W minionym miesiącu na łamach „Wprost” rozmawialiśmy z wybitnymi naukowcami i lekarzami. Prof. Renata Mikołajczak, pełnomocnik dyrektora Ośrodka Radioizotopów Polatom (OR Polatom), będącego częścią Narodowego Centrum Badań i Rozwoju opowiedziała o tym, czym jest medycyna nuklearna. Jest to gałąź medycyny, w której wykorzystywane są radiofarmaceutyki, czyli leki, które w swojej strukturze zawierają izotop promieniotwórczy. Izotopy wytwarzane są na jedynym w Polsce reaktorze jądrowym (MARIA) znajdującym się w NCBJ. Naukowcy wiążą ogromne nadzieje z rozwojem tej gałęzi medycyny. Dzięki wykorzystaniu nowego cyklotronu CERAD mają nadzieję na zaprojektowanie leków pod potrzeby konkretnego pacjenta, co przełoży się na rozwój medycyny spersonalizowanej.
Rozmawialiśmy również z prof. Sławomirem Wronką (kierownikiem Zakładu Fizyki i Techniki Akceleracji Cząstek NCBJ) oraz Janem Trzuskowskim (dyrektorem ds. Technicznych Zakładu Aparatury Jądrowej ZdAJ NCBJ). Dzięki pracy naukowców z NCBJ, możliwe jest leczenie pacjentów radioterapią. Konieczne do tego są akceleratory medyczne, które służą do uzyskania promieniowania jonizującego. Wiązka promieniowania wykorzystywana jest do niszczenia komórek nowotworowych. Obecnie naukowcy pracują m.in. nad terapią efektu flash, czyli uzyskaniu bardzo wysokiej mocy dawki promieniowania. Dzięki niej, pacjent w ciągu jednej sesji będzie mógł otrzymać wystarczającą dawkę, podczas gdy obecnie musi zgłaszać się do szpitala wiele razy.
Każdy z nas wie, jak niebezpieczna dla naszego życia jest hipotermia, czyli wychłodzenie organizmu. Jak zapobiec jej podczas operacji pacjenta? Zajmuje się tym zespół dr hab. inż. Anny Bogdan – profesor PW, prodziekan ds. ogólnych i nauki Wydziału Instalacji Budowlanych, Hydrotechniki i Inżynierii Środowiska Politechniki Warszawskiej. Projekt badawczy polegał na ogrzewaniu pacjenta podczas operacji przez promieniowanie (za pomocą promienników). Tradycyjne metody ogrzewania nie mogą tu być zastosowane z uwagi na ryzyko powstania tzw. „poduszki ciepłego powietrza”, która zaburza przepływ czystego powietrza, co może sprzyjać ryzyku zakażenia miejsca operowanego.
Ważnym tematem był też druk 3D, który zrewolucjonizował medycynę: dzięki niemu są możliwe dziś bardzo precyzyjne rekonstrukcje kości, planowanie operacji, drukowanie dopasowanych do pacjenta ortez i protez.
Co wiesz o medycynie nuklearnej? Dlaczego odpowiednia wentylacja sal szpitalnych jest aż tak ważna? Sprawdź swoją wiedzę, zajrzyj do cyklu Wprost: Polska nauka dla rozwoju medycyny i zdrowia Polaków.
Odpowiedzi na wszystkie pytania znajdziesz w artykułach pod quizem, które ukazały się w cyklu Wprost: Polska nauka dla rozwoju medycyny i zdrowia Polaków.
Tekst: Maciej Pinkosz
QUIZ:
QUIZ Medycyna nuklearna i metody zapobiegania hipotermii w sali operacyjnej. Co o tym wiesz?
Wprost w NCBJ: Tu powstają leki z promieniotwórczymi izotopami. Reaktor MARIA, cyklotron i nowe leki
Tu powstają nowoczesne urządzenia do radioterapii. Eksperci: Efekt flash to będzie rewolucja
Polska nauka
dla rozwoju medycyny i zdrowia Polaków
Przeczytaj inne artykuły poświęcone polskiej nauce
Projekt współfinansowany ze środków Ministerstwa Edukacji i Nauki w ramach programu „Społeczna Odpowiedzialność Nauki”