa i nacjonalizmu, tradycji, która została zamrożona, a teraz rozkłada się zatruwając nasze życie trupim jadem. Na początku spektaklu na scenie pojawiają się ludzie z walizkami i tobołkami - wygnańcy i tułacze: Niemcy, którzy muszą opuścić swój Heimat, powstańcy warszawscy, którzy uszli ze zburzonego miasta, Ukrainka Hanka. Tytułowy Hanemann (Mirosław Baka), niemiecki inteligent, pozostał w Gdańsku, ale też czuje się wykorzeniony. W spektaklu pada niewiele słów. Zastępują je obrazy wsparte dramatyczną muzyką Michała Głowińskiego.

Anna Schiller

Media

Kapelan nowojorskich strażaków franciszkanin Mychal F. Judge zginął, udzielając ostatniego namaszczenia śmiertelnie rannemu strażakowi. Został trafiony odłamkiem z jednej z płonących Twin Towers. Śmierć charyzmatycznego, duchownego wstrząsnęła Ameryką. Jego postać stała się symbolem miasta, które w obliczu największego zagrożenia zachowało odwagę, godność i wiarę. Piotra Semkę, autora dokumentu "Bóg w Manhattanie", najbardziej interesuje pytanie: czy sześciomilionowe miasto, nazywane "nowym Babilonem", potrzebowało tak wielkiego wstrząsu, by odrodzić się duchowo? W filmie widzimy ludzi, dla których wydarzenia z 11 września stały się wstrząsającym przeżyciem duchowym - inżyniera dostrzegającego metafizyczne symbole na dymiącym jeszcze gruzowisku, polską imigrantkę, wierzącą, że udało jej się ocaleć z WTC tylko dzięki modlitwie najbliższych... Reżyser rozmawia też z ludźmi, którzy znali osobiście ojca Mychala F. Judge’a. Kreśli portret ofiarnego człowieka i kapłana, który jako jeden z pierwszych znalazł się z ekipą ratunkową pod WTC. Jego postać staje się pretekstem do ogólnych rozważań o roli Kościoła katolickiego w Stanach Zjednoczonych. Kościoła spychanego w cień, ale przeżywającego renesans w momentach narodowej tragedii. Czy tragedia 11 września będzie punktem zwrotnym w życiu duchowym Ameryki?

Artur Kosiński

Literatura

Literatura jest fascynującą przygodą - przekonywał podczas spotkania autorskiego w Bibliotece Narodowej Leszek Szaruga. Intensywność i głębię życia można docenić w pełni dopiero w czasie przeszłym, a czynią to właśnie pisarze, oferując nam swoją refleksję - towar niezwykle dziś luksusowy. Leszek Szaruga to w polskiej literaturze współczesnej postać wyjątkowa. Poeta, prozaik, tłumacz, eseista, historyk literatury i redaktor pism literackich. Wydał czternaście książek poetyckich, za które zdobył m.in. nagrody im. A. Bursy (1972 r.) i Kościelskich (1986 r.), oraz trzy powieści (dwie ostatnie zostały opublikowane w Internecie). Ten wieloletni współpracownik paryskiej "Kultury", uhonorowany w 1999 r. przez to pismo nagrodą za całokształt twórczości, jest również germanistą, starającym się rozsupłać w swoich esejach wiele polsko-niemieckich węzłów, a ostatnio wszedł w skład zespołu redakcyjnego "Nowoj Polszy" - rosyjskojęzycznego miesięcznika wydawanego w Polsce i kolportowanego w Moskwie i Petersburgu.
Następnymi gośćmi "Salonu pisarzy" - cyklu spotkań zorganizowanego przez Bibliotekę Narodową w Warszawie - będą Piotr Sommer, Stefan Jurkowski, Piotr Micner, "Pogranicze" z Sejn, "Borussia" z Olsztyna oraz (uwaga!) świeżo upieczony repatriant Jan Nowak-Jeziorański.

Wojciech M. Darski

Płyty

JAZZ

Paryż odegrał w historii jazzu rolę wyjątkową. To właśnie w stolicy Francji muzykę synkopową uznano za pełnoprawny styl muzyczny. Powojenny Paryż był nie tylko mekką europejskiego jazzu - "ujazzowieniem" dorównywał amerykańskim metropoliom, takim jak Nowy Jork, Nowy Orlean czy Chicago. Doceniając zasługi miasta, firma Universal rozpoczęła wydawanie monumentalnej serii "Jazz in Paris". Tworzą ją historyczne nagrania wybitnych jazzmanów zarejestrowane w stolicy Francji, głównie w latach 40., 50., 60. i 70. Cykl szybko się rozrastał, osiągając w końcu imponującą liczbę 76 płyt. Z tej okazji wydawnictwo opublikowało limitowany zestaw "Jazz in Paris Box Set". Niezmiernie rzadko zdarzają się tak duże kolekcje płytowe. Oczywiście, to nie liczba krążków, lecz walor artystyczny decyduje o wyjątkowości tego wydawnictwa. Nie sposób wymienić wszystkich muzyków, których utwory znalazły się w zestawie. Otwierają go nagrania koncertowe Louisa Armstronga z roku 1965, zaraz po nich pojawia się nieśmiertelny Miles Davis z końca lat 50. i Dizzy Gillespie z roku 1973. Aż pięć płyt zajmują utwory pierwszego geniusza jazzowej gitary - Django Reinhardta. Na kolejnych krążkach usłyszymy m.in. Oscara Petersona, Cheta Bakera, Dona Byasa, Stephana Grapellego, Arta Blakeya i Jeana Luca Ponty’ego. Nie wszystkie płyty są poświęcone jednemu artyście czy zespołowi. Zdarzają się minimonografie instrumentu, na przykład klarnetu, fortepianu czy saksofonu. O szczególnie wartościowych płytach, książkach i filmach mawia się, że można by je zabrać na bezludną wyspę i dzięki nim wcale się nie nudzić. 76 płyt zestawu "Jazz in Paris" starczyłoby na cały archipelag bezludnych wysp.

Jacek Borowski

Muzyka

Wramach tegorocznej edycji Ery Jazzu w Warszawie, Krakowie, Wrocławiu i Poznaniu wystąpił znany amerykański zespół jazzowy AACM Quartet. Koncerty formacji, na których można posłuchać mieszanki tradycji afrykańskiej i amerykańskiej, przemieniają się w mistyczny spektakl z muzyką w roli głównej. Klasyczna jazzowa fraza łączy się tutaj z żywiołowością i głębią muzyki etnicznej. Na czele formacji stoi saksofonista Ernest Khabeer Dawkins, który jest wykładowcą na amerykańskich uczelniach i cenionym kompozytorem muzyki filmowej. Dawkinsowi towarzyszą gitarzysta Fareed Haque, basista Rollo Radford oraz perkusista Hamid Drake.

Jacek Borowski
Więcej możesz przeczytać w 6/2002 wydaniu tygodnika Wprost.

Archiwalne wydania tygodnika Wprost dostępne są w specjalnej ofercie WPROST PREMIUM oraz we wszystkich e-kioskach i w aplikacjach mobilnych App StoreGoogle Play.