Lata tłuste

Polskie reformy zmierzają we właściwym kierunku - oceniają eksperci Międzynarodowego Funduszu Walutowego w opublikowanym pod koniec grudnia raporcie o stanie naszej gospodarki. Z poziomem produkcji wyższym o 20 proc. niż w 1989 r. i prywatnym sektorem generującym już ponad 66 proc. miejsc pracy Polska stanowi przykład dla innych państw reformujących swoje gospodarki. W ostatnich latach zanotowano także istotny postęp w redukowaniu deficytu budżetowego. Władze prowadzą konsekwentną politykę antyinflacyjną, co pozwoliło na znaczące obniżenie stóp procentowych w drugiej połowie 1998 r. Klucz do sukcesu leży teraz w konsekwentnej restrukturyzacji państwowych firm i szybkiej ich prywatyzacji. Ponieważ fundamenty polityki wydają się solidne, światowe rynki finansowe w coraz większym stopniu wyróżniają Polskę spośród innych emerging markets, zwłaszcza od czasu sierpniowego kryzysu w Rosji.
Polityka "schładzania" gospodarki, rekomendowana przez ekspertów Międzynarodowego Funduszu Walutowego po okresie lekkiego "przegrzania" w 1997 r., pozwoliła Polsce na znaczne zamortyzowanie wstrząsów związanych ze skutkami kryzysu rosyjskiego. Eksperci MFW szacują, że inflacja w 1999 r. wyniesie 7,5 proc. - nieco mniej niż w oficjalnej prognozie zapowiada polski rząd (8-8,5 proc.). Rada Polityki Pieniężnej stawia sobie za cel obniżenie inflacji do 4 proc. w 2003 r. Jest to możliwe do osiągnięcia.
"Uważamy, że w nadchodzących trudnych czasach najlepszą strategią dla polskiej gospodarki jest pełna realizacja założeń przyjętych w budżecie na 1999 r., w tym zwłaszcza utrzymanie założonego poziomu deficytu" - piszą autorzy raportu. Zmniejszanie deficytu budżetowego w 1998 r. w połączeniu z obniżeniem 9 grudnia 1998 r. interwencyjnej stopy procentowej NBP stanowi działanie we właściwym kierunku. Jeśli budżet na 1999 r. zostanie wykonany zgodnie z założeniami, pojawią się warunki do dalszego obniżania stóp procentowych, a także osiągnięcia zaplanowanego wskaźnika inflacji. Niższe stopy powinny się przyczynić do zwiększenia inwestycji, a także poprawy konkurencyjności polskiego eksportu.
Decentralizacja budżetu, związana z reformą administracyjną, powinna się przyczynić na dłuższą metę do bardziej efektywnego gospodarowania środkami finansowymi. Z drugiej strony, w dziedzinie ochrony zdrowia oraz w lokalnych budżetach widoczne są tendencje do naruszania dyscypliny finansowej. Władze centralne powinny zatem wzmocnić kontrolę w tej dziedzinie. To samo dotyczy wszelkich wydatków w sferze socjalnej. "Polska przeznacza na te cele, zwłaszcza na dotacje do rent i emerytur, większą część dochodu narodowego niż inne kraje. Wchodząca w życie reforma systemu emerytalnego powinna odwrócić tę tendencję i pozwolić na zmniejszenie obciążeń podatkowych społeczeństwa. W nadchodzących latach będzie to miało duże znaczenie - mniejsze obciążenia fiskalne przyczynią się do zwiększenia ilości pieniędzy pozostających w rękach obywateli. To zaś spowoduje wzrost ich aktywności na rynkach kapitałowych, co ma z kolei ogromne znaczenie dla pobudzenia wzrostu gospodarczego" - piszą autorzy raportu.
Ministerstwo Finansów przygotowuje propozycje zasadniczej reformy systemu podatkowego, która dotyczy zarówno przedsiębiorstw, jak i obywateli. Przedstawione zostaną parlamentowi na wiosnę 1999 r. Już ubiegłoroczna dyskusja nad zmianami systemu podatkowego ujawniła duże poparcie społeczne dla takich celów, jak uproszczenie go, zmniejszenie liczby stawek podatkowych i zwiększenie kwot wolnych od opodatkowania. Reforma ta prowadzić ma też do zwiększenia efektywności systemu i ograniczenia obciążeń podatkowych gospodarstw domowych o najniższych dochodach. Planowane jest stworzenie lepszych warunków inwestowania dla firm poprzez obniżenie stawki podatku dochodowego przy jednoczesnej redukcji skomplikowanego systemu ulg podatkowych. Propozycje te są - zdaniem ekspertów MFW - wyrazem nowoczesnego podejścia do tej kwestii i przyczynią się do skonstruowania w Polsce bardziej efektywnego systemu podatkowego, atrakcyjnego również dla inwestorów zagranicznych. Reforma aparatu skarbowego powinna też doprowadzić do zwiększenia wpływów budżetowych.
Międzynarodowy Fundusz Walutowy pozytywnie ocenia także nasze postępy w dziedzinie prywatyzacji w 1998 r. Mimo niekorzystnych zjawisk występujących na światowych rynkach finansowych, debiut giełdowy TP SA zakończył się sukcesem, a stały postęp w realizacji innych projektów prywatyzacyjnych pozwala prognozować, że przyjęty na rok 1999 ambitny cel uzyskania 15 mld zł z prywatyzacji innych państwowych firm zostanie osiągnięty.