Sztuka kreślenia scenariuszy

Sztuka kreślenia scenariuszy

Dodano:   /  Zmieniono: 

Patrząc na wydarzenia wstrząsające Unią Europejską, trzeba przyznać, że to, co do niedawna wydawało się niemożliwe, nagle staje się zaskakująco prawdopodobne. Koniec strefy Schengen? Niemcy nie mówią nie. Wielka Brytania poza Unią? Elity europejskie oswajają się z tą myślą. Francja pod przywództwem Frontu Narodowego? To już nie political fiction. Skup francuskich, holenderskich czy belgijskich obligacji przez Europejski Bank Centralny w ramach tzw. luzowania ilościowego? To już się stało. Wymarłe ulice Paryża czy Brukseli w obawie przed atakiem terrorystycznym? 13 listopada dał odpowiedź. Historia się nie skończyła, ale na nowo i z impetem pokazała swoje nieprzewidywalne oblicze.

W takiej oto sytuacji musi się odnaleźć Polska. Unia Europejska nie oferuje nam już gotowych rozwiązań, bo nagle wszystko okazuje się przedmiotem dyskusji i wątpliwości. W tak niepewnych czasach optymalna strategia musi być tożsama z jak najbogatszym portfolio różnych scenariuszy. Mam tu na myśli zarówno strategię europejską, jak też krajową politykę gospodarczą. Warto brać przykład z takich państw jak Stany Zjednoczone czy Wielka Brytania, których władze w sytuacji rosnącej niepewności i pojawiania się nowych wyzwań inwestowały w zasoby analityczne, skoncentrowane wyłącznie na kreśleniu planów działań na możliwość wystąpienia zdarzeń w danym momencie uznawanych za nieprawdopodobne. Tak uczynił Tony Blair krótko po przejęciu władzy, gdy odsunął najzdolniejszych analityków od spraw bieżących i nakazał im badanie zjawisk, które mogły zdecydować o sile Wielkiej Brytanii w perspektywie dziesięcioleci. Podobną genezę ma Rada Doradców Ekonomicznych, działająca przy prezydencie Stanów Zjednoczonych, powołana do życia w 1946 r. i mająca w zamyśle jej twórców nie dopuścić do powtórzenia się wielkiego kryzysu. Istnienie takich instytucji ma kluczowe znaczenie dla zdolności prowadzenia przez rządy skomplikowanych projektów gospodarczych, jak również tych o wymiarze międzynarodowym czy wręcz geopolitycznym.

Samo powołanie tego rodzaju instytucji w Polsce, choć niewątpliwie konieczne, musi wiązać się ze wzrostem świadomości elit, że o rozwoju kraju trzeba myśleć w perspektywie dziesięcioleci i nie zamiatać problemów pod dywan. Przykład: o tym, że czeka nas demograficzne tsunami, wiadomo było od lat, ale dopiero od niedawna państwo próbuje temu zaradzić przez ambitne programy polityki rodzinnej, np. 500+. Gdzie jednak były nasze elity wcześniej, gdy wielu ekspertów biło na alarm? Podobnych do demograficznych wyzwań przed nami bez liku. Trzeba je identyfikować i szukać środków zaradczych. Pojawiały się takie próby, jak np. raport Michała Boniego „Polska 2030. Wyzwania rozwojowe”, ale przez ówcześnie rządzących były zwykle ignorowane. Ciepła woda w kranie była ważniejsza. Dlaczego rząd Beaty Szydło nie miałby opracować własnego raportu „Polska 2030” (a może już 2040) i w przeciwieństwie do poprzedników zacząć realizować wypływające z niego rekomendacje? Byłaby to też dobra okazja do przedstawienia całościowej wizji państwa przez aktualnie rządzących. ■

* Kierownik Katedry Ekonomii Politycznej na Wydziale Nauk Ekonomicznych UW, członek Narodowej Rady Rozwoju

Więcej możesz przeczytać w 7/2016 wydaniu tygodnika Wprost.

Archiwalne wydania tygodnika Wprost dostępne są w specjalnej ofercie WPROST PREMIUM oraz we wszystkich e-kioskach i w aplikacjach mobilnych App StoreGoogle Play.

