"Był poetą mojego pokolenia, tego, które według jego słów, +przesypiało czas wielkiej próby z głową na karabinie+. Pisał wiersze i walczył. Zginął, wiersze zostały. I stanowią dzisiaj, nie tylko dla nas, jego rówieśników, wielki pamiętnik swojego czasu. Sięgają po nie także młodzi. Jest to jeden z czołowych polskich poetów XX wieku" - tak wspominał Krzysztofa Kamila Baczyńskiego jego przyjaciel, Lesław Bartelski - poeta, publicysta i prozaik.
Krzysztof Kamil Baczyński urodził się 22 stycznia 1921 roku w Warszawie. Od dziecka wychowywany był w tradycji patriotycznej, w kulcie dla bohaterów powstań. Jego dziadek, Zygmunt Baczyński, brał udział w powstaniu styczniowym, ojciec, Stefan, walczył w Legionach i w powstaniu śląskim. Stosunki między rodzicami poety nie układały się dobrze, co w końcu doprowadziło do ich separacji. Niezwykle wrażliwy i nerwowy Krzysztof Kamil bardzo przeżył ich rozstanie. Matka, przez kilka lat wychowująca samotnie chorowitego syna, otaczała go troskliwą opieką.
Małego poetę tak wspominała jego nauczycielka, Władysława Cuszlak: "Bardzo lubił rysować, ponosiła go fantazja, ilustrował tylko przez siebie zrozumiałe bajki, a kiedy opowiadał ich treść, gorzały mu jego piękne, sarnie oczy".
Krzysztof Kamil Baczyński zaczął pisać wiersze już jako uczeń warszawskiego gimnazjum im. Stefana Batorego. Pierwszy zachowany wiersz, pt. "Wypadek przy pracy", pochodzi z 1936 roku. Od 1940 roku publikował tomiki poezji, używając najczęściej pseudonimu Jan Bugaj.
Jego wiersze ukazywały się w podziemnych antologiach i czasopismach, m.in. "Miesięczniku Literackim" i "Dniu Warszawskim".
W czerwcu 1942 roku Krzysztof Kamil Baczyński poślubił studentkę polonistyki, Barbarę Drapczyńską. Małżeństwo okazało się wyjątkowo dobrane i zgodne.
Jesienią 1942 roku Krzysztof rozpoczął studia polonistyczne na tajnych kompletach Uniwersytetu Warszawskiego. Otrzymywał stypendia z konspiracyjnych funduszy literackich.
W 1943 roku wstąpił do Harcerskich Grup Szturmowych, zalążka harcerskiego batalionu AK "Zośka", do którego został później przydzielony. Ukończył konspiracyjną Szkołę Podchorążych Rezerwy.
Działalność bojową rozpoczął w akcjach dywersyjnych. W 1944 roku brał udział w akcji wykolejania pociągu na odcinku Tłuszcz - Urle. W lipcu 1944 roku przeszedł do batalionu "Parasol" (był zastępcą dowódcy plutonów "Zośka" i "Parasol").
23-letni Krzysztof Kamil Baczyński zginął czwartego dnia Powstania Warszawskiego, w walce przy Placu Teatralnym w Pałacu Blanka. Kilka tygodni później zginęła jego ciężarna żona, Barbara. Umierając, ściskała w rękach tomik wierszy męża.
Wspólny grób Baczyńskich znajduje się na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach, w kwaterze batalionu powstańczego AK "Parasol". Baczyński został odznaczony pośmiertnie Medalem za Warszawę i Krzyżem Armii Krajowej.
Twórczość Baczyńskiego była przekładana na wiele języków. Szczególną popularność zdobyły jego wiersze, śpiewane przez Ewę Demarczyk do muzyki Zygmunta Koniecznego.
"W dorobku tym, w formie dojrzałej artystycznie wyraziły się przeżycia typowe dla generacji poety: zrozumienie chwili historycznej, połączone z patriotycznym nakazem walki z najeźdźcą oraz tradycją takich walk w przeszłości, przeczucia i obawy katastroficzne wobec zagrożenia całego sensu historii przez faszyzm, a jako równowaga dla tych postaw - widzenie piękna świata i przyrody, liryczna do nich tęsknota" - pisał o Baczyńskim znany krytyk literacki, Kazimierz Wyka.
em, pap