Na początku zapytam, jak bardzo podekscytowany jesteś tym, że teleskop Webba w końcu zacznie działać?
Ekstremalnie. Pracuję przy tym projekcie 24 lata, dołączyłem w 1997, czyli rok po rozpoczęciu. Ale teraz pozostaje nam już tylko czekać, aż Webb rozpocznie swoją podróż.
Jak będzie działał teleskop i co będzie jego zadaniem?
Kosmiczny Teleskop Jamesa Webba, albo po prostu Webb, jak na niego mówimy, został zaprojektowany, aby spojrzeć w przeszłość, około 13 mld lat wstecz, aby podejrzeć narodziny pierwszych gwiazd i galaktyk zaraz po Wielkim Wybuchu i ich ewolucję do dnia dzisiejszego.
Zaraz, jak cokolwiek może spojrzeć w przeszłość?
Dobre pytanie. Ponieważ światło podróżuje z niezmienną prędkością, to wszystko, co widzimy, pochodzi z przeszłości. Gdy jesteś z kimś w pokoju, to nie widzisz, go jak wygląda teraz, tylko jak wyglądał kilka nanosekund temu. Bo tyle czasu światło potrzebuje na dotarcie do twoich oczu. To jest oczywiście tak mała część czasu, że nie bierzemy tego pod uwagę. Ale im większy dystans musi pokonać światło, tym większa jest różnica.
Gdybyśmy mieli wyłącznik, którym moglibyśmy wyłączyć Słońce, to przez 500 sekund nie wiedzielibyśmy, że zgasło, bo tyle czasu światło potrzebuje na przebycie dystansu ze Słońca na Ziemię. Czyli patrząc na Słońce, nie widzimy go jakim jest teraz, tylko jakie było 500 sekund temu. Jeśli spojrzymy na najbliższą gwiazdę, to widzimy, jak wyglądała cztery lata temu, a centrum najbliższej galaktyki – 25 tysięcy lat temu. Nie możemy podróżować w czasie, ale możemy spojrzeć wstecz.
Ok, wiemy, jak Webb będzie patrzył w przeszłość, ale mnie interesuje odpowiedź na pytanie „po co?”. Czemu jest dla nas istotne, aby wiedzieć, co działo się w kosmosie 13 mld lat temu?
Żeby dowiedzieć się, jak przebiegała ewolucja kosmosu, oraz zrozumieć jak się zakończy. To da nam absolutnie podstawową wiedzę o początku i ewolucji istnienia, życia, formacji gwiazd, planet i galaktyk. To będzie najbardziej ekscytujące badanie przeprowadzone przez ludzkość od początku jej istnienia.