Wojenna nagroda Nobla. Dlaczego Komitet Noblowski tak często się ostatnio myli?

Wojenna nagroda Nobla. Dlaczego Komitet Noblowski tak często się ostatnio myli?

Premier Etiopii Abiy Ahmed Ali podczas ceremonii wręczenia Pokojowej Nagrody Nobla w Oslo (2019)
Premier Etiopii Abiy Ahmed Ali podczas ceremonii wręczenia Pokojowej Nagrody Nobla w Oslo (2019) Źródło:Newspix.pl / ABACA
Laureat Pokojowej Nagrody Nobla sprzed dwóch lat doprowadził swoje państwo do wojny domowej i na skraj klęski głodu. Inna laureatka wysłała armię, żeby dokonała ludobójstwa. Przyznawanie pokojowego Nobla jest jak spacer po polu minowym. Mimo najlepszych chęci Norweskiego Komitetu Noblowskiego, każdy jego ruch może spowodować eksplozję – i często powoduje.

W piątek przed południem dowiemy się, kto w 2021 roku otrzyma Pokojową Nagrodę Nobla, najbardziej upolitycznione, a co za tym idzie najbardziej kontrowersyjne ze wszystkich noblowskich wyróżnień. Kandydatów jest wielu, a pewne tylko jedno: wybór, jaki by nie był, zostanie przez część komentatorów od razu skrytykowany.

W przeciwieństwie do pozostałych noblowskich kategorii, tę pokojową przyznają nie Szwedzi a Norwegowie. To ma znaczenie nie tylko ze względu na lokalizację miejsca, w którym potem odbędzie się uroczysty bankiet i ceremonia wręczenia medalu z 18-karatowego złota.

W Oslo mają inną filozofię przyznawania nagród niż w Sztokholmie. Właściwie to Norweski Komitet Noblowski jako ostatni trzyma się polecenia Alfreda Nobla, który w swoim słynnym testamencie napisał, że ufundowane przez niego nagrody mają otrzymywać „ci, którzy w poprzednim roku przynieśli ludzkości największe korzyści”.

Tegorocznej nagrody z medycyny nie dostali naukowcy, którzy w zeszłym roku opracowali szczepionkę przeciw COVID-19, ale którzy w latach 90. XX wieku dokonali przełomu w badaniach receptorów temperatury i dotyku. Nobel 2021 z fizyki dotyczy badań zapoczątkowanych w latach 60. ubiegłego stulecia. Dziś za odkrycia naukowe Noble przyznawane są często po kilku dziesięcioleciach od danego osiągnięcia, gdy nagradzane badania zostały już powszechnie zweryfikowane i potwierdzone.

Za to Pokojowe Nagrody Nobla wciąż przyznawane są za świeże, aktualne działania. Tak jak chciał Alfred Nobel, dotyczą osiągnięć bardziej sprzed miesięcy, niż dekad – a czasem wręcz wciąż jeszcze trwających historycznych wydarzeń. To idealny punkt wyjścia do kontrowersji, skandali i pomyłek.

Źródło: Wprost