Rzecznik prasowy muzeum przekazał holenderskiemu dziennikowi Algemeen Dagblad, że moment nieuwagi doprowadził do powstania uszkodzeń na obrazie Grey, Orange on Maroon, No. 8. W rozmowie z BBC przedstawiciel placówki uspokajał jednak, że zniszczenia są powierzchowne – chodzi o niewielkie zadrapania widoczne w dolnej części dzieła, gdzie nie zastosowano warstwy ochronnej lakieru.
Wart 50 milionów euro
Wartość tego abstrakcyjnego obrazu szacuje się na około 50 milionów euro. W związku z incydentem muzeum współpracuje z ekspertami ds. konserwacji zarówno z Holandii, jak i z zagranicy, aby ustalić możliwe sposoby naprawy dzieła.
Jak zaznaczyła Sophie McAloone, specjalistka od renowacji w Fine Art Restoration Company, obrazy takie jak ten Rothki – współczesne i nielakierowane – są wyjątkowo narażone na uszkodzenia. Wpływają na to nowoczesne techniki malarskie, brak klasycznych warstw ochronnych oraz intensywność jednolitych kolorów, przez co każda rysa staje się natychmiast zauważalna.
Dzieło było eksponowane w publicznie dostępnym magazynie muzealnym, który stanowił część wystawy prezentującej ulubione prace odwiedzających. Jak zauważa Jonny Helm, manager marketingu w firmie Plowden & Smith, sytuacja może mieć wpływ na działania innych instytucji, takich jak brytyjskie muzea planujące udostępnianie swoich zbiorów szerokiej publiczności.
Renowacja? Może być problem
Renowacja obrazu Rothko może być niezwykle skomplikowana, ponieważ – jak podkreśla Helm – artysta wykorzystywał niestandardowe kombinacje pigmentów, żywic i klejów. Dodatkowym wyzwaniem jest fakt, że obraz nie ma lakieru, przez co jest bardziej podatny na wpływy środowiskowe.
Zespół konserwatorski obecnie analizuje stopień zniszczenia oraz poszukuje sprawdzonych metod renowacji stosowanych przy wcześniejszych dziełach Rothko. Niestety, to nie pierwszy przypadek uszkodzenia obrazu tego artysty. W 2012 roku Black on Maroon zostało celowo zniszczone w galerii Tate Modern w Londynie, co skutkowało dwuletnim wyrokiem więzienia dla sprawcy.
Ubezpieczyciele zazwyczaj obejmują swoją ochroną przypadkowe zniszczenia – również te spowodowane przez dzieci – o ile nie zostały wykluczone z polisy. Rachel Myrtle z firmy Aon informuje, że w takich przypadkach powoływany jest specjalny rzeczoznawca, który analizuje nagrania monitoringu, ocenia rozmiar szkód i możliwości ich naprawy.
Kto zapłaci za uszkodzenia?
Do tej pory muzeum nie ujawniło, kto poniesie odpowiedzialność za uszkodzenia obrazu z 1960 roku, nabytego przez instytucję w latach 70. W przeszłości placówka domagała się już zwrotu kosztów naprawy od odwiedzających – w 2011 roku obciążyła turystę, który nieświadomie zniszczył instalację z masłem orzechowym autorstwa Wima T. Schippersa.
Obraz Rothko stanowi klasyczny przykład malarstwa barwnego – nurtu, w którym dominują duże pola jednorodnego koloru. W ostatnich latach w Holandii miało miejsce kilka podobnych incydentów. W 2024 roku, podczas próby kradzieży w galerii MPV w Oisterwijk, zniszczono prace Andy’ego Warhola.
twitterCzytaj też:
Duda nakazał przetransportować go do Warszawy. Jest wart 60 mln złCzytaj też:
„33 zdjęcia z getta”. Max pokazał poruszający zwiastun polskiego dokumentu