Na własny rachunek - Kraków - Warszawa

Podróż z Warszawy do Krakowa choćby na jeden, dwa dni pozwala skonfrontować myślenie liberalne z konserwatywnym. Stolica ma tempo, dynamikę, pęd do przodu z wszystkimi efektami kipienia wolności nie zrównoważonej tradycją. W Krakowie nawet wśród gościnnych przyjaciół jest się outsiderem. Insiderzy jednej ze środkowoeuropejskich stolic statecznie przenoszą się z kawiarni do kawiarni, nie przekraczając pierścienia Plant. Rynek Głów- ny jest fenomenem kon- tynentu: od średniowiecza ten sam kwadrat - 200 m x 200 m - zachował funkcję centrum. Pracowitość mieszczańska rozbudowuje tę wyjątkową przestrzeń w głąb i wszerz w dwupoziomowe piwnice, w podwórza i w pasaże, gdy niezmiennie ta sama sylweta wynurza się z krakowskich mgieł. To fenomen żywej tradycji, miasto zgodne z definicją rzymską. Mówi ona, że dopiero gdy życie publiczne przybierze formę gmachów mu służących, można mu nadać nazwę miasta - przedtem jest to tylko zbiór domów. Jestem kawiarzem, więc w sklepie z kawą "Pożegnanie z Afryką" rozmawiam z właścicielami Zosią i Krzysztofem Drohomireckimi o mcdonaldyzacji świata i upadku standardów wyższych po to, aby udostępnić niższe. Oboje są w swoim upartym niesieniu dobrego smaku w warstwy oświecone najbliżsi aforyzmu Leca: "Upowszechniajmy elitaryzm". - Pisz prościej - mówią mi krakowscy insiderzy. Dobrze, postaram się. Będąc liberalnym konserwatystą, kreślę im więc w podzięce za haust tradycji polanej hiszpańskim winem prostą formułę: tyle wolności, ile własności, a tyle własności, ile żywej pamięci o niej. Nie wszystko jest bowiem prawem i polityką. Ludzie i obyczaj - to znacznie ważniejsze. Chciałbym, żeby milcząca większość tak odbierała pierwsze słowa naszego hymnu.