W maju Muzeum Twierdzy Kostrzyn przeprowadziło badania sondażowe na byłym cmentarzu żołnierzy radzieckich w Kostrzynie nad Odrą, założonym na płycie stadionu sportowego. Spoczęli tam żołnierze, którzy zginęli w walkach o Kostrzyn w 1945 roku.
Według dostępnej dokumentacji cmentarze wojenne znajdujące się w tym mieście były likwidowane w latach 50. XX w . - Podobnie było z cmentarzem przy ulicy Sportowej, gdzie rośnie obecnie las. Według protokołu ekshumacyjnego nr 14 z 28 września 1953 r. na cmentarze wojenne w Gorzowie Wlkp. i Cybince-Białkowie przeniesiono z tego miejsca ponad 1000 żołnierzy radzieckich. Podczas wizji lokalnej okazało się jednak, że ziemia nadal skrywa ludzkie szczątki - powiedział Krzysztof Socha z Muzeum Twierdzy Kostrzyn.
Wykazała to wizja lokalna, podczas której znaleziono m.in. gwiazdy pierwotnie znajdujące się na grobach i jedną tabliczkę imienną z nazwiskiem poległego żołnierza, stopniem wojskowym oraz datami urodzin i śmierci. Na zakończenie badań wykonano także dwa wykopy sondażowe w dołach poekshumacyjnych. - Pierwsze wbicie łopaty przyniosło odkrycie betonowych elementów nagrobków. Im kopaliśmy głębiej tym częściej pojawiały się porozrzucane ludzkie kości, aż na głębokości około dwóch metrów natrafiliśmy na poukładane obok siebie szczątki żołnierzy radzieckich. Zachowały się także fragmenty mundurów, guziki, sprzączki czy też skórzane pasy. Wówczas podjęliśmy działania zmierzające do przeprowadzenia ekshumacji - powiedział Socha.
Ekshumacje przeprowadzą członkowie Grupy Poszukiwawczej „Witeź”. Przewidują, że prace potrwają trzy dni. W niedzielę (7 października) wydobyte z ziemi szczątki żołnierzy radzieckich zostaną pochowane na cmentarzu wojennym przy ul. Walczaka w Gorzowie Wielkopolskim. - Uważamy, że miejscem spoczynku żołnierzy powinny być cmentarze wojenne. Dlatego też angażujemy się w takie działania. Finansujemy je z własnych środków i pieniędzy pochodzących od sponsorów - powiedział Julian Wierzbowski z Grupy Poszukiwawczej „Witeź”.
Grupa „Witeź” prowadziła ekshumacje żołnierzy poległych podczas II wojny światowej w województwie wielkopolskim i na Łotwie.
Muzeum Twierdzy Kostrzyn w ramach swojej działalności zajmuje się także poszukiwaniem miejsc pochówku poległych żołnierzy radzieckich. - Okazuje się, że ma to głęboki sens, gdyż zgłaszają się do nas rodziny zmarłych żołnierzy z krajów byłego Związku Radzieckiego, a my w miarę naszych możliwości w zgromadzonych przez nas dokumentach poszukujemy nazwisk poległych. W bardzo wielu przypadkach udaje się odnaleźć poszukiwanych żołnierzy, co jest niezwykle ważne dla członków ich rodzin - powiedział Socha.
ja, PAP