Silna głowa

Dodano:   /  Zmieniono: 
Aktywność prezydenta RP ogranicza się do funkcji reprezentacyjnych i okazjonalnego zgłaszania weta. Popularność obecnego prezydenta świadczy o tym, że taka faktyczna bierność jest wyborczo opłacalna


Stara prawda głosi, że mądry polityk trzy razy się zastanowi, zanim obdzieli obywateli jakimś dobrem, ponieważ nie pozwolą go sobie odebrać. Takim niezbywalnym dobrem stały się niemal dla wszystkich Polaków wprowadzone w 1990 r. bezpośrednie wybory głowy państwa. Tymczasem ustrojowa sytuacja "pierwszego obywatela" jest mało jasna. Dysponując z racji bezpośredniego wyboru najsilniejszym mandatem, nie ma jak prezydent Stanów Zjednoczonych władzy wykonawczej. Nie ma też jak prezydent Francji uprawnień pozwalających na jasne określenie, kiedy przejmuje odpowiedzialność za sprawy państwa. W rezultacie jego aktywność ogranicza się głównie do funkcji reprezentacyjnych i okazjonalnego zgłaszania weta. Takie instrumenty jak inicjatywa ustawodawcza są wykorzystywane symbolicznie. Fundujemy sobie drogi spektakl, podczas którego pretendenci do urzędu udają, że mają programy, a my udajemy, że wierzymy w ich obietnice. Po czym okazuje się, iż zwycięzca bierze pałac, a poza tym rozdaje ordery i bezradnie rozkłada ręce, gdyż liczy, że obywatele zapomną o prawie inicjatywy ustawodawczej. To pozwala mu na przedstawianie siebie jako stojącego ponad sporami ojca narodu i zdobywanie przychylności obywateli. Dobrym rozwiązaniem - preferowanym przez połowę respondentów - może być nadanie urzędowi prezydenta większych uprawnień, które utrudnią lokatorowi pałacu przy Krakowskim Przedmieściu zdobywanie popularności, gdyż zmuszą go do realnego współrządzenia państwem. Można więc pójść śladem ojców amerykańskiej konstytucji lub skorzystać z doświadczeń francuskiego systemu kohabitacji. Nie można znieść wyborów bezpośrednich. Bo kto daje i odbiera...

Bogusław Mazur
Więcej możesz przeczytać w 36/2000 wydaniu tygodnika Wprost.

Archiwalne wydania tygodnika Wprost dostępne są w specjalnej ofercie WPROST PREMIUM oraz we wszystkich e-kioskach i w aplikacjach mobilnych App StoreGoogle Play.