Utworzenie nowego rządu zajmuje trochę czasu i to niezależnie od tego, kto wygrywa wybory i czy udaje się stworzyć większość parlamentarną. Tworzenie rządu jest uzależnione od procedur, które zostały szczegółowo opisane w Konstytucji RP.
Kiedy powstanie nowy rząd?
Nowy rząd najprawdopodobniej powstanie najwcześniej w grudniu. Zgodnie z art. 162 ust. 1 Konstytucji RP na pierwszym powyborczym posiedzeniu Sejmu premier Mateusz Morawiecki złoży dymisję Rady Ministrów. Art. 162 ust. 3 mówi, że dymisję rządu przyjmuje Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej, Andrzej Duda. Powierza mu również sprawowanie obowiązków do momentu, w którym zostanie powołany nowy rząd.
Wszystkie procedury potrwają kilkanaście tygodni, dlatego nowego rządu możemy spodziewać się najwcześniej w ostatnim miesiącu tego roku.
Ruch należy do Andrzeja Dudy
Prezydent RP ma obowiązek zwołać posiedzenie Sejmu w ciągu 30 dni od daty wyborów. Powinno to nastąpić po oficjalnej publikacji wyników wyborów przez Państwową Komisję Wyborczą. Pierwsze posiedzenie Sejmu powinno zatem odbyć się do 15 listopada. Następnie prezydent ma 14 dni na desygnowanie nowego premiera. To oznacza, że nowego premiera powinniśmy poznać maksymalnie do 28 listopada.
Kwaśniewski o możliwych ruchach prezydenta
Jak ocenił Aleksander Kwaśniewski, teraz jest czas na działanie Andrzeja Dudy. "To jest moment, w którym prezydent może się pokazać jako arbiter – jako ktoś, kto negocjuje, rozmawia. Ma 30 dni. To jest czas, w którym – gdybym był prezydentem – spotkałbym się z liderami wszystkich ugrupowań po kolei, przeprowadziłbym konsultacje i zapytał, kto jest gotów z kim współpracować" – ocenił.
Prezydent ma teraz miesiąc czasu na rozmowy z poszczególnymi liderami, w czasie których powinien ocenić, który z kandydatów ma szansę na utworzenie nowego rządu. Powinna to być osoba, która uzyska wotum zaufania przez bezwzględną większość w Sejmie. "Wskazałbym tego, kto ma szansę zyskać wotum zaufania w Sejmie jako premiera i pozwoliłbym mu utworzyć rząd. Taka jest logika polityczna i tak to powinno wyglądać" – powiedział były prezydent Aleksander Kwaśniewski w TVN24.
Zazwyczaj sformułowanie rządu powierza się zwycięskiej partii, ale jak wynika z pierwszych powyborczych sondaży, Prawo i Sprawiedliwość nie będzie w stanie stworzyć samodzielnie rządu. Może się zatem okazać, że lepszym wyborem byłoby wskazanie kandydata na premiera ze strony Koalicji Obywatelskiej, który ma szansę uzyskać poparcie w Sejmie.
Kiedy będzie wotum zaufania dla rządu?
To oznacza, że przed 1 grudnia powinniśmy poznać nowego premiera. Jak mówi Konstytucja RP, wybrany premier ma kolejne 14 dni na to, by wygłosić w Sejmie exposé i złożyć wniosek o wotum zaufania dla Rady Ministrów. Wniosek ten powinien pojawić się do 12 grudnia 2023 roku.
Czytaj też:
Czarnek nie traci wiary w utrzymanie władzy przez PiS. „Wojna się dopiero zacznie”Czytaj też:
Kto wygrał w Senacie? Spływają oficjalne wyniki wyborów