Przypomnijmy: położone na wybrzeżu Morza Azowskiego miasto Mariupol od pierwszych dni wojny stało się celem zmasowanych ataków wojsk rosyjskich. Dlaczego tak bardzo zależy im na zdobyciu tego miasta? Odpowiedź można streścić krótko – bez zdobycia Mariupola niemożliwe będzie utworzenie przez okupantów połączenia lądowego pomiędzy Półwyspem Krymskim a Donbasem.
Rosjanie zgotowali w Mariupolu piekło
Po dwóch miesiącach walk o Mariupol, miasto zostało obrócone przez Rosjan w perzynę, a ostatnim bastionem ukraińskich obrońców jest kombinat metalurgiczny Azowstal. Rosjanie próbują złamać ich opór, niemal bezustannie zrzucając na kombinat rakiety i bomby. Tylko w nocy 26 kwietnia przeprowadzono aż 26 nalotów.
Okupanci nie zważają przy tym na fakt, że w podziemnych schronach Azowstalu kryją się nie tylko żołnierze, ale również cywile, w tym dzieci, osoby starsze i niepełnosprawni. Jak alarmują władze Ukrainy, sytuacja uwięzionych tam osób jest tragiczna. Kończą się zapasy wody i żywności, a rannym, których przybywa z godziny na godzinę, nie ma jak udzielić pomocy medycznej.
„Cywile giną tu z nami”
Siergiej Wołyński, dowódca 36. Samodzielnej Brygady Piechoty Morskiej, która broni Azowstalu, wystosował w środę poruszający apel, w którym prosi światowych polityków o zorganizowanie ewakuacji żołnierzy i cywilów na wzór tej, która miała miejsce w porcie Dunkierka na północy Francji w 1940 r.
– Od 62 dni prowadzimy działania bojowe w całkowitym okrążeniu (...) Z nami są setki cywilów, w tym dziesiątki dzieci (...) Moje przesłanie brzmi: ocalcie garnizon Mariupol. Zastosujcie wobec nas procedurę „wydobycia”. To nie rok 1940, tylko 2022. W przeciwnym razie, naszych ludzi czeka zagłada (...) Cywile giną tu z nami w bunkrach, prywatnych domach i wieżowcach, gdzie są po prostu [przez Rosjan – red.] rozstrzeliwani – powiedział Wołyński.
„Hitler rozkazał: »Nie podchodzić do Dunkierki«”
Ukraiński dowódca zwrócił uwagę, że nawet taki zbrodniarz jak Adolf Hitler zgodził się na ewakuowanie żołnierzy brytyjskich i francuskich, którzy zostali uwięzieni przez nacierający Wehrmacht w kotle w Dunkierce.
– Oddziały alianckie stacjonujące na wybrzeżu zagrożone były katastrofą, ale Hitler rozkazał zatrzymać nadjeżdżające czołgi. Hitler rozkazał: „Nie podchodzić do Dunkierki bliżej niż 10 km” i nie używać czołgów przeciwko zablokowanej grupie – argumentował Wołyński.
Co właściwie stało się w Dunkierce w 1940 r.?
Wyjaśnijmy pokrótce, do jakich wydarzeń nawiązał ukraiński dowódca. 10 maja 1940 r. Niemcy rozpoczęły inwazję na Holandię, Belgię, Luksemburg i Francję. Dzięki ominięciu francuskich umocnień Linii Maginota, hitlerowskie wojska dokonywały błyskawicznych postępów. Już w drugiej połowie maja udało im się okrążyć położone na wybrzeżu Morza Północnego miasto Dunkierka.
Tym samym, Niemcy zamknęli w kotle setki tysięcy żołnierzy francuskich oraz brytyjskich z Brytyjskiego Korpusu Ekspedycyjnego. Żołnierze wspomnianej jednostki zaczęli przybywać do Francji już we wrześniu 1939, czyli tuż po napaści Niemiec na Polskę, aby wzmocnić siły francuskie w razie spodziewanego ataku na ich kraj.
Chociaż los okrążonych w Dunkierce wydawał się przesądzony, Hitler nakazał wstrzymanie natarcia i tym samym umożliwił ewakuację drogą morską do Wielkiej Brytanii ponad 300 tys. alianckich żołnierzy. Dlaczego wydał taki rozkaz? Nie ma na to pytanie jednoznacznej odpowiedzi. Jedna z najbardziej prawdopodobnych hipotez głosi, że zmasakrowanie Brytyjczyków w Dunkierce przekreśliłoby możliwość zawarcia pokoju z Wielką Brytanią, na który liczył Hitler.
Czytaj też:
Rosjanie wprowadzili w Mariupolu nowe prawo. „Miasto staje się prawdziwym gettem”