Spis treści tygodnika Wprost nr 7/2016 (1724)

  • Nasze codzienne fantasmagorie14 lut 2016, 20:00Może być i tak, że banki podniosą się z ostatniej zapaści i unikniemy kolejnej hekatomby finansowej. Wiele dobrych rzeczy może się przydarzyć. Flotylla NATO może pokonać armię pontonów z uchodźcami na Morzu Egejskim i kolejny milion czy dwa nie...3
  • SKANER14 lut 2016, 20:00PSL Władysław Kosiniak-Kamysz i Marek Sawicki - PSL-owscy ministrowie w poprzednim rządzie Wojna etatowa PiS uderzył w najczulsze miejsce ludowców – wymiótł ich ludzi z agencji rolnych. PSL, dla którego obsadzanie stanowisk było przez lata...5
  • ZDARZYŁO SIĘ JUTRO14 lut 2016, 20:00TRWA BITWA O HANDEL. Rząd zastanawia się, jak załatwić duże sklepy i jak nie załatwić przy okazji małych. Wydaje się, że jedyny sposób, by zrobić z tym porządek, to upaństwowić jak za dawnych dobrych czasów. INNY PROBLEM TO PROGRAM 500 ZŁ NA...9
  • Widzę próbę zablokowania dobrych zmian14 lut 2016, 20:00Jestem przekonany, że będziemy mieli w przyszłości do czynienia jeszcze z wieloma działaniami, które uderzą w Polskę. Tak się dzieje, gdy rząd narusza wielkie interesy – mówi „Wprost” prezydent Rzeczypospolitej Andrzej Duda.12
  • Batalia o bezpieczeństwo14 lut 2016, 20:00Polscy żołnierze będą walczyć z Państwem Islamskim? Taka może być cena za wzmocnienie obecności NATO w naszym kraju, czyli na wschodniej flance Paktu Północnoatlantyckiego. Rozgrywka przed lipcowym szczytem NATO w Warszawie wchodzi w decydującą fazę.17
  • Kto rządzi u Kukiza14 lut 2016, 20:00Ugrupowanie Pawła Kukiza stara się być głosem ulicy w Sejmie. W atut zamienia zupełny brak spójności ideologicznej. Zgłaszając sprzeczne z pozoru projekty ustaw, utrzymuje stałe poparcie społeczne.20
  • Śmigłowce na rozdrożu14 lut 2016, 20:00Czy dojdzie do kompromisu w coraz ostrzejszym sporze Polski i Francji o kontrakt na dostawę śmigłowców dla wojska? Jeden z dopuszczanych scenariuszy przewiduje znaczne ograniczenie liczby maszyn, które mielibyśmy kupić od Francuzów.22
  • Polityczne samobójstwo Schetyny14 lut 2016, 20:00Platforma Obywatelska zmierza do politycznej autodestrukcji. Strategia nowego przewodniczącego nie znajduje zrozumienia w dużej części partii.24
  • 100 dni Beaty Szydło14 lut 2016, 20:00W przyszłym tygodniu minie pierwsze 100 dni pracy Beaty Szydło. Rządowi udało się przeprowadzić przez Sejm sztandarowy projekt PiS dotyczący świadczenia w wysokości 500 zł miesięcznie na dziecko oraz ustawę o podatku bankowym, która ma częściowo...25
  • Eksperci smoleńscy14 lut 2016, 20:00Wacław Berczyński, przewodniczący podkomisji, która ma od początku zbadać przyczyny katastrofy smoleńskiej, deklaruje, że nie będzie żadnych wstępnych założeń ani hipotez, które zdeterminują pracę ekspertów.28
  • Sztuka kreślenia scenariuszy14 lut 2016, 20:00Patrząc na wydarzenia wstrząsające Unią Europejską, trzeba przyznać, że to, co do niedawna wydawało się niemożliwe, nagle staje się zaskakująco prawdopodobne. Koniec strefy Schengen? Niemcy nie mówią nie. Wielka Brytania poza Unią? Elity...29
  • Opozycjoniści nie chcą jałmużny14 lut 2016, 20:00Uchwalona pół roku temu ustawa o pomocy dla byłych opozycjonistów PRL praktycznie nie działa. Senatorowie chcą ją poprawić, ale w sposób upokarzający dla dawnych działaczy antykomunistycznych.30
