Polska jako pierwsza przyjęła do siebie falę uchodźców z Ukrainy po inwazji Rosji 24 lutego. Według danych Straży Granicznej na 21 lipca polską granicę przekroczyło ponad 4,92 mln osób (3 mln wróciło na Ukrainę – red.). Z danych ONZ wynika, że w krajach Europy przebywa obecnie ponad 5,9 mln uchodźców z Ukrainy.
Wielu uchodźców przekroczyło granicę bez paszportów, a tylko z prawem jazdy lub świadectwem urodzenia, przez co mają utrudnienie w legalizacji swojego pobytu w Polsce i Europie. Do 24 lutego Ukraińcy mogli wyrabiać za granicą tylko paszporty zagraniczne, które były wydawane wyłącznie w Ambasadzie Ukrainy za granicą, a po rozpoczęciu wojny na Ukrainie placówki zawiesiły tę usługę. Z dnia na dzień rosła potrzeba wyrabiania paszportów zagranicznych i wewnętrznych w punktach poza granicami Ukrainy.
10 czerwca 2022 roku Gabinet Ministrów Ukrainy opublikował rozporządzenie dotyczące wydawania poza granicami Ukrainy dowodów osobistych. Polska została pierwszym krajem, w którym ruszyła realizacja projektu. Rejestracją wniosków i wyrobieniem paszportów zajmuje się państwowe przedsiębiorstwo z Ukrainy – „Dokument", które odpowiada również za wyrabianie dokumentów dla Ukraińców na terenie Ukrainy.
Pierwsze punkty paszportowe na terenie Polski
Od końca czerwca przy centrum handlowe Blue City w Warszawie można było zauważyć duże kolejki i flagi ukraińskie. Tam właśnie zaczęły działać pierwsze punkty paszportowe dla Ukraińców. W tym momencie na terenie Warszawy działa osiem punktów mobilnych, które przyjmują wnioski o dokumenty dla obywateli Ukrainy.
Inspektor punktu Olena Iwasyszyn w rozmowie z Wprost.pl zdradziła, że to dopiero początek. – Planujemy otwarcie centrum, w którym pojawi się 17 punktów stacjonarnych. Dzięki temu w ciągu dnia będzie można zarejestrować około 500 wniosków – przekazała. W tym momencie punkty mobilne przyjmują 200 osób dziennie. Wyrabianie paszportów zagranicznyxh oraz dowodów osobistych odbywa się fizycznie na Ukrainie, do Warszawy dostarczane są już gotowe dokumenty.
Z Niemiec do Warszawy
W trakcie wizyty w punkcie udało nam się porozmawiać z Pawłem, Ukraińcem, który uciekając z rodziną od wojny do Niemiec, zapomniał swoich dokumentów na Ukrainie. – Jestem z Irpienia. Mieszkałem w Hostomelu razem z żoną i dziećmi. O 6 rano nad miastem zaczęły latać pociski. Postanowiłem wyjechać z rodziną do Niemiec. Dzisiaj o 2 w nocy wyjechałem do Warszawy, żeby zarejestrować się i skorzystać z możliwości wyrobienia paszportu – mówił.
