Hosni Mubarak nie żyje. Były prezydent Egiptu miał 91 lat

Hosni Mubarak nie żyje. Były prezydent Egiptu miał 91 lat

Hosni Mubarak
Hosni Mubarak Źródło:Wikimedia Commons / Presidenza della Repubblica
Hosni Mubarak, prezydent Egiptu w latach 1981–2011, zmarł w wieku 91 lat.

Śmierć Hosniego Mubaraka została potwierdzona we wtorek 25 lutego przez egipską telewizję. Poinformowano, że były prezydent zmarł kilka tygodni po przebytej operacji. Wcześniej tego samego dnia strona internetowa Al-Watan podawała, powołując się na szwagra Mubaraka generała Mounira Thabeta, że były prezydent Egiptu zmarł w szpitalu wojskowym w Kairze.

Hosni Mubarak

Hosni Mubarak po raz pierwszy został prezydentem Egiptu 13 października 1981 roku. Bezpośrednio po objęciu władzy zniszczył on organizacje radykalnych muzułmanów, odpowiedzialnych za zamordowanie jego poprzednika. W wojnie iracko-irańskiej Egipt poparł Irak, kierując do niego znacznie dostawy broni. W 1982 roku obydwa państwa dzięki temu wznowiły oficjalne stosunki.

W 1987 roku Mubarak po raz kolejny został wybrany na prezydenta Egiptu. Dzięki swojemu stanowisku w konflikcie iracko-irańskim doprowadził do ostatecznego wznowienia stosunków dyplomatycznych Egiptu z innymi państwami arabskimi. Hosni Mubarak początkowo wypowiadał się za dyplomatycznym rozwiązaniem konfliktu irackiego, jednak ostatecznie potępił agresję Iraku na Kuwejt. Egipt w końcu stał się trzecią – po USA i Arabi Saudyjskiej – siłą w operacji Pustynna Burza w 1991 roku. Oznaczało to co prawda załamanie się dobrych relacji egipsko-irackich, jednak równocześnie umorzony został 14 mld dług egpitu, a jego pozostała część została rozłożona na raty. W 1992 roku islamiści zapowiedzieli kolejne działania antyrządowe dążąc do obalenia panującego systemu. Doszło do serii ataków terrorystycznych w całym kraju, co zmusiło Mubaraka do zaostrzenia represji przeciwko organizacjom islamistycznym. Prezydent zgodził się także na stosowanie przez policję odpowiedzialności zbiorowej i tortur.

W lipcu 1993 roku Mubarak uzyskał w egipskim parlamencie reelekcję. W latach 1994-1997 w Egipcie miała miejsce fala ataków terrorystycznych. W 1994 roku wykryty został spisek prezydencki w wojsku, którego organizatorzy szykowali zamach na Mubaraka. Husni Mubarak odegrał znaczącą rolę w skłonieniu rządu izraelskiego i przywódców Organizacji Wyzwolenia Palestyny do ponownego przystąpienia do rozmów pokojowych. Próbował także mediować w sporze izraelsko-syryjskim o wzgórza Golan, jednak nie odniósł większego sukcesu z powodu nieustępliwego stanowiska izraelskiego. Mubarak w 1999 roku przeżył kolejny zamach na swoje życie, przeprowadzony w Port Saidzie.

Mubarak został po raz kolejny wybrany na prezydenta w 1999 roku. W marcu 2000 doprowadził do rozmów między nowym prezydentem Syrii Baszszarem al-Asadem i prezydentem USA Billem Clintonem. W 2005 roku znów wybrano Mubaraka na prezydenta. W 2011 roku wybuchły w Egipcie masowe protesty społeczne przeciwko rządom Mubaraka i ogólnej sytuacji polityczno-gospodarczej. Doprowadziły one do śmierci ponad 300 osób. Prezydent powołał w odpowiedzi nowy rząd i zadeklarował, że nie będzie ubiegał się o kolejną kadencje w wyborach we wrześniu 2011 roku. Demonstranci chcieli jednak, aby Mubarak ustąpił natychmiastowo. 10 lutego 2011 roku Mubarak poinformował o przekazaniu części uprawnień wiceprezydentowi Sulajmanowi. 11 lutego 2011 roku wiceprezydent ogłosił ustąpienie Mubaraka z urzędu i przejęcie władzy w państwie przez Najwyższą Radę Sił Zbrojnych na czele z ministrem obrony i szefem sił zbrojnych, marszałkiem Muhammadem Husajnem Tantawim. Tego samego dnia Mubarak opuścił pałac prezydencki i udał się do swojej rezydencji w Szarm el-Szejk. Prokuratura zakazała mu wyjazdu z Egiptu i zamroziła jego konta bankowe w kraju.

Aresztowanie i proces

13 kwietnia 2011 roku Hosni Mubarak oraz jego dwaj synowie zostali aresztowani na 15 dni. W sierpniu 2011 roku rozpoczął się w Kairze jego proces z oskarżenia m.in. o spowodowanie śmierci setek demonstrantów w trakcie protestów w styczniu tego roku. Nie przyznał się do zarzucanych mu czynów. W czerwcu 2012 roku Mubarak został skazany na karę dożywotniego więzienia za współudział w śmierci kilkuset demonstrantów. W styczniu 2013 roku egipski sąd apelacyjny przyjął odwołanie Mubaraka i nakazał ponowne przeprowadzenie procesu. Prokurator oczyścił go z zarzutów korupcji w sierpniu 2013 roku i dyktator został zwolniony.

29 listopada 2014 r. egipski sąd oczyścił Hosniego Mubaraka z zarzutu stłumienia antyprezydenckich protestów w 2011 roku, podczas których zginęło kilkuset demonstrantów. Taką samą decyzję wydano w sprawie czterech doradców prezydenta i byłego szefa MSW. Sąd uniewinnił też Mubaraka w dwóch sprawach o korupcję. 13 stycznia 2015 r. sąd kasacyjny w Egipcie unieważnił wyrok trzech lat więzienia dla Hosniego Mubaraka za defraudację funduszy publicznych. 2 marca 2017 r. najwyższy sąd apelacyjny w Egipcie uniewinnił Mubaraka od zarzutu współodpowiedzialności za śmierć demonstrantów podczas rewolucji z 2011 roku. Sąd odrzucił także wnioski prawników rodzin ofiar o wznowienie procesu cywilnego w tej sprawie, co oznaczało wyczerpanie możliwości odwoławczych. W związku z uniewinnieniem egipska prokuratura generalna 13 marca 2017 r. zadecydowała o jego uwolnieniu. Na mocy tej decyzji Mubarak 24 marca 2017 r. po sześciu latach wyszedł na wolność i udał się do swojego domu w Heliopolis.

Źródło: BBC