Takie wnioski płyną z nowych badań przeprowadzonych przez naukowców z Korei Południowej. Uczeni przyjrzeli się mózgom osób, które regularnie pracują ponad 52 godziny tygodniowo – to więcej niż klasyczny etat, a często nawet więcej niż 10 godzin dziennie przez 5 lub 6 dni w tygodniu.
Zespół badawczy skupił się na pracownikach służby zdrowia, którzy są szczególnie narażeni na chroniczne przepracowanie. Oprócz zmęczenia fizycznego i psychicznego, jakie często towarzyszy takim godzinom pracy, badacze zauważyli coś jeszcze – zmiany w budowie mózgu.
Co dokładnie wykazały badania?
Dzięki obrazowaniu mózgu, czyli specjalnym skanom, naukowcy odkryli, że osoby pracujące w nadgodzinach miały większą objętość niektórych obszarów mózgu, zwłaszcza tych odpowiedzialnych za regulację emocji (czyli panowanie nad stresem, lękiem, złością), funkcje wykonawcze (takie jak planowanie, pamięć robocza, koncentracja), podejmowanie decyzji oraz analizowanie informacji i przetwarzanie bodźców.
W sumie zmiany zaobserwowano w 17 obszarach mózgu, w tym w tzw. zakręcie czołowym i wyspie – strukturach kluczowych dla codziennego funkcjonowania psychicznego i emocjonalnego.
Warto zaznaczyć, że nie chodzi o „rozwój mózgu” w pozytywnym sensie. Zmiany objętości nie oznaczają, że mózg lepiej działa – wręcz przeciwnie. Może to być reakcja obronna organizmu na przewlekły stres, przypominająca stan zapalny lub przystosowanie się do ciągłego przeciążenia.
Przepracowanie to nie tylko problem zdrowia psychicznego
Już wcześniej wiadomo było, że długotrwała praca bez odpoczynku zwiększa ryzyko chorób serca, nadciśnienia, cukrzycy, wypalenia zawodowego, depresji i stanów lękowych.
Według danych Międzynarodowej Organizacji Pracy, co roku z powodu przepracowania umiera ponad 800 tysięcy osób na całym świecie. Ale teraz badania pokazują coś nowego: nasz mózg również może cierpieć fizycznie z powodu zbyt dużej liczby godzin spędzonych w pracy.
Naukowcy podkreślają, że to dopiero wstępne badania i potrzebne są dalsze analizy, aby dokładnie zrozumieć mechanizmy tych zmian. Mimo to już teraz sugerują, że praca ponad siły może mieć długofalowe, biologiczne skutki, które trudno odwrócić.
To sygnał nie tylko dla pracowników, ale i dla pracodawców oraz ustawodawców: ochrona zdrowia psychicznego i fizycznego w miejscu pracy to nie luksus – to konieczność. Krótszy tydzień pracy, więcej dni wolnych, zdrowa równowaga między pracą a życiem osobistym – to wszystko może być lekarstwem na zbyt duże obciążenie mózgu.
Czytaj też:
Leki na HIV mogą zatrzymać chorobę Alzheimera. Przełomowe odkrycie naukowcówCzytaj też:
Twój mózg robi to podczas snu. Naukowcy odkryli nową funkcję