Włączenie do budżetu środków UE pozwoli połączyć środki unijne i krajowe w jeden strumień finansowy, aby ułatwić ich wykorzystanie. Wydatkami budżetu staną się wszystkie środki przeznaczane na finansowanie programów UE, co pozwoli państwu w pełni je kontrolować.
Pojawią się też ułatwienia dla samorządów w pozyskiwaniu unijnych dotacji - w związku z tym powstanie m.in. nowa kategoria dotacji rozwojowych.
Ustawa stanowi też, że plany finansowe rządowych agencji będą zamieszczane w formie załącznika do budżetu i uchwalane łącznie z budżetem. Chodzi o plany m.in. Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa, Agencji Rynku Rolnego, Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej, Agencji Mienia Wojskowego. Zwiększy to przejrzystość ich ustalania i pozwoli zidentyfikować rezerwy.
Nowelizacja wprowadza też zmiany dotyczące audytu wewnętrznego w systemie finansów publicznych, które wzbudziły najwięcej wątpliwości opozycji. Sejm odrzucił jednak w piątek poprawki PO i SLD, zmierzające do pozostawienia obecnych regulacji w zakresie audytu.
Za audyt środków z UE ma odpowiadać Generalny Inspektor Kontroli Skarbowej. Według rządu, dotychczas brakowało takiej koordynacji. Zniesiony zostanie też urząd Głównego Inspektora Audytu Wewnętrznego i zwiększone zostaną uprawnienia Ministerstwa Finansów.
Wiceminister finansów Paweł Banaś powiedział w czwartek w Sejmie, że rządowi zależy na udrożnieniu przepływu informacji od audytorów wewnętrznych do rządu. Planowane zmiany pozwolą rządowi uzyskać informację audytową z różnych szczebli administracji.
Warunki zostania audytorem to m.in: obywatelstwo państwa UE, wykształcenie wyższe, niekaralność, międzynarodowy certyfikat uprawniający do wykonywania audytu lub aplikacja kontrolerska i egzamin przez komisją powołaną przez prezesa Najwyższej Izby Kontroli lub egzamin na stanowisko inspektora kontroli skarbowej.
Ustawa mówi też, że audytorem nie może zostać były współpracownik służb specjalnych. Zdaniem Krystyny Skowrońskiej (PO), w ten sposób projekt ustawy o finansach publicznych nowelizuje ustawę lustracyjną. Marek Wikiński (SLD) dodał, że audytorem na terenie Polski będzie mógł zostać natomiast były współpracownik niemieckich służb specjalnych.
Rząd zapowiada, że rozpoczyna już prace nad kolejnym etapem reformy finansów publicznych. W kolejnym etapie mają zostać zlikwidowane zakłady budżetowe, gospodarstwa pomocnicze i samorządowe fundusze celowe. Wydatki zakładów budżetowych wyniosły w 2005 r. 9 mld zł, gospodarstw pomocniczych - ponad 2,2 mld zł, samorządowych funduszy celowych - ponad 1,8 mld zł.
Zlikwidowanych ma zostać 16 wojewódzkich funduszy ochrony środowiska i gospodarki wodnej, które dysponują majątkiem o wartości ponad 4,4 mld zł.
pap, ss