"Wyrażamy głębokie zaniepokojenie ryzykiem rozprzestrzeniania (broni jądrowej), jakie stwarza irański program nuklearny, oraz ciągłym niewypełnianiem przez Iran swych zobowiązań międzynarodowych" - napisali szefowie państw i rządów G8 w oświadczeniu wydanym podczas spotkania w Toyako na północy Japonii.
Przywódcy najbogatszych państw świata i Rosji zaapelowali do Teheranu o współpracę z Międzynarodową Agencją Energii Atomowej oraz udzielenie "pozytywnej odpowiedzi" na propozycję przedstawioną 14 czerwca przez 6 mocarstw.
USA, Rosja, Chiny, Francja, Wielka Brytania i Niemcy zaproponowały Iranowi rozmowy na szereg tematów - od energetyki nuklearnej, przez politykę, gospodarkę, rolnictwo i środowisko po lotnictwo cywilne - w zamian za gwarancje wstrzymania programu nuklearnego Teheranu.
Uczestnicy szczytu w Toyako zwrócili uwagę na "postęp, jaki dokonał się od ubiegłego roku dzięki sześciostronnym rozmowom" na temat północnokoreańskiego programu nuklearnego (z udziałem obu Korei, USA, Chin, Japonii i Rosji).
Przyznali, że przedstawienie przez Phenian pod koniec czerwca dokumentacji dotyczącej swego programu nuklearnego stanowi "krok naprzód", ale "sprawą najwyższej wagi jest pełna weryfikacja tych deklaracji".
"Wzywamy Koreańską Republikę Ludowo-Demokratyczną do pełnej współpracy w procesie weryfikacji" - napisano w oświadczeniu, akcentującym potrzebę "szybkiego rozmontowania wszystkich istniejących obiektów nuklearnych i rezygnacji z wszelkiej broni nuklearnej oraz wszystkich obecnych programów nuklearnych" - w KRLD.
W związku z sytuacją w Zimbabwe G8 zapowiedziało podjęcie "dodatkowych działań, polegających m.in. na środkach finansowych i innych przeciwko jednostkom odpowiedzialnym za przemoc". W tekście nie wspomniano jednak wprost o sankcjach.
W Zimbabwe trwają represje wobec zwolenników opozycyjnego Ruchu na rzecz Zmian Demokratycznych (MDC). Jego przywódca Morgan Tsvangirai wycofał się przed drugą rundą wyborów prezydenckich z powodu krwawych represji reżimu wobec sympatyków MDC. W niedzielę ogłoszono wysokie zwycięstwo w wyborach rządzącego od 28 lat prezydenta Roberta Mugabe.
pap, keb