"Polski słownik pijacki" Tuwima. Truć Iwana, rymsnąć i witryolej

"Polski słownik pijacki" Tuwima. Truć Iwana, rymsnąć i witryolej

Dodano:   /  Zmieniono: 
Julian Tuwim (fot. domena publiczna) 
W roku 1935, Julian Tuwim przygotował "Polski słownik pijacki" - antologię wszystkich zwrotów jakie pojawiały i pojawiają się podczas biesiad, popijaw i rauszy. Słownik zawiera około dwóch tysięcy wyrazów, którymi określano picie, wódkę, napoje alkoholowe, ceremonie, miary i inne "różności" związane z "pociąganiem z butelki". W pierwszej części materiału prezentujemy najbarwniejsze definicje picia i wódki.
"Sądzę, że wolny trzydziestomilionowy naród, posiadający, skromnie licząc, z pięć milionów zawołanych pijaków powinien mieć jakiś leksykon, jakąś encyklopedię, w której zabłysłyby świetności mowy ojczystej w kieliszku odbite. A odbiły się taką wspaniałą rozmaitością barw, zadzwoniły w szklanki i butelki taką symfonią, rozbulgotały się w przepastnych gardzielach taką pieśnią i takie w nich mnóstwo odgłosów dawnego obyczaju i historii, że nie wątpię, iż mój Linde pijacki znajdzie skromne uznanie nawet w oczach abstynentów" - pisze we wstępie swojego do słownika Tuwim.

Picie

Buzi dać - "jedliżeśmy i pili i dalipan nie znać było po mnie, iżem wina nieprzyjaciel, dałem buzi węgrzynkowi", "Jan Kochanowski w Czarnolesie"

Chiżyć - chyżyć, "chiżyć w kirus", "Szwargot więzienny"

Chrupać sroczkę - pić dużo i tęgim haustem, "Gargantua i Pantagruel"

Dźgać - "wydźgali suty dzban", Tomasz Zan, "Zgon Tabakiery"

Gągnąć - Jan Karłowicz,  "Słownik gwar polskich"

Iwana truć - określenie legionowe

Kierzyć, kirzyć, kiesyć - Karol Estreicher "Szwargot więzienny"

Klamieć przy śmierdziusze - siedzieć całymi nocami przy wódce

Lewar - "ciągnie jak lewar", miesięcznik geograficzno-etnograficzny "Wisła"

Modlić się do Bachusa - "Dzieje literatury pięknej w Polsce"

Nicować - "pełne czary, puchary, szklenice nicuje", "Wirydarz poetycki"

Pisać - "Szwargot więzienny"

Rymsnąć jednego - określenie stworzone przez samego Juliana Tuwima

Smoktać - "niech smokce węgrzyna krociowy pan", "Pieśń Polska"

Szrumbulować - inf. od J. Stenboka

Wbijać w krzyże na mokro - pić dużo jedząc, określenie żołnierskie

Wyniańczyć - "Trzebieniec zaczął cmokać, kmukać, plichtać, mlaskać, aż do dna butelkę wyniańczył", "Kurier Poranny"

Wódka

Bachowa ofiara - "Wodka albo gorzałka", Jurek Potański

Biała Mokka - wódka podawana w filiżankach, określenie poznańskie

Bryzelia - określenie znane wśród malarzy

Dyabeł - "nalewajże tego dyabła, niechaj wżdy pijemy", "Sejm piekielny straszliwy i examen księcia piekielnego (...)"

Hardygala - określenie białoruskie i Lwowskie

Jodyna - określenie warszawskie

Kira - określenie złodziejskie

Marek - "Sprawozdania Komisji Językowej Akademii Umiejętności w Krakowie"

Mydło - "Wodka albo gorzałka", Jurek Potański

Onopol - "pusto w gumnie, pusto w polu, napijwa się onopolu", "Kolce"

Para - "chłop chłopa w karczmie zabił, pijany psią parą", "Pisma"

Smok - "smoka ciągnąć", czyli pić wódkę, określenie warszawskie

Witryolej - "gorzałeczka witryolej pozbawiła ojca roli", miesięcznik geograficzno-etnograficzny "Wisła"


"Polski słownik pijacki" autorstwa Juliana Tuwima

Wprost.pl