Średnio co dziesięć minut wypowiadamy trzy kłamstwa – twierdzi psycholog Robert Feldman w rozmowie z tygodnikiem Wprost. Jedynymi istotami, które zachowują uczciwość są płazińce Diplozoon paradoxum – u nich dorosła samica zrasta się z samcem na całe życie i żadne z nich nie ma wyboru, musi dochować wierności. W wypadku ludzi lepiej najpierw sprawdzić biling telefoniczny, a dopiero potem zaufać.
WPROST: Dlaczego kłamstwo jest tak powszechne, skoro je potępiamy?
Robert Feldman: Bo zdolność do kłamania w pewnym sensie czyni z nas ludzi. Jest efektem skomplikowanych procesów ewolucyjnych. Umożliwia przetrwanie. Już małe dzieci udają płacz lub śmiech, żeby zwrócić na siebie uwagę. A idealnym polem do uprawiania kłamstwa są rozmowy o pracę i randki. Dowodem na to, że zdolność do kłamania świadczy o wysokim rozwoju intelektualnym, jest fakt, iż kłamstwo jest pożądaną umiejętnością u osób cierpiących na autyzm. Kiedy zaczynają konfabulować, to znak, że ich stan się poprawił, bo osoby autystyczne nie umieją patrzeć na rzeczywistość z kilku perspektyw. Dzieci zaczynają kłamać między drugim a trzecim rokiem życia. A im są starsze, tym ich kłamstwa są bardziej wyrafinowane.
Jak często kłamiemy?
- Średnio co 10 minut wypowiadamy trzy kłamstwa. Sam byłem zaskoczony, kiedy to odkryłem. Zanim rozpocząłem badania nad zjawiskiem kłamania, sądziłem, że kłamstwa zdarzają się rzadko.
Dlaczego kłamstwo zwykle uchodzi na sucho?
- Bo jesteśmy upośledzeni pod względem rozpoznawania kłamstwa. W nasz mózg jest wbudowana łatwowierność. Nie weryfikujemy automatycznie wszystkich danych, które słyszymy. Umysł ludzki jest dość leniwy, a przyjmowanie wszystkiego za prawdę wymaga mniej energii niż powątpiewanie. Wierzymy w to, w co potrzebujemy wierzyć. Wierzymy w kłamstwa, bo chcemy. Chętnie uznajemy za prawdę komplementy. Bardzo rozpowszechnione są tzw. białe kłamstwa, pozornie nieszkodliwe, które społeczeństwo akceptuje, a nawet nagradza, bo ułatwiają nawiązywanie relacji.
Czy można rozpoznać kłamstwo, dlaczego ludzie mijają się z prawdą i jak radzić sobie z kłamcami – czytaj w poniedziałek w tygodniku Wprost
Robert Feldman: Bo zdolność do kłamania w pewnym sensie czyni z nas ludzi. Jest efektem skomplikowanych procesów ewolucyjnych. Umożliwia przetrwanie. Już małe dzieci udają płacz lub śmiech, żeby zwrócić na siebie uwagę. A idealnym polem do uprawiania kłamstwa są rozmowy o pracę i randki. Dowodem na to, że zdolność do kłamania świadczy o wysokim rozwoju intelektualnym, jest fakt, iż kłamstwo jest pożądaną umiejętnością u osób cierpiących na autyzm. Kiedy zaczynają konfabulować, to znak, że ich stan się poprawił, bo osoby autystyczne nie umieją patrzeć na rzeczywistość z kilku perspektyw. Dzieci zaczynają kłamać między drugim a trzecim rokiem życia. A im są starsze, tym ich kłamstwa są bardziej wyrafinowane.
Jak często kłamiemy?
- Średnio co 10 minut wypowiadamy trzy kłamstwa. Sam byłem zaskoczony, kiedy to odkryłem. Zanim rozpocząłem badania nad zjawiskiem kłamania, sądziłem, że kłamstwa zdarzają się rzadko.
Dlaczego kłamstwo zwykle uchodzi na sucho?
- Bo jesteśmy upośledzeni pod względem rozpoznawania kłamstwa. W nasz mózg jest wbudowana łatwowierność. Nie weryfikujemy automatycznie wszystkich danych, które słyszymy. Umysł ludzki jest dość leniwy, a przyjmowanie wszystkiego za prawdę wymaga mniej energii niż powątpiewanie. Wierzymy w to, w co potrzebujemy wierzyć. Wierzymy w kłamstwa, bo chcemy. Chętnie uznajemy za prawdę komplementy. Bardzo rozpowszechnione są tzw. białe kłamstwa, pozornie nieszkodliwe, które społeczeństwo akceptuje, a nawet nagradza, bo ułatwiają nawiązywanie relacji.
Czy można rozpoznać kłamstwo, dlaczego ludzie mijają się z prawdą i jak radzić sobie z kłamcami – czytaj w poniedziałek w tygodniku Wprost