PZKOl obchodzi 90-lecie, ale historia kolarstwa na ziemiach polskich jest o pół wieku starsza. W czerwcu 1869 roku w Ogrodzie Krasińskich w Warszawie odbyły się pierwsze wyścigi quasi-kolarskie: zawodnicy ścigali się na welocypedach typu Michaux. Sześć lat później zorganizowano pierwsze zawody we Lwowie. 6 kwietnia 1886 roku zarejestrowano istniejące po dziś dzień Warszawskie Towarzystwo Cyklistów, którego członkami honorowymi, jeszcze w carskiej Warszawie, byli m.in. Henryk Sienkiewicz i Bolesław Prus.
Z każdym rokiem wyścigów WTC było coraz więcej. Lokalne towarzystwa cyklistów powstawały na przełomie 19. i 20. wieku jak grzyby po deszczu we wszystkich zaborach. W 1891 roku przeprowadzono pierwsze mistrzostwa Królestwa Polskiego, a triumfował w nich Mieczysław Horodyński. Mistrzostwa odbywały się co roku, aż do wybuchu I Wojny Światowej.
Związek Polski Towarzystw Kolarskich (ZPTK) - pierwsza w niepodległej Polsce centrala kolarska - został powołany podczas zjazdu na warszawskich Dynasach w dniach 27-29 czerwca 1920 roku. W tamtym okresie trwała właśnie kontrofensywa wojsk bolszewickich, która za niespełna dwa miesiące miała zatrzymać się na Wiśle, Narwi i pod Lwowem. Wskutek działań wojennych praca związku została przerwana i wznowiona w lutym 1921 roku.
Przez 90 lat istnienia Polskiego Związku Kolarskiego, który pod tą nazwą funkcjonuje od 1 stycznia 1938 roku, reprezentanci Polski wielokrotnie sięgali po najwyższe laury, zakładali tęczowe koszulki mistrzów świata, zdobywali medale olimpijskie. Pierwszym wielkim sukcesem polskiego kolarstwa był srebrny medal olimpijski, zdobyty przez drużynę torową w wyścigu na 4 km na dochodzenie podczas igrzysk w Paryżu w 1924 roku. Był to pierwszy w ogóle medal Polaków na igrzyskach olimpijskich. W "srebrnym" zespole jechali Józef Lange, Jan Łazarski, Tomasz Stankiewicz i Franciszek Szymczyk.
Złota epoka kolarstwa w Polsce to lata siedemdziesiąte. Biało-czerwoni nie mieli sobie równych na świecie. Najwybitniejszy polski kolarz - Ryszard Szurkowski, obecnie prezes PZKol., cztery razy zwyciężył w Wyścigu Pokoju - imprezie, która dla amatorów była tym, czym dla zawodowców jest do dziś Tour de France. W 1993 roku po raz pierwszy, i jedyny, Polak włączył się do walki o zwycięstwo w Tour de France. Zenon Jaskuła wygrał etap w Pirenejach, a w klasyfikacji generalnej zajął trzecie miejsce, ustępując tylko Hiszpanowi Miguelowi Indurainowi i Szwajcarowi Tony'emu Romingerowi. Ostatnim sukcesem był złoty medal Mai Włoszczowskiej w tegorocznych mistrzostwach świata w kolarstwie górskim w Kanadzie.
PAP, arb