Jak powiedziała, wolne rodniki mogą być spowodowane mutacją w DNA komórki, znajdującego się nie tylko w jądrze, ale także w mitochondriach. Tego typu zaburzenia prowadzą do zakłócenia gospodarki energetycznej komórek i powodują śmiertelne choroby wielu narządów. Na te choroby cierpią zwłaszcza dzieci. Zrozumienie mechanizmu powstawania stresu oksydacyjnego może pomóc w znalezieniu terapii dla tych pacjentów.
Buduje folie ceramiczne
Z kolei elektronik z Politechniki Wrocławskiej Dominik Jurków, buduje wielowarstwowe układy elektroniczne na ceramicznych podstawach. - Folie ceramiczne, które przypominają trochę kartkę papieru, więc nie są tak kruche jak normalna ceramika, obrabia się za pomocą różnych urządzeń, np. frezarek lub laserów, w ten sposób powstają w nich kanały, komory i inne struktury trójwymiarowe. Następnie na powierzchnię folii nanosi się różnego rodzaju warstwy elektryczne - ścieżki przewodzące, rezystory, kondensatory, cewki. Te folie następnie składa się w stos i laminuje, czyli łączy. Następnie się je wypala. W ten sposób uzyskujemy już bardzo twardą ceramikę, która jest odporna na wilgotność, żrące kwasy - powiedział Jurków.
Jak wyjaśnił, układy złożone z jednolitych ceramicznych warstw mogą pracować w zmieniającym się środowisku, bo są mniej podatne na zmiany temperatur. Po pierwsze, każda z warstw tak samo reaguje na gorąco i zimno, maleje więc ryzyko rozdzielenia się ich w porównaniu do warstw z różnych materiałów. Poza tym, w przypadku urządzeń zaprojektowanych do pracy w ekstremalnym zimnie (np. na zewnątrz kadłuba samolotu), dolną warstwę może stanowić grzejnik, który podwyższa temperaturę reszty elektroniki i umożliwia jej stabilną pracę. Tę technologię już zaczynają stosować firmy - w tym jedna, z którą Jurków współpracuje w ramach jednego ze swoich projektów badawczych.
Humaniści też dostali
Stypendia otrzymali także przedstawiciele nauk humanistycznych. Prawniczka z Instytutu Nauk Prawnych PAN w Warszawie dr Jelena Kondratiewa-Bryzik, zajmuje się prawem międzynarodowym i regulacjami dotyczącymi praw człowieka. - Bardzo interesuję się prawem dotyczącym nowych technologii, m.in. biotechnologii. Chciałabym napisać pracę na temat uregulowań dotyczących klonowania w prawie międzynarodowym i porozumieniach dotyczących praw człowieka. Chcę podjąć próbę znalezienia balansu między interesem jednostki a interesem społecznym - powiedziała Kondratiewa-Bryzik.
START
Stypendia dla młodych naukowców START przyznawane są od 19 lat. Można je przeznaczyć na dowolny cel. W tym roku pierwszy raz jeden z laureatów - lekarz z Centrum Onkologii w Warszawie Michał Kamiński, którego dokonania zostały szczególnie wysoko ocenione przez jury - otrzymał stypendium podwyższone do 36 tys. zł. Dodatkowe środki pochodzą z przekazanego w ubiegłym roku Fundacji na Rzecz Nauki Polskiej 1 proc. podatku.zew, PAP