Polka była asem brytyjskiego wywiadu

Polka była asem brytyjskiego wywiadu

Dodano:   /  Zmieniono: 
Brytyjskie wydawnictwo Macmillan opublikowało biografię Krystyny Granville-Skarbek (1908-52), asa brytyjskiej tajnej operacji dywersyjnej SOE na terenach okupowanych przez Niemców. Autorką jest Clare Mulley.

Książka nosi tytuł "The Spy Who Loved: The Secrets and Lives of Chrisine Granville" - w wolnym tłumaczeniu "Szpieg, który kochał: tajemnice i wcielenia Christine Granville".

Publikację, która ukaże się również w USA w wydawnictwie St Martin's Press, chwali tygodnik "The Economist" zaznaczając, że "oparta jest na drobiazgowych badaniach historycznych, napisana z pasją i ma niepowtarzalny klimat". - To nie tylko opowieść o wyjątkowo odważnej i skomplikowanej osobowości polskiej patriotki, ale także naukowy i trzymający w napięciu zapis tajnych operacji w okupowanej Europie - ocenia "The Economist".

- Mulley wyjątkowo dobrze rozsupłała anegdoty i realia życia tajnej agentki. Kobieta, która żyła obsesją niebezpiecznych przygód, ocierała się o niebezpieczeństwo i miała namiętne historie miłosne, sama umarła z powodu obsesji, tym razem cudzej. W hotelu w dzielnicy South Kensington zabił ją schizofrenik, były kochanek, mający obsesję na jej punkcie - przypomniał tygodnik.

- Wyniszczająco atrakcyjna dla mężczyzn, kilkakrotnie przedzierała się na nartach do okupowanej Polski, skakała ze spadochronem we Francji, przyznano jej Złoty Medal Zasługi, francuski Croix de Guerre. Uratowała życie kilku towarzyszom, w tym jednemu z licznych kochanków na krótko przed egzekucją z rąk Gestapo - pisze o bohaterce książki recenzent "The Economist".

"Daily Telegraph" uznał książkę za "wspaniałą" i chwali autorkę za "hipnotyzujący szczegół". - Dzięki biografii. Christine Granville jest żywa i fascynująca; to postać promieniująca magnetyzmem, bezpardonową determinacją i odwagą, które - jak przyznaje to wielu mężczyzn - przejmowały ich dreszczem".

Pochodząca z arystokratycznej polskiej rodziny, dwukrotnie zamężna Krystyna Skarbek przyjechała w 1939 r. do Anglii z Afryki, gdzie jej mąż poszukiwał złota. Przekonała brytyjski wywiad, by ją zatrudnił. Pod przybranym nazwiskiem Christine Granville uczestniczyła w misjach specjalnych SOE (Special Operations Executive) powołanej przez Winstona Churchilla dla dywersji w krajach okupowanych przez Niemcy m.in. we Francji.

W technikach walki z użyciem broni szkolił ją Kim Philby, podwójny brytyjsko-sowiecki agent, który zbiegł do Moskwy w 1963 r.

Do okupowanej Polski docierała na nartach z Węgier. Przekazała do Londynu doniesienia o koncentracji niemieckich czołgów, co umożliwiło Churchillowi ostrzeżenie Stalina przed inwazją Hitlera na ZSRR (operacja Barbarossa). W okupowanej Warszawie odwiedziła matkę Stefanię Goldfeder.

Po powrocie z jednego z wypadów do Polski została w 1941 r. aresztowana wraz ze swoim partnerem Andrzejem Kowerskim przez węgierską policję, która zamierzała ich wydać Gestapo. Granville przekonała węgierskiego lekarza, że jest gruźliczką, gryząc się w język i pozorując atak krwawego kaszlu. Z Węgier wydostała się w bagażniku samochodu brytyjskiego dyplomaty Owena O'Malley'a.

W 1944 r. została zrzucona do Francji, gdzie organizowała ruch oporu jako Pauline Armand i uwolniła swego dowódcę belgijskiego agenta Francois Cammaertsa z rąk Gestapo na kilka godzin przed egzekucją.

Granville była prototypem dla postaci Vesper Lynd z książki "Casino Royale" Iana Fleminga, autora serii książek o przygodach Jamesa Bonda. Po wojnie, zwolniona z miesięcznym wymówieniem przez brytyjski wywiad, miała trudności na rynku pracy. Pracowała jako kelnerka na statku wycieczkowym.

mp, pap