Pięcioro nieco starszych osób stanęło przed zwykłym sądem. Groziło im do 5 lat więzienia (tyle kodeks karny przewiduje za działanie w zorganizowanej grupie; za propagowanie faszyzmu i szerzenie nienawiści na tle różnic narodowościowych grozi do 2 lat więzienia). Według mediów, w śledztwie Krzysztof Dz. przyznał, że jest antysemitą i faszystą oraz nienawidzi Żydów. - Zawsze, jak coś namalowałem, było o tym głośno; lubiłem to - mówił Piotr G. Przed sądem oskarżeni milczeli.
W styczniu 2009 r. białostocki sąd okręgowy orzekł kary od roku do roku i ośmiu miesięcy więzienia wobec trzech osób; dwie uniewinnił. Skazując podsądnych za propagowanie faszyzmu i szerzenie nienawiści sąd nie zgodził się z prokuraturą, by była to zorganizowana grupa przestępcza i uniewinnił ich od tego zarzutu, choć przyznał, że była to działająca w środowisku skinheadów grupa o nazwie "IV Edycja". Od wyroku odwołał się oskarżyciel posiłkowy, nie zgadzając się z uniewinnieniem z zarzutów działania w grupie przestępczej.
W październiku 2009 r. Sąd Apelacyjny w Białymstoku złagodził kary, warunkowo zawieszając ich wykonanie na 5 lat; orzekł też dozór kuratora wobec skazanych. Podzielił opinię SO, że nie była to grupa przestępcza. SA uznał, że oskarżonym (w czasie czynu mieli 17 lat) kara bezwzględnego więzienia "się nie należy", bo remedium na problemy wychowawcze członków subkultur nie może być umieszczanie ich w więzieniach.
Jak mówił sędzia SA Jacek Dunikowski, "nie można oprzeć się wrażeniu", że bezwzględne więzienie jest "karą za wszystkie ekscesy, jakie miały miejsce w Białymstoku na tle nienawiści wyznaniowych czy rasowych". Dodał, że skazani byli tymczasowo aresztowani i odczuli tego skutki. Od prawomocnego wyroku SA kasację do SN złożył pełnomocnik oskarżyciela posiłkowego, zarzucając SA niepełną i błędną ocenę materiału dowodowego co do nieuznania oskarżonych za grupę przestępczą. Kasacja wnosiła o zwrot sprawy do I instancji. We wtorek w SN stawił się tylko prokurator, który był za oddaleniem kasacji.
Troje sędziów SN uznało, że kasacja jest zasadna, bo SA rażąco naruszył przepisy, nie uzasadniając należycie, czemu oskarżeni nie tworzyli grupy przestępczej. Jak mówił sędzia SN Wiesław Błuś, do stwierdzenia bytu takiej grupy wystarczy popełnienie choć jednego przestępstwa, a "IV edycja" co najmniej na dwóch spotkaniach omawiała sposoby popełniania przestępstw, m.in. zakłócenia obchódów rocznicy getta. SN dodał, że przypisanie podsądnym winy za propagowanie faszyzmu i szerzenie nienawiści nie wyklucza odpowiedzialności za udział w grupie przestępczej.
W I półroczu br. polskie prokuratury prowadziły 88 śledztw w sprawie przestępstw z pobudek rasistowskich. Według Prokuratury Generalnej ich liczba jest na nieco niższym poziomie niż w 2009 r., ale większa niż w 2006 i 2007, a podobna do 2008 r. Od kilku lat wzrasta zaś wykrywalność tych przestępstw.
zew, PAP