Rada Ministrów we wtorek 31 sierpnia przyjęła projekt uchwały o skierowaniu do prezydenta wniosku o wprowadzenie stanu wyjątkowego na obszarze części województwa podlaskiego oraz części województwa lubelskiego na okres 30 dni. Jak mówił na konferencji prasowej premier Mateusz Morawiecki, takie działania to reakcja na sytuację na granicy z Białorusią, gdzie reżim Alaksandra Łukaszenki kieruje migrantów m.in. z Iraku.
– Sytuacja na granicy z Białorusią jest cały czas kryzysowa, cały czas napięta. Reżim Łukaszenki postanowił wypchnąć tych ludzi na terytorium Polski, Litwy i Łotwy, aby wprowadzić element destabilizujący na terytorium naszych krajów – mówił Morawiecki. Premier stwierdził, że działania Białorusi to element walki hybrydowej, realizowane według „scenariusza napisanego w Mińsku”.
Andrzej Duda wyraził zgodę na stan wyjątkowy
2 września rzecznik prezydenta poinformował, że Andrzej Duda podjął decyzję o wydaniu rozporządzenie o wprowadzeniu stanu wyjątkowego w przygranicznym pasie z Białorusią. – Musiał wyważyć dwa rodzaje dóbr – bezpieczeństwo granic i swobody obywatelskie. Ta decyzja daje naszym służbom więcej kompetencji, ale prezydentowi zależało, żeby rozwiązania były jak najmniej dotkliwe dla obywateli – tłumaczył Błażej Spychalski.
– Te decyzje, które prezydent podjął z jednej strony dają naszym służbom, a przede wszystkim straży granicznej i wojsku, nieco więcej kompetencji niż to ma miejsce obecnie, ale z drugiej strony, jeśli chodzi o swobody obywatelskie, to tutaj prezydentowi zależało ogromnie na tym, żeby te rozwiązania były jak najmniej dotkliwe dla obywateli – zapewnił rzecznik prezydenta.
Błażej Spychalski podkreślił, że „sytuacja na granicy z Białorusią jest trudna i niebezpieczna”. – Jako Polska, która odpowiada także za granice UE, musimy podejmować decyzje, które zapewnią bezpieczeństwo Polsce i UE – dodał rzecznik prezydenta.
Konieczna decyzja Sejmu
Zgodnie z obowiązującymi przepisami prezydent po wydaniu rozporządzenia ma 48 godzin od momentu jego podpisania na przedstawienie go Sejmowi. Posłowie w uchwale mogą albo wyrazić zgodę albo uchylić roporządzenie i obowiązywanie stanu wyjątkowego.