Po rozpoczęciu przez Rosję inwazji na Ukrainę, stosunek zdecydowanej większości Szwedów i Finów do kwestii przystąpienia do NATO uległ diametralnej zmianie.
Turcja sprzeciwiała się akcesji Szwecji
Oba narody postanowiły zrezygnować z zasady neutralności, której dotychczas hołdowano, i przystąpić do najpotężniejszego sojuszu wojskowego na świecie. Już 18 maja 2022 r. przedstawiciele władz w Sztokholmie i Helsinkach wystosowali oficjalne wnioski o akcesję.
Finlandia stała się członkiem NATO 4 kwietnia 2023 r., jednak akcesja Szwecji została zablokowana. Główną przeszkodą okazał się brak zgody ze strony Turcji. Warto zaznaczyć, że zgodnie z Traktatem Północnoatlantyckim, przyjęcie nowych państw wymaga zgody ze strony wszystkich dotychczasowych członków Sojuszu.
O co spierały się Turcja i Szwecja?
Kością niezgody pomiędzy władzami w Sztokholmie i w Ankarze był stosunek do Partii Pracujących Kurdystanu, czyli separatystycznego ruchu tureckich Kurdów. Jej działacze mogli liczyć na azyl w Szwecji, podczas gdy Turcja traktuje ich jako członków organizacji terrorystycznej.
Kolejną kwestię sporną stanowił fakt, że szwedzkie prawo nie kryminalizuje publicznego spalenia Koranu, a także świętych ksiąg innych religii. W Szwecji tego typu czyny są tolerowane w ramach „wolności słowa”.
Parlament Turcji zgodził się na akcesję Szwecji
We wtorek, 23 stycznia, turecki parlament zdecydował się ratyfikować wniosek Szwecji o przystąpienie do NATO. Zgoda została wyrażona zdecydowaną większością głosów. „Za” było 287 deputowanych, „przeciw” tylko 55.
– Wspieramy rozszerzenie NATO, aby usprawnić wysiłki Sojuszu w zakresie odstraszania. Mamy nadzieję, że postawa Finlandii i Szwecji wobec walki z terroryzmem stanie się przykładem dla naszych pozostałych sojuszników – powiedział w trakcie obrad Fuat Oktay, szef parlamentarnej komisji spraw zagranicznych i członek rządzącej Partii Sprawiedliwości i Rozwoju.
Szwecja uchwaliła nową ustawę antyterrorystyczną
Oktay podkreślił, że jego partia zdecydowała się zmienić swoje stanowisko wobec Szwecji po „jej pozytywnych krokach w walce z terroryzmem”.
Chodzi o fakt, że pod naciskiem Turcji Szwecja uchwaliła w ubiegłym roku nową ustawę antyterrorystyczną, która zabrania szeroko rozumianego uczestnictwa w organizacjach terrorystycznych, w tym w Partii Pracujących Kurdystanu.
Co ze stanowiskiem Węgier?
Ustawa wyrażająca zgodę na przystąpienie Szwecji do NATO musi jeszcze zostać podpisana przez prezydenta Turcji Recepa Erdogana. Agencja Reutera donosi, że powinno to nastąpić w ciągu kilku dni.
Po złożeniu podpisu przez Erdogana Węgry pozostaną jedynym członkiem NATO, który wciąż nie wyraził zgody na akcesję Szwecji. Premier Węgier Viktor Orban zaprosił jednak swojego szwedzkiego odpowiednika do złożenia wizyty w Budapeszcie, aby odbyć negocjacje w tej sprawie.
Czytaj też:
Burza w Szwecji po słowach ministra. „Nie mamy ambicji, by straszyć lub budzić niepokój”Czytaj też:
Największe ćwiczenia NATO od lat. „Będą wyraźną demonstracją jedności, siły i determinacji”