Naukowcom z Narodowego Instytutu Zdrowia Psychicznego w Bethesda (stan Maryland) udało się to jednak diametralnie zmienić i to tylko dzięki wyłączeniu jednego genu.
Badacze nauczyli cztery małpy (rezusy) opuszczać dźwignię, gdy punkt na ekranie komputera zmieniał barwę z czerwonej na zieloną. Zwierzęta musiały wykonać kilka ćwiczeń poprawnie, zanim otrzymały nagrodę. W miarę postępu ćwiczeń rozjaśniał się pasek na ekranie. Gdy nagroda zbliżała się, małpy zaczynały pracować intensywniej i robiły coraz mniej błędów.
W drugim etapie eksperymentu każdą małpę poddano terapii genowej. Polegała ona na wprowadzeniu do mózgu krótkiej nici DNA, wyłączającej okresowo jeden z genów w korze węchowej (obszarze mózgu, który jest częścią tzw. układu nagrody, biorącego udział w odczuwaniu przyjemności).
Zablokowanie jednego receptora (dla dopaminy) spowodowało, że małpy nie wiązały już pracy z nagrodą i przestały kontrolować, jak wiele ćwiczeń dzieli je od niej. Przez cały czas pracowały z taką samą intensywnością, popełniając bardzo mało błędów, niezależnie od tego, ile ćwiczeń dzieliło je od nagrody.
"Dzięki terapii genowej, całkowitej zmianie uległa etyka pracy małp. Stały się pracoholikami, a to zupełnie nie leży w ich charakterze" - komentuje prowadzący badania Barry Richmond.
Autorzy mają nadzieję, że ich odkrycie pomoże lepiej zrozumieć wiele schorzeń psychicznych, w których proces kojarzenia pracy z nagrodą ulega zaburzeniu, takich jak schizofrenia, nerwica natręctw lub depresja i inne zaburzenia nastroju.
Osobom cierpiącym na depresję praca rzadko daje satysfakcję, natomiast chorzy na psychozę maniakalno-depresyjną potrafią szaleńczo pracować za niewielkie wynagrodzenie. Pacjenci z nerwicą natręctw mogą pracować nieustannie i powtarzać dane zadanie, choć zostali już za nie nagrodzeni.
ss, pap