1993

Dodano:   /  Zmieniono: 
W 1993 roku z polskiej sceny politycznej zniknęło wiele prawicowych partii. Odwołanie Hanny Suchockiej sprawiło, że układ sił w parlamencie zmienił się diametralnie. Rozpoczął się 12-letni okres panowania lewicy. Z kolei w Rosji prezydent Borys Jelcyn rozprawia się ostatecznie z wybraną w okresie ZSRR Radą Najwyższą i doprowadza do powstania parlamentu - Dumy Państwowej.
Rok 1993 na polskiej scenie politycznej to okres dużego napięcia. Pod koniec maja Sejm przewagą jednego głosu zdecydował o odwołaniu Hanny Suchockiej z urzędu premiera. Prezydent Lech Wałęsa, nie przyjmując dymisji rządu, rozwiązał Sejm i Senat i zarządził przedterminowe wybory.

Upadek centroprawicowego rządu Suchockiej rozpoczął niemal półroczny okres, w którym Polska nie posiadała urzędującego Sejmu i Senatu. Prezydent Lech Wałęsa pragnąc mieć w parlamencie zaplecze polityczne powołał do życia Bezpartyjny Blok Wspierania Reform nawiązujący do tradycji piłsudczykowskiego Bezpartyjnego Bloku Współpracy z Rządem.

Październikowe wybory dały zwycięstwo lewicy. Najwięcej mandatów uzyskał Sojusz Lewicy Demokratycznej. Zaraz po nim uplasowało się Polskie Stronnictwo Ludowe. Partia byłej premier Hanny Suchockiej – Unia Demokratyczna zajęła trzecie miejsce. BBWR Wałęsy zdobył jedynie 16 mandatów poselskich.

Po niemal miesiącu od wyborów SLD i PSL podpisały umowę koalicyjną. Na stanowisko premiera Sejm powołał Waldemara Pawlaka. Upadek rządu Hanny Suchockiej i przedterminowe wybory wyeliminowały ze sceny politycznej wiele partii prawicowych i rozpoczęły 12-letni okres rządów lewicy.

Rok 1993 to także początek wieloletniej tradycji. 3 stycznia odbywa się pierwszy w Polsce koncert Wielkiej Orkiestry Świątecznej Pomocy. Po dwóch miesiącach powstaje charytatywna fundacja Wielka Orkiestra Świątecznej Pomocy, której statutowym celem miała być działalność polegająca na ratowaniu życia chorych osób, w szczególności dzieci.

30 kwietnia 1993 roku Sejm przyjął ustawę nazywaną później "najdroższą porażką III RP". Była to ustawa o narodowych funduszach inwestycyjnych, czyli Program Powszechnej Prywatyzacji. Głównym celem Programu było umożliwienie państwowym przedsiębiorstwom dostępu do szerszych rynków zbytu, kapitału oraz nowszych technologii. Dzięki temu miała zostać polepszona konkurencyjność oraz efektywność ich działania. Majątek obejmujący 512 przedsiębiorstw państwowych stał się przedmiotem afer, korupcji i nielegalnych transakcji, na których wzbogacili się głównie biznesmeni i politycy.

W 1993 roku z Polski wyszli ostatni żołnierze armii rosyjskiej, którzy stacjonowali na terenie naszego kraju w okresie PRL-u. Ostatni zwarty oddział (rosyjska brygada łączności specjalnej) wycofał się 6 sierpnia. Nieco ponad miesiąc później z Polski wyszli ostatni stacjonujący na naszych ziemiach żołnierze rosyjscy. Łącznie od 1991 roku wycofano 60 tys. żołnierzy, ponad 1,5 tys. czołgów i wozów bojowych, 400 dział i moździerzy, ponad 300 samolotów i śmigłowców. Pod koniec sierpnia tego roku rosyjscy żołnierze opuścili także teren Litwy.

W roku 1993 rząd Hanny Suchockiej podpisał ze stroną kościelną konkordat. Wydarzenie to miało miejsce 28 lipca. Ustawa o wyrażeniu zgody na ratyfikację konkordatu została uchwalona przez Sejm niemal pięć lat później. Dokument ratyfikacyjny został podpisany przez prezydenta Aleksandra Kwaśniewskiego 23 lutego 1998.

Rok 1993 przyniósł także duże zmiany na świecie. 1 stycznia doszło do formalnego rozpadu Czechosłowacji i powstania dwóch odrębnych, niepodległych państw: Czech i Słowacji. Po latach wieloletniej integracji politycznej, gospodarczej i społecznej 1 listopada 1993 roku na mocy traktatu z Maastricht, powstaje Unia Europejska.

Pod koniec 1993 roku w Rosji mają miejsce wydarzenia nazywane później Drugą Rewolucją Październikową. 21 września w Rosji dochodzi do kryzysu konstytucyjnego. Prezydent Borys Jelcyn rozwiązał wybraną w czasach ZSRR Radę Najwyższą. Ta w odwecie odwołała go ze stanowiska. Miejsce Jelcyna miał zająć Aleksander Ruckoj.

Konflikt między prezydentem a Radą Najwyższą sprawił, że na ulicach Moskwy wybuchły zamieszki i demonstracje. Dochodziło do starć zwolenników obu stron. 3 października dochodzi do eskalacji konfliktu. Borys Jelcyn wprowadził w Rosji stan wyjątkowy. Wspierany przez wojsko przeprowadza szturm parlamentu. Czołgi pod dowództwem prezydenta rozpoczynają ostrzał parlamentu. O godzinie 18 przywódcy parlamentarzystów z Ruckojem na czele poddają się i zostają aresztowani. 12 grudnia w Rosji odbywają się wybory do Dumy Państwowej. 25 grudnia w życie wchodzi Konstytucja Rosji. Kryzys konstytucyjny uznawany jest przez wielu badaczy za definitywny koniec procesu rozpadu ZSRR.

W USA dochodzi do pierwszego zamachu terrorystycznego w World Trade Center. W garażu Północnej Wieży wybucha furgonetka załadowana 700 kilogramami ładunków wybuchowych. Eksplozja zabiła sześć osób, tysiąc zostało rannych lub poparzonych.