Prezydent: należy kochać nasz język
Zdaniem prezydent nowelizacja ustawy o oświacie pomoże mniejszościom narodowym stać się równoprawnymi obywatelami Litwy. - Wszystkim mniejszościom narodowym należy pomóc, by ich członkowie stali się równoprawnymi obywatelami, to znaczy, pomóc im w integracji z Litwą. Należy szanować, znać nasz kochany język - powiedziała prezydent dziennikarzom uzasadniając swą decyzję. Dodała, że ona zna "prawie wszystkie języki mniejszości narodowych". - Mogę rozmawiać praktycznie ze wszystkimi w ich językach. Bardzo chciałabym, by taki szacunek zademonstrowały też mniejszości narodowe - obywatele Litwy mieszkający na Litwie - mówiła.
60 polskich szkół zamkną
Ustawa wejdzie w życie 1 lipca. Przewiduje, że w szkołach mniejszości narodowych na Litwie, w tym polskich, lekcje dotyczące historii Litwy, geografii Litwy, a także wiedzy o świecie w części dotyczącej Litwy będą prowadzone w języku litewskim. W litewskim języku w całości będzie wykładany przedmiot o nazwie "podstawy wychowania patriotycznego". Ustawa przewiduje, że od roku 2013 w szkołach litewskich i szkołach mniejszości narodowych egzamin maturalny z języka litewskiego zostanie ujednolicony.
Natomiast w ramach tzw. optymalizacji sieci szkół, w małych miejscowościach będą zamykane szkoły mniejszości narodowych, w tym szkoły polskie, i pozostawiane będą jedynie szkoły litewskie. Według społeczności polskiej na Litwie, w efekcie liczba szkół polskich na Litwie zmniejszy się o połowę: z obecnych ok. 120 szkół polskich w Wilnie i na Wileńszczyźnie pozostanie ok. 60.
Apele nic nie dały
Z apelem o zachowanie obecnego systemu nauczania w szkołach mniejszości narodowych, gdzie m.in. wszystkie przedmioty są wykładane w języku ojczystym, a egzaminy maturalne są składane w języku państwowym, do przedstawicieli władz Litwy zwróciło się ponad 60 tys. osób. O zawetowanie nowelizacji ustawy prosił prezydent Związek Polaków na Liwie, prezesi: Forum Rodziców Szkół Polskich na Litwie, Zrzeszenia Nauczycieli Rosyjskich Szkół na Litwie i Stowarzyszenia Nauczycieli Szkół Polskich na Litwie "Macierz Szkolna", a także Związek Zawodowy Pracowników Oświaty rejonu solecznickiego.
Po przyjęciu ustawy przez litewski Sejm polskie MSZ wyraziło rozczarowanie tą decyzją. Zdaniem resortu skutkiem zmian będzie stopniowy demontaż systemu szkolnictwa mniejszości polskiej, co prowadzić będzie do jej przymusowej asymilacji. "Przyjęcie przez Sejm Republiki Litewskiej w dniu 17 marca 2011 roku nowelizacji ustawy o oświacie wywołało, zarówno wśród polskiej mniejszości na Litwie, jak i w społeczeństwie polskim, poczucie zawodu i niepokoju. Ministerstwo Spraw Zagranicznych z rozczarowaniem przyjęło decyzję litewskiego parlamentu" - napisał w oświadczeniu rzecznik polskiego MSZ Marcin Bosacki. Jak podkreślił, ustawę przyjęto mimo wielokrotnie zgłaszanych zastrzeżeń władz polskich, które wskazywały niebezpieczeństwo złamania dwustronnych zobowiązań przyjętych przez Litwę między innymi w Traktacie między Rzeczpospolitą Polską a Republiką Litewską o przyjaznych stosunkach i dobrosąsiedzkiej współpracy z roku 1994.
zew, PAP