  • Dziecko wysokiego ryzyka14 lut 2016, 20:00Polska medycyna skutecznie ratuje coraz młodsze wcześniaki. Niestety, zarówno dzieci, jak i ich rodzice są później pozostawiani sami sobie.33
  • 10 zasad skutecznego zrzucania wagi14 lut 2016, 20:00Polscy naukowcy opracowali nowe zasady zdrowego żywienia. A amerykańscy obalili mity dotyczące siłowni.36
  • Długa droga do porozumienia14 lut 2016, 20:00Jak niezwykle skomplikowane są relacje katolicko-prawosławne na Wschodzie, miałam okazję przekonać się w 2001 r. – najpierw w czasie podróży studyjnej po Ukrainie, poprzedzającej pielgrzymkę Jana Pawła II, a później w czasie samej obsługi...39
  • Kobieta od cyberroboty14 lut 2016, 20:00Dopiero co mieliśmy incydenty, a nawet poważne cyberzagrożenia, za naszą wschodnią granicą inspirowane prawdopodobnie przez Moskwę. Nie wiemy, czy nasze sieci nie są infiltrowane. A jeśli są, to skąd i przez kogo – mówi minister cyfryzacji...40
  • Obłędu ciąg dalszy14 lut 2016, 20:00Chyba nie zdarzyło mi się poświęcić artykułu na opisywanie cudzego tekstu. Ale to wstępniak i tekst główny w najbardziej prestiżowym tygodniku ekonomicznym na świecie. Poświęcone są problemowi imigracji w UE. Skala życzeniowego myślenia,...43
  • Zdmuchnięci przez wiatr14 lut 2016, 20:00Kiedy rząd próbuje gasić ogień w podupadających kopalniach, za jego plecami wybucha kolejny pożar. Buntują się producenci zielonej energii. Przez jedną poselską poprawkę w tym roku w Polsce nie powstanie ani jeden nowy wiatrak.44
  • Chore banki Europy14 lut 2016, 20:00Zbyt wielkie, by upaść, za słabe, by zarabiać. Na dodatek uzależnione od państwowej kroplówki. Europejskie banki są dziś tykającą finansową bombą atomową.48
  • Spotkajmy się, przeżyjmy, zaróbmy14 lut 2016, 20:00Nowoczesne polskie hotele przyciągają nie tylko turystów spragnionych odpoczynku. Rynek spotkań i konferencji kręci się w najlepsze.50
  • Jedz, delektuj się i oszczędzaj14 lut 2016, 20:00Trzysta dań za 1 zł w 100 modnych warszawskich lokalach. Tak działa przewodnik-rabatownik GoOut. I nie chodzi jedynie o oszczędności, ale też o dobrą zabawę, możliwość poznania dań serwowanych przez najlepszych stołecznych szefów kuchni, a także...54
  • HOSSA BESSA14 lut 2016, 20:00Drogi problem prezydenta Nawet 44 mld zł może kosztować banki prezydencka ustawa o przewalutowaniu kredytów frankowych – wynika z najnowszej analizy Narodowego Banku Polskiego. Spośród wszystkich dotychczasowych propozycji pomocy...58
  • Sąd czy arbitraż14 lut 2016, 20:00Czy szybkie i trafne rozstrzyganie sporów jest możliwe? Czy sądownictwo arbitrażowe może być efektywną alternatywą dla sądów powszechnych?59
  • Unia od Brukseli gnije14 lut 2016, 20:00Ci sami unijni politycy, którzy chcą pilnować zasad demokracji w Polsce, bronią niedemokratycznie tworzonych dyrektyw. Powiązania z lobbystami i podejrzenia o korupcję każą od nowa spojrzeć na przywódców Unii.60
  • Kto najlepiej dba o globalną pozycję Europy14 lut 2016, 20:00Polski nie można jeszcze uznać za prymusa unijnej polityki zagranicznej, ale wypadamy nieźle – chwaleni jesteśmy za zaangażowanie na Wschodzie.62
  • Kto rozliczy czekistów14 lut 2016, 20:00W 1991 r. mieszkańcy Wilna nie przestraszyli się potęgi sowieckiej armii. Teraz nie boją się sądzić sprawców ówczesnej masakry demonstrantów.64
