Projekt "Białostoczanie mówią" to pierwszy cykl nagrań, zrealizowany w ramach mediateki Centrum im. Ludwika Zamenhofa. Głównym celem jest stworzenie pierwszego w mieście, profesjonalnego archiwum historii mówionej oraz upowszechnianie historii miasta i regionu.
Jak powiedział dyrektor placówki Jerzy Szerszunowicz, uczestnicy zgodzili się opowiedzieć swoją historię, gdzie prywatne przeżycia splatają się z historią miasta i wspomnieniami o nim. Podkreślił, że historie odchodzą wraz z ludźmi, dlatego warto ją uwiecznić. Ma to być też forma podzielenia się swoimi doświadczeniami z młodymi osobami.
Szerszunowicz uważa, że dzięki tym nagraniom udało się stworzyć "imponujące kompendium wiedzy" o mieście i jego mieszkańcach. - Możemy oglądać miasto i ludzi oczami osób, które były na miejscu - dodał. W projekcie wzięło udział kilkanaście osób. Nie wszystkie w Białymstoku się urodziły; część przeprowadziła się do miasta w dzieciństwie, inne np. rozpoczęły tutaj studia. Najstarsza z nich ma 96 lat, najmłodsza - 73 lata.
Uczestnicy podczas nagrań odpowiadali na pytania z kwestionariusza. Dotyczyły one spraw prywatnych m.in. historii życia, wyznania i narodowości, ale także wspomnień związanych z danym wydarzeniem historycznym, np. z II wojną światową, okupacją Białegostoku czy wizytą Jana Pawła II w mieście w 1991 roku.
Nagrania udostępnione są w placówce w specjalnym kiosku multimedialnym. Skorzystać może z nich każdy. W kiosku wybiera się konkretną osobę i słucha jej historii lub też można wybrać jeden z wątków, o który byli pytani uczestnicy i wysłuchać w ten sposób wszystkich wypowiedzi dotyczących danego tematu. Szerszunowicz uważa, że informacje z nagrań mogą być przydatne np. pracownikom naukowym czy studentom, którzy mogą wykorzystać nagrania w swoich pracach.
W ramach projektu powstało też wydawnictwo, w którym zamieszczono wybrane historie opowiedziane przez uczestników. Dodatkowo, opublikowano też czarno-białe zdjęcia należące do nich, na których można zobaczyć m.in. jak wyglądał przed laty Białystok czy dowiedzieć się, jaka panowała wtedy moda. Centrum im. Ludwika Zamenhofa ma w planach kolejne nagrania m.in. z najstarszymi esperantystami z Białegostoku. W Białymstoku urodził się twórca esperanto, Ludwik Zamenhof.
ja, PAP