  • Cała prawdao establishmencie14 lut 2016, 20:00Amerykański aktywista społeczny i dziennikarz James O’Keefe wcielił się w rolę medialnego rebelianta. Z ukrytą kamerą ujawnia kłamstwa, cynizm i nadużycia polityków i instytucji publicznych.66
  • Czy takiego Polaka chcemy w Białym Domu?14 lut 2016, 20:00Polacy mogą fascynować się polskimi korzeniami Berniego Sandersa, ale nasz prawicowy rząd powinien niepokoić się skrajnie lewicowymi fascynacjami demokratycznego faworyta na prezydenta USA.68
  • Tłumacz zrobił swoje...14 lut 2016, 20:00Afgańczycy i Irakijczycy, którzy pomagali armiom koalicji, nie doczekali się wdzięczności. Dla Zachodu stali się piątym kołem u wozu, dla współbraci zdrajcami.70
  • Amerykańskisen braci Coenów14 lut 2016, 20:00„Ave, Cezar!”, film braci Coenów, otworzył festiwal w Berlinie. To jeden z najlepszych obrazów w ich karierze i pokaz stylu, dzięki któremu stali się wybitnymi intelektualistami kina.72
  • Wojewódzki z rusztu14 lut 2016, 20:00Gdy znani ludzie się obrażają, staje się to tematem nagłówków. Ale gdy spotykają się specjalnie po to, żeby się obrażać, powstają programy telewizyjne zwane roastami. Do tej pory w USA, teraz po raz pierwszy w Polsce u Kuby Wojewódzkiego.76
  • Orgie Nowego Jorku14 lut 2016, 20:00Oglądając na ekranie pełne narkotyków szuflady w biurku sekretarki w wytwórni płytowej albo facetów w garniturach podczas biznesowych negocjacji w samym środku orgii, sądzimy, że to przesada. Ale takie rzeczy działy się właśnie w czasach, o...78
  • Puszkin w mykwie14 lut 2016, 20:00Polacy mają potrzebę nieustannego mierzenia się z przeszłością. I coś podobnego widzę w Izraelu, dlatego sądzę, że mamy szansę na wyjście nawet z poważnych kłopotów. Bo na tym można budować przyszłość – mówi Eshkol Nevo, najpopularniejszy...80
  • Męska moda z damskiej szafy14 lut 2016, 20:00Syn Willa Smitha twarzą damskiej kolekcji? W świecie mody zacieraniegranic między płciami trwa. Faceci w damskich ciuchach to dziś w zasadzie codzienność.82
  • Strumienie pieniędzy14 lut 2016, 20:00Wydarzeniem ostatnich tygodni stała się premiera nowej płyty Rihanny w serwisie streamingowym Tidal. Firmy, które zajmują się cyfrową sprzedażą muzyki, przejmują na naszych oczach kontrolę nad rynkiem.84
  • Indiana Jones z Muzeum Narodowego14 lut 2016, 20:00Polscy historycy sztuki działali po wojnie jak bohaterowie filmów przygodowych. To właśnie dzięki ich zaangażowaniu Polska nie jest dziś krajem pozbawionym najcenniejszych zabytków.86
  • Geny do korekty14 lut 2016, 20:00W Wielkiej Brytanii wydano oficjalną zgodę na edycję genów ludzkich zarodków w celach naukowych. Hille Haker, bioetyk z Uniwersytetu Loyoli w Chicago, ostrzega, że posunięto się za daleko, a badania doprowadzą do tworzenia genetycznie...90
  • KALEJDOSKOP KULTURALNY14 lut 2016, 20:00KSIĄŻKI Mariusz Cieślik 1. „Dziewczyna z pociągu” Paula Hawkins ŚWIAT KSIĄŻKI 2. „Twój dziennik” Regina Brett INSIGNIS 3. „A nie mówiłem?” Tomasz Lis RINGIER AXEL SPRINGER POLSKA 4. „365 dni bez...93
  • A teraz będzie rewolucja14 lut 2016, 20:00Najpierw cię ignorują. Potem śmieją się z ciebie. Później z tobą walczą. Później wygrywasz – te słowa Mahatmy Gandhiego idealnie pasują do losów programu 500+. Gdy zapowiedź tego świadczenia pojawiła się w kampanii wyborczej PiS, politycy...98